Yağma suçu, bir kişinin başkasına ait malı cebir veya tehdit yoluyla almasıyla oluşan ve Türk Ceza Kanunu’nun 148. maddesinde düzenlenen ağır bir suçtur. Bu suçta hem malvarlığına yönelik bir zarar hem de kişiye yönelik şiddet veya tehdit bulunduğundan, diğer malvarlığı suçlarına göre çok daha ağır cezai yaptırımlar öngörülmüştür. Yağma suçu ceza hukukunda hürriyete karşı suçlar ile malvarlığına karşı suçların kesişim noktasında yer alır.
Yağma Suçunun Unsurları
Yağma suçunun oluşabilmesi için bazı unsurların birlikte gerçekleşmesi gerekir. Bu unsurlar şunlardır:
-
Malvarlığına yönelik bir eylem olmalıdır (para, eşya vb.)
-
Mal, failin veya başka birinin yararına alınmalıdır
-
Cebir veya tehdit kullanılmalıdır
-
Fiil, mağdurun rızası dışında gerçekleşmelidir
Burada cebir; fiziksel şiddet, tehdit ise korkutma ya da zorlamayı kapsar. Fail, mağduru direnç gösteremeyecek duruma getirmeli ya da rızasını ortadan kaldırmalıdır.
Yağma Suçunun Cezası Nedir?
Türk Ceza Kanunu’na göre yağma suçunun cezası oldukça ağırdır. Temel ceza şudur:
-
6 yıldan 10 yıla kadar hapis
-
Ayrıca adli para cezası da verilebilir
Ancak bazı durumlarda ceza daha da artar. Örneğin;
-
Gece vakti işlenirse
-
Silahla işlenirse
-
Birden fazla kişi tarafından işlenirse
-
Yol kesmek suretiyle işlenirse
-
Kamu görevinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılırsa
Bu durumlarda ceza 10 yıldan 15 yıla kadar hapis cezasına çıkar.
Yağma Suçu ile Hırsızlık Arasındaki Farklar
Her ne kadar iki suç da malvarlığına yönelik olsa da önemli farklar mevcuttur:
-
Hırsızlıkta cebir veya tehdit yoktur; gizlice yapılır
-
Yağmada mağdura doğrudan yönelen cebir veya tehdit vardır
-
Yağma suçu hem kişinin özgürlüğüne hem de malvarlığına saldırıdır
-
Hırsızlık daha az ceza öngörürken, yağma suçu daha ağır cezalandırılır
Bu nedenle savcılık makamı suçu nitelendirirken eylemin niteliğine çok dikkat eder.
Yağma Suçunda Şikayet Gerekir mi?
Hayır. Yağma suçu re’sen soruşturulan bir suçtur. Yani mağdur şikayetçi olmasa bile Cumhuriyet savcılığı kendiliğinden soruşturma başlatmak zorundadır. Mağdurun şikayeti sadece soruşturmanın başlamasını hızlandırabilir.
Ancak bazı özel durumlarda şikayet veya ifade alınması mağdur açısından önemlidir. Özellikle faillerin tespit edilmesi sürecinde mağdurun anlatımı belirleyici olabilir.
Yağma Suçunda Uzlaşma Mümkün müdür?
Hayır. Yağma suçu uzlaşmaya tabi suçlar arasında yer almaz. Suçun yapısı ve mağdura yönelik şiddet içermesi nedeniyle kamu düzeni açısından ciddi bir tehdit oluşturduğu için uzlaştırma hükümleri uygulanmaz.
Yani fail ile mağdur anlaşıp zarar tazmin edilse dahi kamu davası devam eder ve ceza verilebilir.
Yağma Suçu Hangi Mahkemede Görülür?
Yağma suçları ağır ceza mahkemelerinde görülür. Suçun niteliği ve ceza miktarının yüksekliği nedeniyle görevli mahkeme ağır ceza mahkemesidir. Bu mahkemeler, delilleri değerlendirerek sanığın ceza alıp almayacağına karar verir.
Eğer suç örgütlü şekilde işlenmişse, terör veya organize suçlar kapsamında ayrıca özel yetkili ağır ceza mahkemeleri devreye girebilir.
Yağma Suçunda Mağdur Ne Yapmalı?
Mağdur olan kişi, en kısa sürede şu adımları izlemelidir:
-
Polis ya da jandarmaya başvurarak şikayetçi olmalı
-
Olay yerindeki kamera kayıtları, tanıklar, telefon görüşmeleri gibi delilleri sunmalı
-
Gerekirse bir avukat aracılığıyla davayı takip etmeli
Mağdur, yalnızca ceza davası değil, maddi ve manevi tazminat davası da açabilir.
Yağma Suçunda Cezayı Azaltan Haller Nelerdir?
Bazı durumlarda cezada indirime gidilebilir:
-
Suça teşebbüs (eylemin tamamlanmaması)
-
Etkin pişmanlık (failin malı iade etmesi veya zarar telafisi)
-
Failin genç yaşta olması (18 yaş altı)
-
İlk defa suç işlemesi ve iyi hali
Ancak bu indirimi uygulayıp uygulamamak hâkimin takdirindedir.
Yağma suçu, yalnızca bireysel zarar değil, toplumda korku ve güvensizlik yaratan bir suç türüdür. Bu nedenle hem soruşturması hem de kovuşturması hassasiyetle yürütülür.
Yağma (Gasp) Suçu Sıkça Sorulan Sorular
Yağma suçu nedir?
Yağma suçu, bir kişinin malvarlığına yönelik olarak cebir veya tehditle yapılan haksız fiildir. Bu suçta fail, mağdurun rızasını cebir veya tehdit yoluyla ortadan kaldırarak bir malı alır ya da mağduru kendisine menfaat sağlamaya zorlar. Türk Ceza Kanunu’nun 148 ve 149. maddelerinde düzenlenmiştir.
Yağma suçunun unsurları nelerdir?
Yağma suçunun oluşabilmesi için şu unsurların bir arada bulunması gerekir:
-
Bir malın alınması veya mağdurun bu mala ilişkin tasarrufta bulunmaya zorlanması
-
Cebir (fiziki zor) veya tehdit kullanılması
-
Mağdurun rızasının cebir veya tehditle ortadan kaldırılması
Bu şartların bir arada gerçekleşmemesi hâlinde, eylem farklı bir suç niteliği taşıyabilir (örneğin hırsızlık ya da tehdit suçu).
Yağma suçu ile hırsızlık arasındaki fark nedir?
Hırsızlık, malın gizlice veya sahibinin iradesi dışında alınmasıyla oluşur. Yağmada ise mal, mağdurun rızası alınarak ama bu rıza cebir veya tehditle sağlanarak alınır. Bu nedenle yağma suçu, hırsızlığa göre daha ağır yaptırıma tabidir.
Yağma suçu hangi mahkemede görülür?
Yağma suçu, ağır ceza mahkemesinde yargılanır. Çünkü bu suç, alt sınırı beş yıldan fazla hapis cezasını gerektiren ağır cezalardan biridir.
Yağma suçunun cezası ne kadardır?
Basit yağma suçu için Türk Ceza Kanunu’na göre 6 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası verilir. Suçun nitelikli hâlleri varsa (örneğin silahla işlenmesi, gece vakti işlenmesi, birden fazla kişiyle işlenmesi gibi), ceza 10 yıldan 15 yıla kadar artırılır.
Yağma suçunun nitelikli halleri nelerdir?
Nitelikli yağma halleri şunlardır:
-
Silahla işlenmesi
-
Yol kesmek suretiyle ya da konutta, iş yerinde, ibadethanede işlenmesi
-
Beden veya ruh bakımından kendini savunamayacak durumda olan kişiye karşı işlenmesi
-
Kamu görevinin sağladığı kolaylıktan yararlanılarak işlenmesi
Bu hâller cezanın daha ağır verilmesine neden olur.
Yağma suçunda şikâyet şartı var mıdır?
Hayır, yağma suçu şikâyete bağlı bir suç değildir. Cumhuriyet savcılığı, suçu öğrendiğinde doğrudan kamu davası açabilir. Mağdurun şikâyetinden vazgeçmesi davayı düşürmez.
Yağma suçunda mağdur ne zaman tazminat davası açabilir?
Mağdur, ceza davasıyla birlikte veya sonrasında tazminat davası açabilir. Bu dava, failin haksız eylemi sonucu uğranılan zararın giderilmesini amaçlar. Maddi ve manevi tazminat birlikte talep edilebilir.
Kalın ve siyah işaretlenecek iç link önerileri:
-
Hırsızlık suçu ile farkları da önemlidir
-
Cebir veya tehdit içeren suçlar ağır ceza kapsamında değerlendirilir