Skolyoz Nedeniyle Subaylıktan İlişik Kesilmesi Davası, Türk Silahlı Kuvvetleri’nde görev yapan subayların veya subay adaylarının, omurga eğriliği (skolyoz) tanısı nedeniyle görevden veya eğitimden uzaklaştırılmaları sonucu açtıkları idari dava türüdür. Skolyoz her bireyde farklı derecelerde ortaya çıkabilir ve bu durumun askerî görev yeterliliğine etkisi, yalnızca tıbbi değil aynı zamanda hukuki değerlendirme de gerektirir. 2026 yılı itibarıyla yürürlükte olan TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği, skolyozun derecesine, ağrı düzeyine ve fonksiyonel etkisine göre sınıflandırma yapmaktadır. Ancak yönetmelik hükümlerinin hatalı uygulanması, yanlış ölçümler veya eksik raporlamalar nedeniyle birçok subay haksız yere ilişik kesilmesiyle karşılaşmaktadır. Bu nedenle Skolyoz Nedeniyle Subaylıktan İlişik Kesilmesi Davası, kariyer ve hak kaybı yaşayan asker kişiler açısından büyük önem taşır.
Skolyozun Tanımı ve Askerî Görevle İlişkisi
Skolyoz, omurganın sağa veya sola doğru eğilmesiyle oluşan yapısal bir deformitedir. Cobb açısı olarak adlandırılan ölçüm değeri, skolyozun ciddiyetini belirler. Askerî görevler fiziksel dayanıklılık, uzun süreli saha çalışmaları ve yük taşımaya dayalı olduğundan omurga sağlığı önemli bir kriterdir. Ancak düşük dereceli skolyoz, genellikle görev yapma yeterliliğini etkilemez. Bu nedenle her tanının doğrudan elenme nedeni yapılması, ölçülülük ve orantılılık ilkeleriyle bağdaşmaz. Skolyoz Nedeniyle Subaylıktan İlişik Kesilmesi Davası açan kişiler, bu noktada hem tıbbi hem de hukuki denetimi birlikte yürütmelidir.
TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği ve Ölçüm Kriterleri
TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği’ne göre omurga eğriliği, Cobb açısına göre değerlendirilir. 10 dereceye kadar olan eğrilikler genellikle görev yeterliliğini etkilemezken, 15 derece ve üzerindeki skolyoz vakaları “elverişsiz” sınıfına alınabilir. Ancak bu değerlendirmede yalnızca açı değeri değil, kişinin ağrı şiddeti, hareket kabiliyeti, fiziksel performans testleri ve nörolojik bulguları da göz önünde bulundurulmalıdır. Uygulamada hatalı çekim pozisyonu, cihaz kalibrasyon farkı veya yanlış ölçüm nedeniyle rapor hataları sıkça görülmektedir. Bu gibi durumlarda Skolyoz Nedeniyle Subaylıktan İlişik Kesilmesi Davası, yanlış rapora dayalı idari işlemlerin iptali için en etkili yoldur.
Subay Olmak için Kriterler
Subay adaylarının seçim sürecinde fiziksel dayanıklılık, akademik yeterlilik ve psikolojik denge bir bütün olarak değerlendirilir. Adayların hem sağlık standartlarını hem de disiplin, liderlik ve sorumluluk bilincini taşıması beklenir. Bu süreçte mülakat, spor testleri ve sağlık muayenesi sonuçları nihai kararda belirleyici rol oynar.
Türkiye’de Subay Olma Şartları
Subay adaylarının seçim süreci, fiziksel yeterlilikten eğitim düzeyine kadar birçok aşamada değerlendirilir. Milli Savunma Bakanlığı, başvuru kabulü için belirli yaş, eğitim, sağlık ve güvenlik kriterlerinin eksiksiz karşılanmasını şart koşar.
| Kriter | Açıklama |
|---|---|
| Vatandaşlık | Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak. |
| Yaş Sınırı | Ocak ayının ilk günü itibarıyla 27 yaşını, lisansüstü mezunlar için 32 yaşını doldurmamış olmak. |
| Eğitim Düzeyi | En az 4 yıllık fakülte veya yüksekokul mezunu olmak. |
| Sağlık Şartı | TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği’ne uygun fiziksel ve ruhsal yeterliliğe sahip olmak. |
| Boy-Kilo Oranı | TSK’nin belirlediği boy-kilo aralıklarına uymak. |
| Sınav Şartı | KPSS P3 türünde en az 60 puan almak ve yazılı sınavdan 70 puan üzeri başarı göstermek. |
| Sabıka Kaydı | Kendisinin ve eşinin sabıka kaydının bulunmaması. |
| Disiplin Durumu | Kamu haklarından mahrum bırakılmamış ve yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymemiş olmak. |
| Askerlik Durumu | Askerlikle ilişiği bulunmamak veya yükümlülüklerini yerine getirmiş olmak. |
İlişik Kesilmesi İşleminin Hukuki Dayanağı
Subaylıktan ilişik kesilmesi kararı bir idari işlemdir ve idare hukuku ilkelerine göre sebep, yetki, şekil, konu ve amaç unsurlarına uygun olmalıdır. Sağlık gerekçesiyle alınan bu tür kararların denetiminde özellikle ölçülülük ilkesi önem taşır. Anayasa Mahkemesi’nin 2023/75230 sayılı kararında da belirtildiği üzere, sağlık durumuna ilişkin raporların tek başına gerekçe oluşturması yeterli değildir; kararın dayandığı tıbbi verilerin somut, tutarlı ve denetlenebilir olması gerekir. İdare, kişisel özellikleri, görev geçmişini ve alternatif çözümleri değerlendirmeden doğrudan ilişik kesme kararı veremez. Bu tür durumlarda işlem hukuka aykırı hale gelir ve yargı denetimine konu olur.
Bilirkişi ve Adli Tıp İncelemesinin Rolü
Mahkemeler, skolyozun subaylık görevine etkisini değerlendirmek için genellikle bağımsız ortopedi uzmanlarından veya Adli Tıp Kurumu’ndan bilirkişi raporu talep eder. Bu raporlar, Cobb açısının doğruluğunu, deformitenin fonksiyonel etkisini ve kişinin askerî görevi yerine getirme kapasitesini ortaya koyar. Eğer bilirkişi raporu, skolyozun görev yapmaya engel teşkil etmediğini gösteriyorsa, mahkeme ilişik kesme işleminin iptaline karar verebilir. Ayrıca raporlarda ölçüm farkı, radyolojik çekim koşulları veya tedavi sonrası toparlanma gibi unsurlar da incelenir. Skolyoz Nedeniyle Subaylıktan İlişik Kesilmesi Davası dosyalarında nitelikli ve tarafsız bir bilirkişi raporu genellikle davanın seyrini belirler.
Dava Türü ve Yürütmenin Durdurulması Talebi
Subaylıktan ilişiği kesilen kişiler öncelikle iptal davası açarak işlemin kaldırılmasını talep edebilir. Bununla birlikte, uğranılan maddi veya manevi zararlar için tam yargı davası açma hakkı da bulunmaktadır. Dava dilekçesinde yürütmenin durdurulması talebi de sunulabilir. Mahkeme, telafisi güç zarar ve açık hukuka aykırılık kriterlerinin oluştuğunu görürse işlemin yürütmesini durdurabilir. Böylece dava süresince subayın hakları korunmuş olur. Özellikle sağlık raporundaki ölçüm hataları veya eksik tıbbi gerekçeler yürütmeyi durdurma için güçlü dayanak teşkil eder.
Yurt Dışı Örnekleri ve Askerî Sağlık Standartları
Uluslararası uygulamalarda, örneğin ABD Hava Kuvvetleri Akademisi ve AFMC gibi kurumlarda, hafif skolyoz vakaları genellikle elenme sebebi sayılmamaktadır. Adayın görev performansını etkilemeyen skolyoz derecelerine istisna tanınmaktadır. Türkiye’deki sistemde ise bu esneklik sınırlıdır; ancak Anayasa Mahkemesi ve Danıştay kararları, artık daha işlevsel bir değerlendirme yapılması gerektiğini vurgulamaktadır. Bu da Skolyoz Nedeniyle Subaylıktan İlişik Kesilmesi Davası açan adaylar için umut verici bir yargı eğilimidir.
Tazminat Boyutu ve Hak Arama Süreci
Mahkeme, işlemi iptal ettiğinde, kişi uğradığı maddi ve manevi zararlar için tazminat davası açabilir. Maddi zararlar arasında kaybedilen maaşlar, eğitim giderleri ve kariyer kaybı yer alır. Manevi zarar ise meslekten haksız uzaklaştırılmanın psikolojik etkilerini kapsar. Bu süreçte idari başvuru süresi, genellikle kararın tebliğinden itibaren 60 gündür. Bu süre geçirilirse dava hakkı düşer. Bu nedenle hukuki destek almak, sürecin doğru yönetilmesi açısından hayati önemdedir.
Sonuç ve Değerlendirme
Skolyoz Nedeniyle Subaylıktan İlişik Kesilmesi Davası, tıbbi verilerin hukuki denetimle birleştiği özel bir dava türüdür. Davanın başarısı, doğru ölçüm ve teknik raporların toplanmasına, bilirkişi incelemesine aktif katılıma ve sürelerin dikkatle takip edilmesine bağlıdır. Mahkemeler, skolyozun yalnızca şekilsel değil, fonksiyonel etkisine bakmakta; orantısız ve ölçüsüz ilişik kesme kararlarını iptal etmektedir. Subay adayları ve görevli personel, hak kaybı yaşamamak için süreci uzman bir idare avukatıyla yürütmelidir. Bu şekilde, hatalı rapor ve işlemlere karşı etkili bir hukuki koruma sağlanabilir.
Sık Sorulan Sorular: Skolyoz Nedeniyle Subaylıktan İlişik Kesilmesi Davası 2026
Skolyoz tanısı alan subay ve subay adayları, hastalığın askerî göreve etkisi konusunda birçok soruya sahiptir. Aşağıda, 2026 yılı itibarıyla geçerli yönetmelik kriterleri ve tıbbi değerlendirmelere dayanarak sıkça sorulan soruların kısa yanıtlarını bulabilirsiniz.
Skolyoz subay olmaya engel mi?
Skolyozun subaylığa engel olup olmayacağı, eğriliğin derecesine ve fonksiyonel etkisine bağlıdır. Hafif skolyoz genellikle görev yapmaya engel sayılmaz.
10 derece skolyoz MSÜ’ye engel mi?
10 dereceye kadar olan skolyoz vakaları çoğu zaman elverişli kabul edilir. Ancak ağrı, hareket kısıtlılığı veya nörolojik bulgu varsa yeniden değerlendirme yapılabilir.
Skolyoz ameliyatı hangi mesleklere engeldir?
Skolyoz ameliyatı geçiren kişiler için ağır fiziksel efor gerektiren mesleklerde kısıtlama olabilir. Ancak tamamen iyileşen ve hareket kısıtlılığı bulunmayan bireyler birçok meslekte çalışabilir.
25 yaşından sonra skolyoz ilerler mi?
İskelet gelişimi tamamlandıktan sonra skolyozun ilerlemesi genellikle durur. Ancak yanlış duruş veya ağır yük taşımak ilerlemeye neden olabilir.
TSK skolyoz derecesi kaç olmalı?
TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği’ne göre 15 dereceye kadar olan skolyoz vakaları genellikle elverişli kabul edilir. Daha yüksek dereceler askerî göreve engel teşkil edebilir.
Skolyoz sınırı kaç derece?
Genel olarak 10–15 derece arası skolyoz hafif, 20 derece üzeri orta ve 40 derece üzeri ağır kabul edilir. TSK değerlendirmelerinde 15 derece üstü durumlar elenme sebebi olabilir.
Skolyoz korsesi kaç TL?
2026 yılı itibarıyla skolyoz korselerinin fiyatı markaya ve modele göre 3.000–8.000 TL arasında değişmektedir. Ortopedik ölçüye özel üretilen korseler daha yüksek maliyetlidir.
Skolyozu olan biri ağırlık çalışabilir mi?
Uzman denetiminde ve hafif dirençlerle yapılan egzersizler skolyoz hastalarına faydalıdır. Ancak kontrolsüz ağırlık çalışmaları omurga eğriliğini artırabilir.
Skolyozdan ölünür mü?
Skolyozun kendisi ölümcül değildir. Ancak ileri vakalarda solunum veya kalp fonksiyonlarını etkileyebilecek komplikasyonlar gelişebilir.
