Uyuşturucu satmanın cezası, Türk Ceza Kanunu’nun 188. maddesi kapsamında ağır yaptırımlara tabidir. Bu suç, kamu sağlığına ciddi tehdit oluşturduğu için yüksek hapis cezaları ve adli para cezaları ile cezalandırılır. TCK madde 188’e göre uyuşturucu veya uyarıcı maddeyi satan, sevk eden, nakleden veya başkalarına temin eden kişi, en az 10 yıldan 30 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır ve yirmi bin güne kadar adli para cezası verilir.
Ceza, failin eylem biçimine ve suçun niteliğine göre değişiklik gösterir. Örneğin suçun örgütlü işlenmesi, çocuklara yönelik olması, okul, yurt, hastane gibi yerlerde gerçekleşmesi gibi durumlarda cezalar daha da artırılabilir.
Uyuşturucu Satmak ve Bulundurmak Arasındaki Fark Nedir?
Uyuşturucu maddeyi ticari amaçla bulundurmak veya satmak, TCK 188 kapsamında “temin, dağıtım, satış” fiilleriyle tanımlanırken; kişisel kullanım amacıyla bulundurmak TCK 191. madde kapsamındadır. Aralarındaki temel fark, niyet ve maddenin miktarı üzerinden değerlendirilir.
Mahkemeler, kişinin maddenin miktarını, paketlenme biçimini, yakalanma koşullarını ve diğer delilleri birlikte değerlendirerek satış mı yoksa kullanım mı olduğuna karar verir. Bu ayrım, cezanın niteliğini doğrudan etkiler.
Uyuşturucu kullanmak için bulundurmanın cezası daha düşüktür ve çoğu zaman denetimli serbestlik ile sonuçlanabilirken; uyuşturucu satmak, doğrudan hapis cezası ile sonuçlanır ve genellikle hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) gibi seçenekler uygulanmaz.
Uyuşturucu Satmanın Cezası Nedir? TCK 188 Kapsamında Yargılama ve Haklar
| Aşama | Süreç / İşlem | Cezai Yaptırım / Sonuç | Dikkat Edilmesi Gerekenler |
|---|---|---|---|
| Suçun Öğrenilmesi | İhbar, yakalama, teknik takip, kolluk raporları | Gözaltı, tutuklama istemi | Delillerin hukuka uygun toplanması önemlidir |
| Soruşturma | Savcılık ifadesi, delil toplanması | Tutuklama veya adli kontrol kararı | Etkin pişmanlık hükümleri bu aşamada devreye girebilir |
| İddianame Düzenlenmesi | Savcılık tarafından hazırlanır | Ağır Ceza Mahkemesine gönderilir | Delil yetersizliğinde takipsizlik kararı verilebilir |
| Yargılama (Kovuşturma) | Duruşmalar başlar, tanık ve bilirkişi dinlenir | 10-30 yıl arası hapis ve 20.000 güne kadar adli para | Suçun niteliğine göre ceza artabilir |
| Ağırlaştırıcı Sebepler | Örgütlü işlenmesi, çocuklara yönelik, kamu alanları | Cezada yarı oranında artış | TCK 188/4 kapsamında değerlendirilir |
| Hüküm ve Ceza | Mahkeme kararı | Cezanın infazı başlar | HAGB ve erteleme genellikle uygulanmaz |
| İtiraz ve Temyiz | Bölge adliye mahkemesi, Yargıtay | Kararın bozulması veya onanması | Süreler dikkatle takip edilmeli |
Uyuşturucu Satmak Suçunda Ağırlaştırıcı Nedenler Nelerdir?
Uyuşturucu madde satışı suçunda bazı durumlar cezanın artırılmasına neden olur. Türk Ceza Kanunu 188/4 ve devamı maddelerinde bu ağırlaştırıcı sebepler tek tek sayılmıştır:
-
Suçun bir örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenmesi
-
Okul, hastane, yurt, kışla gibi kamuya açık yerlerde işlenmesi
-
Çocuklara veya reşit olmayanlara yönelik işlenmesi
-
Kamu görevlisinin görevi nedeniyle suça karışması
-
Uyuşturucunun yurt dışından getirilmesi veya yurt dışına gönderilmesi
Bu durumlarda, temel ceza yarı oranında artırılır. Ayrıca, örgütlü suç kapsamında işlenmişse Türk Ceza Kanunu’nun 220. maddesi gereği ayrıca örgüt üyeliğinden de yargılama yapılabilir.
Örgütlü uyuşturucu satışı durumunda 30 yılın üzerinde hapis cezaları ve milyonlarca lira adli para cezaları gündeme gelebilir.
Uyuşturucu Satma Suçunda Tutuklama ve Mahkeme Süreci
Uyuşturucu satmak suçu, genellikle tutuklamayla sonuçlanan katalog suçlar arasındadır. CMK 100. maddeye göre, bu suça ilişkin kuvvetli şüphe varsa ve tutuklama nedenleri varsa (delil karartma, kaçma ihtimali vb.) mahkeme tutuklama kararı verir.
Yargılama süreci ağır ceza mahkemesi tarafından yürütülür. Şüpheli veya sanık, savcılıkta ifade verir, sonrasında tutuklama sorgusu yapılır. İddianame kabul edilirse ağır ceza yargılaması başlar.
Sanığın avukat tarafından temsil edilmesi önemlidir çünkü süreç karmaşık, ceza tehdidi ise oldukça yüksektir. Ceza yargılamasında delillerin toplanması, tanık ifadeleri, bilirkişi raporları gibi birçok unsur davanın seyrini etkileyebilir.
Uyuşturucu Satmak Suçunda Ceza İndirimi Mümkün Müdür?
Uyuşturucu satma suçunda bazı durumlarda ceza indirimi mümkündür. Bu haller şunlardır:
-
Etkin pişmanlık (TCK 192): Kişi suç ortaya çıkmadan önce suçu ihbar eder veya suça ilişkin yardımda bulunursa cezası yarı oranında indirilebilir.
-
İyi hal (takdiri indirim): Sanığın yargılama sürecindeki tutumu, sabıkasız oluşu vb. durumlar ceza üzerinde etkili olabilir.
-
Genç yaşta işlenmişse (örneğin 18 yaşından küçükse) cezada yaş küçüklüğü nedeniyle indirim uygulanır.
Ancak bu suçta hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) veya cezanın ertelenmesi çoğu durumda mümkün değildir. Mahkemeler genellikle doğrudan hapis cezası verir.
Uyuşturucu Satma Suçunda Süreç ve Cezalar Tablosu (TCK 188 Rehberi)
| Süreç / Konu Başlığı | Açıklama | Yasal Dayanak | Dikkat Edilmesi Gerekenler |
|---|---|---|---|
| Uyuşturucu Satmanın Cezası Nedir? | En az 10 yıldan 30 yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası uygulanır. | TCK m.188 | Suçun şekline göre ceza artabilir. |
| Satmak ile Bulundurmak Arasındaki Fark | Satmak TCK 188 kapsamında ağır ceza doğurur, kullanmak için bulundurmak TCK 191 kapsamında daha hafif cezalar içerir. | TCK m.188, m.191 | Uyuşturucu bulundurma suçu ile karıştırılmamalıdır. |
| Hangi Mahkeme Görevlidir? | Yargılama ağır ceza mahkemesinde yapılır. | CMK ve TCK hükümleri | Ağır ceza mahkemesi tarafından yargılanır. |
| Tutuklama Durumu | Katalog suçlar arasında yer aldığı için çoğu durumda tutuklama uygulanır. | CMK m.100 | Kaçma şüphesi ve delil durumu göz önünde bulundurulur. |
| Ağırlaştırıcı Sebepler | Örgütlü işlenmesi, çocuklara satılması, okul veya yurt yakınında işlenmesi halinde cezalar artırılır. | TCK m.188/4 ve devamı | Bu durumlarda ceza yarı oranında artırılır. |
| Etkin Pişmanlık | Failin suçu yetkililere bildirmesi halinde cezasında önemli indirim yapılır. | TCK m.192 | Etkin pişmanlık ceza indirimi sağlayabilir. |
| HAGB ve Erteleme | Verilen cezalar genellikle 2 yılın üstünde olduğu için HAGB veya erteleme uygulanmaz. | TCK ve CMK hükümleri | Sadece çok düşük cezalar verilirse uygulanabilir. |
| Savunmada Dikkat Edilecek Hususlar | Delillerin hukuka uygunluğu, ifade tutanakları ve tanık beyanları detaylı incelenmelidir. | CMK m.217 | Deneyimli bir ceza avukatı ile hareket edilmelidir. |
Uyuşturucu Satmak Suçuna İlişkin Sıkça Sorulan Diğer Sorular
Uyuşturucu satmakla suçlanan kişinin, dosyada yer alan deliller ışığında savunma yapması ve deneyimli bir ceza avukatı ile çalışması kritik öneme sahiptir. Özellikle polis ifadeleriyle mahkeme ifadeleri arasında tutarsızlıklar varsa, kamera kayıtları, HTS verileri gibi delillerin hukuka uygun toplanıp toplanmadığı da savunmada belirleyici olabilir.
Adli kontrolle serbest kalmak mümkün mü?
Uyuşturucu satma suçunda adli kontrolle serbest kalma, suçun ağırlığı nedeniyle nadirdir. Ancak bazı hafif dosyalarda ve tutuklama nedenlerinin bulunmadığı durumlarda mümkündür.
Dosyada satış mı yoksa kullanım mı olduğu nasıl anlaşılır?
Yukarıda belirtildiği gibi; madde miktarı, nasıl paketlendiği, üzerinde para veya hassas terazi bulunup bulunmadığı, tanık beyanları ve iletişim kayıtları gibi unsurlar belirleyicidir.
Uyuşturucu Satmanın Cezası Sıkça Sorulan Sorular
Uyuşturucu satmanın cezası nedir?
Uyuşturucu satmanın cezası, Türk Ceza Kanunu madde 188’e göre 10 yıldan 30 yıla kadar hapis ve ayrıca yirmi bin güne kadar adli para cezasıdır. Suçun işleniş şekline göre bu cezalar artırılabilir.
Uyuşturucu bulundurmak ile satmak arasındaki fark nedir?
Uyuşturucu bulundurmak genellikle kişisel kullanım amacıyla değerlendirildiğinde daha hafif cezalar öngörülür (TCK 191). Ancak uyuşturucu satmak, ticari amaçla olduğu için çok daha ağır cezalara yol açar ve TCK 188 kapsamında değerlendirilir.
Uyuşturucu satma suçuna hangi mahkeme bakar?
Bu suça bakmakla görevli mahkeme ağır ceza mahkemesidir. Suçun niteliği gereği yüksek ceza tehdidi olduğu için görevli mahkeme değişmez.
Uyuşturucu satma suçunda tutuklama olur mu?
Evet, bu suç katalog suçlar arasında yer alır ve çoğu zaman şüpheli hakkında tutuklama kararı verilir. Özellikle delil durumu kuvvetliyse tutukluluk yaygın bir tedbirdir.
Uyuşturucu satmak suçunda etkin pişmanlık nedir?
Etkin pişmanlık, failin suçu ortaya çıkmadan önce veya soruşturma sırasında yetkililere bilgi vermesi halinde cezasında indirim yapılmasını sağlayan bir hukuki imkandır. TCK 192. madde kapsamında değerlendirilir.
Uyuşturucu satma suçunda ceza indirimi mümkün mü?
Evet, bazı durumlarda ceza indirimi yapılabilir. Etkin pişmanlık, sanığın sabıka kaydının olmayışı, yargılamadaki tutumu gibi hususlar takdiri indirim nedeni sayılabilir. Ancak HAGB ve erteleme genellikle uygulanmaz.
Uyuşturucu satma suçunda adli kontrolle serbest kalınabilir mi?
Bu suçta adli kontrolle serbest kalmak nadirdir. Ancak delillerin yetersiz olduğu veya şüphelinin sabit ikametgâhının bulunduğu gibi özel durumlarda mahkeme adli kontrol kararı verebilir.
Uyuşturucu satmakla suçlanan kişi ne yapmalı?
Bu tür bir suçlama ciddi sonuçlar doğurabileceği için kişi mutlaka bir ceza avukatı ile birlikte hareket etmelidir. Delillerin hukuka uygun toplanıp toplanmadığı, ifade tutanakları ve tanık beyanları detaylı şekilde incelenmelidir.
Uyuşturucu Satmanın Cezası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Uyuşturucu Satmanın Cezası Nedir?
Uyuşturucu satmanın cezası, Türk Ceza Kanunu’nun 188. maddesi kapsamında düzenlenmiştir. Buna göre uyuşturucu veya uyarıcı maddeyi satan, temin eden, nakleden ya da başkalarına veren kişiler, en az 10 yıldan başlayıp 30 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ayrıca, yirmi bin güne kadar adli para cezası da hükmedilir.
Suçun ağırlığı nedeniyle mahkemeler çoğu zaman alt sınırdan uzaklaşarak daha yüksek cezalar vermektedir. Bu nedenle hakkında soruşturma başlatılan kişilerin süreci ciddiyetle takip etmesi önemlidir.
Uyuşturucu Satmak ile Kullanmak İçin Bulundurmak Arasındaki Hukuki Ayrım
Uyuşturucu madde satmak, ticari bir eylem olarak değerlendirilirken; bulundurmak kişisel kullanım amacıyla yapılmışsa daha farklı hükümler uygulanır. TCK 191. madde, kullanmak için bulundurma fiilini düzenlerken; satmak fiili TCK 188 kapsamında çok daha ağır yaptırımlara tabidir.
Kişinin üzerinde ele geçirilen miktar, paketleme biçimi, iletişim kayıtları ve diğer deliller, fiilin satış mı yoksa kullanım mı olduğunun tespitinde belirleyici olur. Uyuşturucu bulundurma suçu, çoğu zaman denetimli serbestlikle sonuçlanabilirken; satış suçu için bu tür seçenekler söz konusu olmaz.
Hangi Mahkemeler Görevlidir?
Uyuşturucu satma suçu, ceza miktarının ağırlığı nedeniyle doğrudan ağır ceza mahkemesinde görülür. Soruşturma evresi savcılıkça yürütülürken, iddianamenin kabulü halinde kovuşturma aşamasına geçilir. Yargılama boyunca tutukluluk hali devam edebilir.
Dosyanın bulunduğu yer, suçun işlendiği yer veya failin yakalandığı yer mahkemesi yetkili olabilir. Ağır ceza yargılamaları, usul ve süre açısından diğer ceza davalarına göre daha detaylı ve uzun sürelidir.
Uyuşturucu Satmanın Ağırlaştırıcı Sebepler Nelerdir?
Uyuşturucu satma suçunda bazı durumlar cezanın daha da artırılmasına neden olur. Bu durumlar Türk Ceza Kanunu madde 188/4 ve devamı maddelerinde açıkça belirtilmiştir:
-
Suçun örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenmesi
-
Satışın çocuklara yapılması veya çocuklar kullanılarak gerçekleştirilmesi
-
Okul, yurt, hastane, kışla gibi yerlerde işlenmesi
-
Suçun kamu görevlisi tarafından veya kamu görevlisinin nüfuzu kullanılarak işlenmesi
Bu gibi ağırlaştırıcı nedenler varsa, verilecek hapis cezası yarı oranında artırılır. Özellikle örgütlü uyuşturucu satışı, hem daha yüksek ceza hem de örgüt üyeliğinden dolayı ek dava konusu olabilir.
Etkin Pişmanlık Hükümleri Nasıl Uygulanır?
TCK 192. madde uyarınca etkin pişmanlık hükümleri, failin suçu yetkililere bildirmesi veya suça dair delil sunması halinde uygulanır. Suç ortaya çıkmadan önce ihbarda bulunulması halinde ceza tamamen ortadan kalkabilir. Suç sonrası ama kovuşturma aşamasından önce yapılan iş birliği, cezanın yarı oranında indirilmesini sağlayabilir.
Etkin pişmanlık, sadece bazı şartların gerçekleşmesi halinde geçerlidir. Suçun büyüklüğü, verilen bilgilerin değeri ve samimiyeti mahkemece değerlendirilir.
Uyuşturucu Satmada Tutuklama ve Adli Kontrol Süreci
Uyuşturucu satma suçu, CMK 100 kapsamında katalog suçlar arasında yer alır. Bu nedenle, kuvvetli suç şüphesi ve tutuklama nedenleri varsa, kişi hakkında doğrudan tutuklama kararı verilebilir. Genellikle yakalanma anındaki delil durumu ve kaçma şüphesi, tutuklamanın dayanaklarını oluşturur.
Bununla birlikte bazı istisnai dosyalarda, adli kontrol gibi tutuksuz yargılama yolları da uygulanabilir. Bu durumda kişi serbest bırakılır ancak imza atma yükümlülüğü, yurtdışı çıkış yasağı gibi tedbirlere tabi olur.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması ve Cezanın Ertelenmesi Uygulanabilir mi?
Uyuşturucu satma suçunda verilen ceza miktarı genellikle 2 yılın çok üzerindedir. Bu nedenle çoğu zaman hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) uygulanamaz. Aynı şekilde, cezanın ertelenmesi de TCK’daki şartlar sağlanmadığı sürece mümkün değildir.
Ancak failin sabıkasız oluşu, etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanması gibi özel durumlarda, mahkeme indirimli ceza vererek daha düşük ceza seçeneklerini değerlendirebilir.
Yargılama Sürecinde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Uyuşturucu madde satmak suçuyla karşı karşıya kalan kişinin mutlaka alanında uzman bir ceza avukatı ile hareket etmesi gerekir. Soruşturma aşamasında ifade verirken, tutanaklarda yer alan bilgilerin doğruluğu ve delillerin hukuka uygunluğu titizlikle incelenmelidir.
Tanık beyanları, HTS kayıtları, yakalama tutanakları, telefon çözümleri gibi unsurlar dosya içeriğinde yer alır. Bu belgelerin değerlendirilmesi, savunmanın etkinliği açısından kritik önem taşır.
