Bu dava, hizmet süresinin korunması ve görev statüsünün iadesi açısından büyük önem taşır.
Kuvvet Komutanlıkları Sözleşme Feshi İptali Davası Nedir?
Kuvvet Komutanlıkları sözleşme feshi iptali davası, askeri personelin sözleşmesinin tek taraflı ve gerekçesiz şekilde feshedilmesi durumunda açılan idari davadır. Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) bünyesinde sözleşmeli statüde görev yapan personelin, disiplinsizlik, performans veya sağlık gibi gerekçelerle ilişiğinin kesilmesi durumunda işlemin hukuka uygunluğu mahkemece denetlenir. İdarenin takdir yetkisi sınırsız değildir; sebep ve usul unsurları yargısal denetime tabidir.
Fesih Sebepleri ve Hukuki Dayanaklar
Kuvvet Komutanlıkları tarafından yapılan fesihlerde en sık karşılaşılan gerekçeler; disiplin ihlali, görev yetersizliği, sağlık raporları, devamsızlık veya güvenlik soruşturması sonucu olumsuz değerlendirme gibi nedenlerdir. Ancak bu gerekçeler, somut delillerle desteklenmek zorundadır. Aksi hâlde işlem, Kuvvet Komutanlıkları sözleşme feshi iptali davası kapsamında iptale konu olabilir. Dayanak olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 926 sayılı TSK Personel Kanunu ve ilgili yönetmelikler esas alınır.
Dava Açma Süreci ve Süreler
Fesih kararı personele tebliğ edildiği tarihten itibaren 60 gün içinde idari yargıda iptal davası açılabilir. Bu sürenin kaçırılması, davanın reddine yol açar. Dava dilekçesinde iptal talebiyle birlikte yürütmenin durdurulması da istenmelidir. Böylece görevden çıkarılmanın doğurduğu telafisi güç zararların önüne geçilebilir. Kuvvet Komutanlıkları sözleşme feshi iptali davası açılırken delillerin eksiksiz hazırlanması ve gerekçeli açıklama yapılması önem taşır.
Dava Açma Süreci ve Süreler
Kuvvet Komutanlıkları sözleşme feshi iptali davası belirli süre ve aşamalara tabidir. Aşağıdaki tablo (mobilde kart olarak görünür), sürecin temel adımlarını özetler.
Kuvvet Komutanlıkları Sözleşme Feshi İptali Davası Deliller ve İspat Araçları
Bu tür davalarda, disiplin soruşturması evrakı, sicil raporları, sağlık kurulu belgeleri, görev performans formları ve tanık beyanları kilit öneme sahiptir. İdarenin dayandığı raporlarda çelişki, eksiklik veya ölçüsüzlük bulunması hâlinde mahkeme iptal kararı verebilir. Kuvvet Komutanlıkları sözleşme feshi iptali davası kapsamında, savunma hakkının kısıtlanması veya işlemde gerekçe eksikliği tespit edilirse, fesih işlemi hukuka aykırı kabul edilir.
Kara Kuvvet Komutanlıkları Sözleşme İptal Davası Kararının Sonuçları
Mahkeme, fesih işlemini iptal ettiğinde personelin görev statüsü iade edilir ve geçmişe dönük özlük haklarının ödenmesi sağlanır. Maaş farkları, sosyal haklar ve görev süresine ilişkin kazanımlar yeniden tesis edilir. İptal kararı sonrasında Kuvvet Komutanlığı’nın yeni bir fesih kararı vermesi, ancak farklı ve somut gerekçelere dayanması hâlinde mümkündür.
Orantılılık ve Ölçülülük İlkesi
Askeri idarenin uyguladığı her disiplin veya fesih işlemi, ölçülülük ilkesine uygun olmalıdır. Uyarı, kısa süreli uzaklaştırma gibi daha hafif tedbirlerle amaca ulaşılabilecek durumlarda doğrudan fesih uygulanması, Kuvvet Komutanlıkları sözleşme feshi iptali davası kapsamında iptal sebebi oluşturabilir. Mahkemeler bu değerlendirmeyi, “en az müdahale ilkesi” doğrultusunda yapmaktadır.
Kuvvet Komutanlıkları Sözleşme Feshi İptali Davası Öncesi ve Sonrası İçin Stratejik Öneriler
Fesih gerekçesinin tebliğinden sonra dosya içeriği ivedilikle incelenmeli, varsa eksik deliller tamamlanmalı ve savunma hazırlanmalıdır.
Dava sürecinde profesyonel hukuki destek alınması, sürecin hatasız yürütülmesini sağlar. Kuvvet Komutanlıkları sözleşme feshi iptali davası sürecinde yürütmenin durdurulması kararı alınması, hak kaybını önlemenin en etkili yollarından biridir.
Sonuç: Görev ve Statü Haklarının Korunması
Sözleşmeli personelin görevine haksız şekilde son verilmesi, sadece iş kaybına değil, disiplin siciline ve kariyerine de etki eder. Bu nedenle Kuvvet Komutanlıkları sözleşme feshi iptali davası, hukuki güvencenin temel araçlarından biridir. Zamanında açılacak dava ile hem statü hem de mali haklar geri kazanılabilir.
Sık Sorulan Sorular – Kuvvet Komutanlıkları Sözleşme Feshi İptali Davası
Kuvvet Komutanlıkları bünyesinde görev yapan uzman erbaş ve çavuşların sözleşme feshi süreci, hem idari hem de hukuki açıdan birçok belirsizlik barındırır. Aşağıdaki sorular, 2026 yılı itibarıyla en çok merak edilen konulara açıklık getirmektedir.
Sözleşmesi feshedilen uzman çavuş geri dönebilir mi?
Mahkeme, fesih işleminin hukuka aykırı olduğuna karar verirse kişi görevine geri dönebilir. İptal kararıyla birlikte geçmişe dönük özlük hakları da iade edilir.
Askerlik sözleşmesi iptal edilir mi?
Evet. Kuvvet Komutanlıkları tarafından yapılan fesih işlemleri idari yargıda iptal edilebilir. İdarenin somut gerekçe sunmaması iptal nedenidir.
Sözleşmesi feshedilen uzman erbaş tazminat alabilir mi?
Fesih işlemi haksız bulunursa kişi mahrum kaldığı maaş ve ödemeleri tazminat olarak talep edebilir. Ancak gönüllü istifalarda tazminat hakkı doğmaz.
Sözleşme iptali hangi mahkemede açılır?
Kuvvet Komutanlıkları sözleşme feshi iptali davası, idari yargıda açılır. Görevli mahkeme genellikle personelin son görev yerinin bulunduğu yer idare mahkemesidir.
Sözleşmesi feshedilen uzman çavuş memur olabilir mi?
Fesih sebebine göre değişir. Disiplin veya güvenlik gerekçesi yoksa, kamu görevine girişte engel oluşturmaz. Ancak fesih gerekçesi “ahlaki zayıflık” ise memuriyet sınırlandırılır.
5 yıllık uzman çavuş ne kadar tazminat alır?
Tazminat tutarı, hizmet süresi, görev unvanı ve eğitim giderlerine göre belirlenir. Ortalama olarak birkaç maaş tutarındaki geri ödemeler gündeme gelebilir.
Sözleşme yapıldıktan sonra iptal edilebilir mi?
Evet, sözleşme taraflardan biri tarafından iptal edilebilir ancak idarenin iptal yetkisi belirli şartlarla sınırlıdır. Gerekçesiz iptaller mahkeme tarafından iptal edilebilir.
Askerlik için işten ayrılıp geri dönebilir mi?
Zorunlu askerlik nedeniyle ayrılan personel, idarenin onayıyla yeniden göreve alınabilir. Ancak her başvuru idarenin takdirindedir.
TSK’da istifa tazminatı ne kadardır?
İstifa eden personelin ödemesi gereken tazminat, eğitim ve lojman giderleri dahil olmak üzere belirlenir. Ortalama olarak 50.000 – 150.000 TL arası olabilir.
Sözleşme fesih olunca tazminat alınır mı?
Fesih hukuka aykırıysa tazminat alınabilir. Ancak idarenin haklı sebeple fesih yaptığı durumlarda tazminat hakkı doğmaz.
Uzman çavuşluğu bırakanlar ne iş yapar?
Birçok eski uzman çavuş özel güvenlik, savunma sanayi, lojistik ve kamu personeli alanlarında iş bulabilir. Ayrıca polislik veya bekçilik sınavlarına da başvurabilirler.
2025’te uzman çavuş maaşları ne kadar zamlandı?
2025 yılı itibarıyla uzman çavuş maaşlarına ortalama %49 oranında zam yapılmıştır. Görev yeri ve rütbeye göre değişmekle birlikte ortalama maaş 42.000 – 55.000 TL aralığındadır.
İptal davası ne kadar sürede sonuçlanır?
İdare mahkemelerinde ortalama süre 6 ila 12 ay arasındadır. Yürütmenin durdurulması kararı alınırsa, fesih işlemi geçici olarak askıya alınabilir.
İptal davası hangi durumlarda açılabilir?
Gerekçesiz fesih, savunma hakkı tanınmaması, sağlık raporlarının dikkate alınmaması veya orantısız ceza gibi nedenlerde iptal davası açılabilir.
İstifa eden bir uzman jandarma geri dönebilir mi?
İstifa onaylandıktan sonra dönüş yalnızca yeniden alım programları kapsamında mümkündür. Mahkeme kararıyla dönüş sadece fesih iptali halinde olur.
Sözleşmeli erliği bırakanlar uzman erbaş olabilir mi?
Evet, sözleşmeli erliğini tamamlayanlar belirli şartları taşımaları hâlinde uzman erbaş alımlarına başvurabilirler.
Sözleşme yenilenmeyen uzman erbaş işsizlik maaşı alabilir mi?
TSK personeli 5510 sayılı kanun kapsamında sigortalı olmadığından klasik anlamda işsizlik maaşı alamaz. Ancak bazı durumlarda sosyal yardım hakkı doğabilir.
Uzman erbaş sözleşmesi bitmeden istifa edebilir mi?
İstifa mümkündür ancak sözleşme süresi dolmadan ayrılan personel, eğitim ve donatım giderlerini tazmin etmekle yükümlü olur. Mazeret belgeleri bu yükümlülüğü azaltabilir.
