Zorunlu görev yeri değişikliğine karşı dava, kamu görevlisinin idare tarafından tayin edilmesi veya başka bir yere atanması işlemine karşı, bu işlemin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle idare mahkemesinde açtığı iptal davasıdır. Bu tür atamalar, idarenin takdir yetkisi kapsamında yapılsa da, keyfi veya ölçüsüz uygulamalar yargı denetimine açıktır.
Zorunlu görev yeri değişikliği nedir?
Zorunlu görev yeri değişikliği, kamu görevlisinin görev yaptığı kurum tarafından başka bir il veya birimdeki kadroya geçici ya da sürekli olarak atanmasıdır. Bu değişiklik, hizmetin gereği, disiplin cezası, güvenlik gerekçesi, sağlık durumu veya rotasyon gibi nedenlere dayanabilir. Ancak görev değişikliği, yalnızca kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda yapılmalıdır.
Bazı durumlarda idare, kamu görevlisini cezalandırma amacıyla yer değişikliği yapabilir. Bu durumda işlem hukuka aykırı hâle gelir ve iptal davası açılabilir.
Görev yeri değişikliğine karşı dava açmak mümkün mü?
Evet. Zorunlu görev yeri değişikliğine karşı dava açma hakkı bulunmaktadır. Atama işlemi idari bir işlem olduğundan, İdari Yargılama Usulü Kanunu’na göre iptal davasına konu edilebilir. Davacı, işlemin kamu yararı ve hizmet gerekleriyle bağdaşmadığını, kişisel nedenlerle yapıldığını veya hukuki dayanaktan yoksun olduğunu ileri sürebilir.
İdare mahkemesi, işlemin hukuka uygun olup olmadığını değerlendirecek ve gerekli görürse atama işlemini iptal edecektir.
Zorunlu görev yeri değişikliğine karşı dava hangi mahkemede açılır?
Bu davalar, işlemi yapan kamu idaresinin bulunduğu yerdeki idare mahkemesinde açılır. Örneğin, Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan bir atama işlemi için, Bakanlık merkez teşkilatının bulunduğu Ankara’daki idare mahkemesi yetkilidir. Ancak işlem taşra teşkilatınca tesis edildiyse, o ilin idare mahkemesi yetkili olur.
İdare mahkemesinde açılacak atama iptali davaları, kamu personel rejimi bakımından sık rastlanan davalardandır.
Görev yeri değişikliğine karşı dava açma süresi nedir?
İlgili atama işlemi yazılı olarak tebliğ edildikten sonra 60 gün içinde dava açılmalıdır. Bu süre, hak düşürücü süredir. Tebligat yapılmazsa ve kişi atama kararını fiilen öğrenirse, öğrenme tarihi esas alınır. 60 günlük sürenin geçirilmesi hâlinde dava reddedilir.
Bu nedenle, atama kararını öğrenen kişi, hızlıca hukuki destek alarak süresi içinde davasını açmalıdır.
Dava dilekçesinde hangi hususlara dikkat edilmelidir?
Dava dilekçesinde, işlemin neden hukuka aykırı olduğu açıkça ortaya konulmalıdır. Dilekçede şu hususlara yer verilmesi önemlidir:
-
Atamanın kamu yararına dayanmadığı
-
Görev değişikliğinin keyfi veya cezalandırma amaçlı yapıldığı
-
Hizmet gereklerine uygun bir planlama yapılmadığı
-
Aile birliğini, sağlık durumunu veya eğitim hakkını olumsuz etkilediği
Zorunlu yer değişikliğinde hizmet gerekleriyle kişisel durum arasındaki dengenin bozulması, işlemi iptal edilebilir kılar.
Zorunlu görev yeri değişikliğine karşı açılan davada mahkeme neyi inceler?
Mahkeme, atama işleminin dayandığı gerekçeleri ve usul yönünden eksiklikleri değerlendirir. Özellikle şunlara bakılır:
-
Atama kararı hangi kurumsal belgeye veya mevzuata dayanmaktadır
-
Atama, personelin görevdeki performansıyla ilgili midir
-
Aynı görevdeki başka kişilere bu işlem uygulanmış mıdır
-
Davacının ailevi, sağlık veya özel durumları gözetilmiş midir
İdare, işlemi sadece takdir yetkisine dayanarak yapmışsa, bu yetkinin objektif, ölçülü ve kamu yararına uygun kullanılıp kullanılmadığı araştırılır.
Zorunlu görev yeri değişikliği hangi hallerde hukuka aykırı sayılır?
Bazı hallerde görev yeri değişikliği işlemi açıkça hukuka aykırıdır. Örneğin:
-
Disiplin cezası verilmeden cezalandırıcı atama yapılması
-
Aile bütünlüğü ve çocukların eğitimi gibi anayasal hakların göz ardı edilmesi
-
Personelin sağlık durumunun dikkate alınmaması
-
Eşitlik ilkesine aykırı şekilde sadece belli kişiler için atama yapılması
-
Hizmet gerekleriyle ilgisi bulunmayan keyfi uygulamalar
Bu gibi durumlarda işlem iptal edilebilir.
Mahkeme atama işlemini iptal ederse ne olur?
Mahkeme işlemi iptal ederse, davacının eski görev yerine dönmesi sağlanır. İdare, kararın gereğini yerine getirmek zorundadır. Ayrıca, işlem nedeniyle doğan zararlar için maddi ve manevi tazminat davası da açılabilir.
Mahkemenin iptal kararı sonrası aynı nitelikte yeni bir atama işlemi yapılması da mümkün değildir; aksi hâlde bu, yargı kararının ihlali sayılır.
Zorunlu Görev Yeri Değişikliğine Karşı Dava Sıkça Sorulan Sorular
Zorunlu görev yeri değişikliğine karşı dava nedir?
Zorunlu görev yeri değişikliğine karşı dava, kamu görevlisinin idare tarafından yapılan yer değişikliği kararının hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle açtığı iptal davasıdır. Bu dava ile atama işleminin kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olup olmadığı yargı denetimine açılır.
Zorunlu görev yeri değişikliği hangi hallerde yapılır?
Zorunlu görev yeri değişikliği; kamu hizmetinin ihtiyaçları, güvenlik gerekçesi, disiplin cezaları, sağlık durumu, eş durumu ya da hizmet süresi gibi nedenlerle yapılabilir. Ancak bu değişiklik hukuka ve mevzuata uygun gerekçelere dayanmalı, keyfi ya da cezalandırma amacı taşıyan işlemlerden kaçınılmalıdır.
Zorunlu görev yeri değişikliğine dava nasıl açılır?
İlgili kamu görevlisi, atama işleminin kendisine tebliğ edilmesinden itibaren 60 gün içinde idare mahkemesinde iptal davası açabilir. Dava dilekçesinde, işlemin neden hukuka aykırı olduğu, kamu yararına uygun olmadığı ya da kişisel durumların göz ardı edildiği açıkça belirtilmelidir.
Zorunlu görev yeri değişikliği hangi mahkemede dava edilebilir?
Bu işlem, idari bir işlem olduğundan dolayı yetkili idare mahkemesinde dava konusu yapılır. İşlemi tesis eden kurumun bulunduğu yerdeki mahkeme yetkilidir. Örneğin, atama Ankara’dan yapılmışsa dava da Ankara İdare Mahkemesi’nde açılmalıdır.
Görev yeri değişikliğine karşı dava açma süresi ne kadardır?
Süre, atama kararının kişiye tebliğinden itibaren 60 gündür. Bu süre içinde dava açılmazsa, dava hakkı düşer. Tebligat yapılmamış ancak kişi atamayı öğrendiyse, öğrenme tarihi esas alınarak yine 60 günlük süre işler.
Zorunlu görev yeri değişikliğine karşı hangi gerekçelerle dava açılabilir?
Davada ileri sürülebilecek başlıca gerekçeler şunlardır:
-
İşlemin kamu yararı dışında, cezalandırma veya ayrımcılık amacıyla yapılması
-
Aile birliğinin, sağlık durumunun veya eğitim hakkının gözetilmemesi
-
Benzer durumda olan personelin yerinde bırakılıp sadece davacının atanması
-
Atamanın mevzuata aykırı şekilde yapılması
-
Görev değişikliğinin hizmet gerekleriyle uyumsuz olması
Mahkeme zorunlu görev değişikliğini iptal ederse ne olur?
İdare mahkemesi, işlemi hukuka aykırı bularak iptal ederse, kişi eski görev yerine dönebilir. Ayrıca, dava nedeniyle oluşan maddi zararlar için ayrı bir tazminat davası açılması da mümkündür. Mahkeme kararı kesindir ve idarenin bu kararı uygulaması zorunludur.
Bu davada hangi belgeler mahkemeye sunulmalıdır?
Dava dilekçesiyle birlikte aşağıdaki belgeler sunulmalıdır:
-
Atama kararının tebliğ yazısı
-
Kişisel durum belgeleri (eş durumu, sağlık raporları, çocukların okul durumu)
-
Mevzuat hükümleriyle çelişen işlem gerekçeleri
-
İdari işlemlere karşı açılan iptal davalarında kullanılan örnek kararlar veya içtihatlar
Dava sürecinde görev yerine gitmek zorunlu mudur?
Atama işlemi yürürlükte olduğundan, kişi dava açsa bile görev yerine gitmekle yükümlüdür. Ancak dava sonunda işlem iptal edilirse, yapılan atama geçersiz sayılacak ve kişi eski görevine dönebilecektir. Uygulamada bazı mahkemeler yürütmenin durdurulmasına karar vererek bu geçici görevlendirmeyi askıya alabilir.