Kasten yaralama suçuna teşebbüs, failin bir kişiyi bilerek ve isteyerek yaralamaya yönelik eyleme başlaması ancak bu eylemin hukuki ya da fiili nedenlerle tamamlanamaması durumudur. Türk Ceza Kanunu’na göre teşebbüs, failin suç işlemeye yönelik kastı bulunmasına rağmen sonucun meydana gelmemesi halinde gündeme gelir. Bu durumda fail yine cezalandırılır, ancak ceza indirimli olarak uygulanır.
Kasten Yaralama Suçuna Teşebbüs Hangi Hallerde Oluşur?
Teşebbüs hükümlerinin uygulanabilmesi için belirli unsurların bir arada bulunması gerekir. Aşağıdaki durumlarda kasten yaralama suçuna teşebbüs oluştuğu kabul edilir:
-
Failin kastı net olmalı ve mağduru bilerek yaralamak istemelidir.
-
Suçun icrasına başlanmış olmalıdır, yani fiziksel eylem aşamasına geçilmelidir.
-
Sonuç gerçekleşmemelidir, örneğin mağdur yaralanmamış olabilir veya fail engellenmiş olabilir.
-
Suçun tamamlanamaması, failin iradesi dışında bir nedenle olmalıdır.
Örneğin bir kişinin başka birine taş atarak onu yaralamak istemesi, fakat taşın isabet etmemesi durumu kasten yaralama suçuna teşebbüs olarak değerlendirilir.
Teşebbüs Halinde Ceza Ne Kadar Olur?
Teşebbüs halinde ceza, işlenmek istenen suçun temel cezası üzerinden belirlenir ve bu cezada 1/4 ila 3/4 oranında indirim yapılır. Örneğin, basit kasten yaralama suçu için 1 yıl hapis cezası öngörülüyorsa ve eylem teşebbüs aşamasında kalmışsa, failin cezası 3 ay ila 9 ay arasında değişebilir.
Bu indirimin oranını belirlerken mahkeme şu hususlara bakar:
-
Failin kast derecesi
-
Suçun ne kadar ilerlediği
-
Mağdurun maruz kaldığı tehlike
Kasten yaralama suçunun teşebbüs aşamasında kalması, olayın hafif sayılmasına neden olmaz; yalnızca sonuç meydana gelmediği için ceza indirimi uygulanır.
Teşebbüs Sayılmayan Haller Nelerdir?
Her başarısız saldırı teşebbüs olarak kabul edilmez. Aşağıdaki durumlarda teşebbüs hükümleri uygulanmaz:
-
Failin sadece niyet taşıması ancak eyleme geçmemesi
-
Hazırlık hareketleri (bıçak temin etmek, mağduru takip etmek)
-
Failin kendi isteğiyle eylemi tamamlamaktan vazgeçmesi
Bu gibi hallerde suç tamamlanmadığı için ya ceza verilmez ya da sadece hazırlık suçları kapsamında farklı değerlendirmeler yapılır.
Hangi Mahkeme Teşebbüs Suçuna Bakar?
Kasten yaralama suçuna teşebbüs davası, Asliye Ceza Mahkemesi tarafından görülür. Ancak eylemin mağdur üzerinde ağır neticelere yol açacak nitelikte olması halinde veya mağdurun kamu görevlisi olması durumunda Ağır Ceza Mahkemesi yetkili olabilir.
Mahkeme, teşebbüsün gerçekten oluşup oluşmadığını belirlerken olay anına ilişkin tanık beyanlarını, kamera kayıtlarını ve bilirkişi raporlarını dikkate alır.
Kasten Yaralama Suçuna Teşebbüste Haksız Tahrik Uygulanabilir mi?
Eğer fail mağdurun ağır bir şekilde tahrik edici davranışı sonucunda suça yönelmişse, haksız tahrik indirimi uygulanabilir. Bu durumda hem teşebbüs indirimi hem de haksız tahrik indirimi birlikte değerlendirilir. Ancak bu indirimin uygulanabilmesi için tahrikin gerçekten failin ruhsal dengesini bozacak ağırlıkta olması gerekir.
Haksız tahrik ve teşebbüs birlikte uygulanabilir, fakat her iki indirimin şartları bağımsız olarak değerlendirilir.
Teşebbüs Halinde Uzlaşma veya HAGB Mümkün müdür?
Basit kasten yaralama suçunun teşebbüs hali, mağdurun şikâyetine bağlıysa uzlaşma mümkündür. Tarafların anlaşması halinde dava açılmaz ya da açılan dava düşer. Ayrıca ceza 2 yılın altında kalıyorsa ve failin sabıkası yoksa hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı da verilebilir.
Mahkeme bu kararı verirken failin kişilik özellikleri, olayın niteliği ve mağdurun zarar görüp görmediğini dikkate alır.
Adli Sicile Teşebbüs Kaydı İşlenir mi?
Teşebbüs nedeniyle verilen mahkûmiyet kararı kesinleştiğinde adli sicil kaydına işlenir. Ancak HAGB uygulanırsa bu kayıt, kamuya açık sicilde görünmez. Cezanın infazı tamamlandıktan sonra belirli sürelerin dolmasıyla adli sicil kaydının silinmesi de mümkündür.