Düz tabanlık nedeniyle askerî öğrencilikten elenme, özellikle Harp Okulları ve Astsubay Meslek Yüksekokulu gibi yoğun fiziksel yeterlilik gerektiren eğitim kurumlarına başvuran adaylar için önemli bir sağlık kriteridir. Ayak kavisinin normalden düşük veya tamamen kaybolmuş olması, uzun süreli eğitim ve dayanıklılık gerektiren faaliyetlerde ağrıya, yorgunluğa ve performans kaybına yol açabileceği için Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından detaylı biçimde değerlendirilir. Bu nedenle adayların başvuru sürecinden önce düz tabanlık durumunu ve olası etkilerini iyi anlaması gerekmektedir.
Düz Tabanlık (Pes Planus) Nedir?
Düz tabanlık (pes planus), ayak tabanındaki iç kavisin azalması veya tamamen kaybolması sonucunda ayağın yere neredeyse tamamen temas etmesiyle ortaya çıkan ortopedik bir durumdur. Bu durum bazen doğuştan gelirken, bazen de kilo artışı, yanlış ayakkabı kullanımı veya bağ dokusu zayıflığı gibi nedenlerle zaman içerisinde gelişebilir. Düz tabanlık, her bireyde aynı şiddette görülmez; bazı kişilerde ağrı ve yorgunluk yapmazken, bazı kişilerde yürüyüş ve koşu sırasında ciddi kısıtlılık yaratabilir.
Askerî öğrencilik için yapılan muayenelerde, sadece düz tabanlığın varlığı değil, ayağın fonksiyonel durumu ve düz tabanlığın yürüyüş, koşu ve uzun süre ayakta kalma üzerindeki etkisi de incelenir. Bu nedenle düz tabanlık tanısı alan her adayın mutlaka eleneceği söylenemez; önemli olan rahatsızlığın derecesi ve günlük yaşam performansına etkisidir.
Düz Tabanlık Nedeniyle Askerî Öğrencilikten Elenme Kriterleri
Düz tabanlık nedeniyle askerî öğrencilikten elenme, TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği çerçevesinde belirlenmiş objektif ölçütlere göre yapılır. Muayene sürecinde ayak kavsi, topuk açısı ve yük dağılımı klinik muayene ve gerekirse radyolojik görüntüleme ile değerlendirilir. Eğer düz tabanlık ileri derecede ise ve yürüyüşü, koşuyu veya koşu bandı testlerini olumsuz etkiliyorsa, adayın askerî eğitim şartlarını karşılamadığı kabul edilebilir.
Hafif düz tabanlık vakalarında, ağrı şikâyeti yoksa ve aday askeri testleri sorunsuz şekilde tamamlayabiliyorsa, her başvuruda otomatik bir elenme kararı verilmez. Ancak orta ve ileri derece düz tabanlık, özellikle muharip sınıf olarak adlandırılan yoğun saha faaliyeti gerektiren görevler için engel sayılabilmektedir. Bu noktada, tek tek adayın durumu ve muayene raporları dikkatli şekilde incelenir.
TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği Açısından Düz Tabanlık
TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği, askerî öğrenci adaylarının hangi ortopedik rahatsızlıklar sebebiyle eleneceğini ve hangi durumlarda görev yapabileceğini detaylı biçimde düzenler. Düz tabanlık nedeniyle askerî öğrencilikten elenme kararı verilirken, yönetmelikte yer alan ölçütler dikkate alınır. Bu ölçütler arasında ayak kavisinin derecesi, topuk açısı, basış bozukluğu ve bunların fonksiyonel sonuçları (ağrı, yürüme güçlüğü, dayanıklılık kaybı gibi) yer alır.
Yönetmelikte, hafif düz tabanlık ile ağır düz tabanlık arasında ayrım yapılır. Hafif formda olan, belirgin ağrı yapmayan ve yürüyüşü bozmayan düz tabanlık durumlarında çoğu zaman elenme yoluna gidilmezken, ileri dereceli vakalarda yürüyüş bozulması, uzun koşu ve yük taşıma sırasında performans düşüklüğü gözleniyorsa elenme kararı verilebilmektedir. Bu nedenle aynı tanıyı taşıyan iki farklı aday, fonksiyonel durumları farklı olduğundan farklı sonuçlarla karşılaşabilir.
Düz Tabanlık Nedeniyle Askerî Öğrencilikten Elenme Oranı
Düz tabanlık nedeniyle askerî öğrencilikten elenme oranı, başvuru yapılan döneme, alım yapılan okul ya da sınıfa ve adayların genel sağlık profiline göre değişiklik gösterebilir. Ancak uygulamada, her düz tabanlık vakasının elenmeye yol açmadığı, sadece belirli derecelerde ve belirli fonksiyon kaybı olduğunda elenme kararı verildiği bilinmektedir. Bu çerçevede, düz tabanlık nedeniyle elenen adayların sayısının, toplam başvuru sayısı içinde nispeten düşük bir oranda kaldığı ifade edilebilir.
“Düz Tabanlık Nedeniyle Askerî Öğrencilikten Elenme” ifadesi, çoğu zaman adaylar arasında korku uyandırsa da gerçekte, hafif ve orta düzey vakaların büyük kısmının fonksiyonel açıdan yeterli bulunduğu durumlarda elenmediği; daha çok ileri derece düz tabanlık ve belirgin yürüme bozukluğu olan adayların elenme riski taşıdığı görülmektedir. Bu nedenle yaklaşık %2 gibi düşük oranlar, sadece belirli derecelerde düz tabanlığı bulunan ve aynı zamanda fonksiyon kaybı gösteren adaylar için geçerli bir elenme oranı olarak kabul edilebilir.
Muayene Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Düz tabanlık nedeniyle askerî öğrencilikten elenme riskini en sağlıklı şekilde değerlendirebilmek için adayların muayene sürecine bilinçli hazırlanması önemlidir. Öncelikle, çocukluk veya ergenlik döneminden beri bilinen bir düz tabanlık varsa, bu durumun derecesini gösteren eski raporlar ve tetkikler düzenli biçimde saklanmalıdır. Başvuru öncesinde ortopedi uzmanı tarafından yapılacak detaylı muayene, adayın askerî şartlara ne ölçüde uygun olduğunu anlamasına yardımcı olur.
Muayene sırasında sadece ayak kavisinin şekline bakılmamakta; adayın yürüme analizi, koşu sırasında ayak basışı ve uzun süre ayakta kalma toleransı da değerlendirilmektedir. Eğer uzman hekim, düz tabanlık durumunun tabanlık desteği veya egzersizlerle kontrol altında tutulabildiğini ve günlük performansı ciddi biçimde etkilemediğini tespit ederse, bu bulgular sağlık kuruluna sunulmak üzere raporlanır. Böylece gereksiz elenme riskinin önüne geçilmesi mümkün olabilir.
Düz Tabanlık Tedavisi ve Askerî Öğrencilik Açısından Önemi
Düz tabanlık nedeniyle askerî öğrencilikten elenme riskini azaltmanın bir yolu da erken dönemde tedavi ve destekleyici önlemler almaktır. Özellikle çocukluk çağında fark edilen düz tabanlık vakalarında, doktor kontrolünde yapılan egzersizler, uygun tabanlık ve ortopedik ayakkabı kullanımı, ayağın yapısal gelişimini destekleyebilir. Bazı ileri vakalarda cerrahi müdahale de gündeme gelebilir.
| Konu | Açıklama |
|---|---|
| Erişkin Adaylarda Destekleyici Uygulamalar | Erişkin yaşta başvuru yapan adaylar için doğru ayakkabı seçimi, kişiye özel tabanlık kullanımı ve düzenli egzersizler; yürüyüş ve koşu performansını artırarak düz tabanlık şikâyetlerini hafifletebilir. |
Böylece muayene sırasında fonksiyonel açıdan daha iyi bir tablo ortaya konulabilir ve düz tabanlık nedeniyle askerî öğrencilikten elenme olasılığı, ileri derece bir yapısal bozukluk yoksa, daha düşük seviyede kalabilir.
Düz Tabanlık Nedeniyle Elenme Kararına İtiraz İmkânı
Düz tabanlık nedeniyle askerî öğrencilikten elenme kararı verilen adayların, hukuki ve idari yollara başvurarak bu karara itiraz etme imkânı bulunmaktadır. Öncelikle, elenme kararının dayanağı olan sağlık kurulu raporu ayrıntılı biçimde incelenmeli; düz tabanlık derecesinin nasıl ölçüldüğü, hangi tetkiklerin yapıldığı ve hangi yönetmelik maddelerine dayanıldığı dikkatle değerlendirilmelidir. Gerekirse bağımsız bir ortopedi uzmanından ikinci görüş alınabilir.
Sık Sorulan Sorular -Düz Tabanlık Nedeniyle Askerî Öğrencilikten Elenme
Düz tabanlık nedeniyle askerî öğrencilikten elenme konusunda adayların en çok merak ettiği sorular, hem sağlık yönetmeliğinin sınırları hem de fonksiyonel değerlendirme kriterleriyle ilgilidir. Aşağıdaki SSS bölümü, Google’daki ilgili sorgulara göre düzenlenmiş olup, her bir soru kısa ve anlaşılır biçimde yanıtlanmıştır.
Düz taban engel sayılır mı?
Düz tabanlık bazı durumlarda engel sayılabilir ancak bu tamamen derecesine ve yürüyüş performansına bağlıdır. Hafif düz tabanlık çoğu zaman engel kabul edilmezken ileri dereceli vakalar askerî yeterlilik için sorun oluşturabilir.
Düz taban niye askerlik yapamaz?
Düz tabanlık ileri seviyedeyse uzun yürüyüş, koşu ve yük taşıma faaliyetlerinde ağrıya ve fonksiyon kaybına neden olabilir. Bu durum askerî görevlerin gerektirdiği dayanıklılığı karşılamadığı için adayın elenmesine yol açabilir.
Düz tabanlık neye engel olur?
Düz tabanlık, özellikle uzun süreli ayakta durma ve koşu gibi aktivitelerde performans düşüklüğüne yol açabilir. Bu durum bazı mesleki alanlarda ve askerî branşlarda görev yapmayı zorlaştırabilir.
Düz taban ameliyatı kaç günde iyileşir?
Düz taban ameliyatı sonrası iyileşme süreci genellikle 6–8 hafta arasında değişir. Tam fonksiyonel dönüş ise birkaç ayı bulabilir ve fizik tedavi sürece katkı sağlar.
Düz tabanlık hangi mesleklere engeldir?
Düz tabanlık özellikle yoğun fiziksel aktivite gerektiren mesleklerde engel teşkil edebilir. Güvenlik, askerlik ve bazı spor branşları bu gruplar arasındadır.
Hangi hastalıklar askere alınmaz?
Askerlikten muafiyet; ortopedik bozukluklar, ciddi kalp-dolaşım hastalıkları ve kronik sistemik rahatsızlıklar gibi durumlara bağlı olabilir. Her hastalık, TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği çerçevesinde ayrı ayrı değerlendirilir.
Düz taban asker muaf mıdır?
Sadece ileri derece düz tabanlık muafiyet gerektirebilir. Hafif düz tabanlık ise çoğu zaman askerlik yapmaya engel olmaz ve muafiyet gerektirmez.
Düz taban kaç yaşına kadar düzelir?
Çocuklarda düz tabanlık genellikle 6–7 yaşına kadar kendiliğinden düzelebilir. Erişkinlik döneminde ise durumu iyileştirmek için egzersiz, tabanlık veya tedavi önerilebilir.
Yüzde 90 sağlık raporu kimlere verilir?
Yüzde 90 ve üzeri oranlar genellikle ağır engellilik durumlarında verilir. Bu oran, düz tabanlık gibi ortopedik sorunlardan değil, çok daha kapsamlı sağlık kayıplarından kaynaklanır.
Düz taban ağrısı nereye vurur?
Düz taban ağrısı çoğunlukla ayak bileği, diz ve bel bölgesine yansıyabilir. Bu durum uzun süreli yürüyüşlerde daha belirgin hâle gelir.
Fizik tedavi 1 seans ne kadar?
Fizik tedavi ücreti kurumdan kuruma değişmekle birlikte seans ücretleri genellikle 300–800 TL arasındadır. Tedavinin süresi ve uygulanacak teknikler fiyatı etkileyebilir.
En zor ameliyat ne ameliyatı?
Ameliyatların zorluk derecesi hastanın durumuna ve uygulanacak tekniğe göre değişir. Ortopedi, beyin cerrahisi ve kalp-damar cerrahisi en riskli alanlar olarak kabul edilir.
Düz tabanlık hangi mesleklere engeldir?
Düz tabanlık yoğun fiziksel performans isteyen askerî, polislik ve güvenlik sektörlerinde engel teşkil edebilir. Hafif düz tabanlık ise çoğu masa başı meslekte sorun yaratmaz.
Düz taban sınırı nedir?
Düz tabanlık sınırı, ayak kavsi açısının derecesine göre belirlenir ve TSK’da genellikle 10–19 derece arası hafif kabul edilir. 10 derecenin altı veya yürüyüşü bozan bulgular ağır kabul edilebilir.
Düz tabanlık raporu nasıl alınır?
Düz tabanlık raporu ortopedi uzmanı muayenesi, röntgen ve basış analizi sonrası düzenlenir. Gerekli görülürse sağlık kurulu raporu da istenir.
İçe basmak MSÜ’ye engel mi?
İçe basma hafif düzeydeyse genellikle MSÜ başvurularına engel olmaz. Ancak yürüyüş bozukluğuna veya performans kaybına neden oluyorsa ayrıntılı değerlendirme yapılır.
