Türkiye’de çalışma izni başvurusu, yabancıların Türkiye’de yasal olarak bir işte çalışabilmesi için izne tabi olduğu bir süreçtir. Bu izin, hem yabancının hem de işverenin belirli yükümlülükleri yerine getirmesiyle elde edilir. Türkiye’de ikamet eden ya da ikamet izni olmadan doğrudan yurt dışından başvuran yabancılar için başvuru yolları farklılık gösterebilir. Bu nedenle başvuru süreci hakkında bilgi sahibi olmak oldukça önemlidir.
Çalışma İzni Türleri Nelerdir?
Türkiye’de yabancılar için farklı statülerde çalışma izinleri mevcuttur. Hangi türde başvuru yapılacağı, yabancının Türkiye’deki durumu ve çalışacağı işin niteliğine göre değişiklik gösterir.
1. Süreli Çalışma İzni: Belirli bir işverene bağlı olarak, genellikle ilk başvuruda en fazla bir yıl geçerli olacak şekilde verilen izindir. Sonrasında uzatma başvurusu yapılabilir.
2. Süresiz Çalışma İzni: En az 8 yıl kesintisiz ve yasal çalışma süresini dolduran yabancılar başvurabilir. Bu izin, herhangi bir işverene bağlı olmaksızın sürekli çalışma hakkı sağlar.
3. Bağımsız Çalışma İzni: Kendi işini kurmak isteyen veya serbest meslek sahibi olarak çalışacak yabancılara verilen izindir. Ancak bu iznin alınabilmesi için Türkiye’de belirli süre ikamet etme şartı vardır.
4. Turkuaz Kart: Nitelikli iş gücüne sahip yabancılara verilen özel bir izin türüdür. Türkiye’de süresiz çalışma ve ikamet hakkı sağlar. Bilim, sanayi, teknoloji, ekonomi gibi alanlarda yetkin olan kişiler için avantajlıdır.
Başvuru Süreci Nasıl İşler?
Başvuru süreci, başvuran kişinin Türkiye’de ikamet edip etmediğine göre değişiklik gösterir. Süreç, genellikle şu adımlardan oluşur:
Türkiye İçinden Başvuru (İkamet İzni Olanlar)
-
Yabancı kişi en az 6 ay süreli ikamet izni ile Türkiye’de bulunmalıdır.
-
İşveren, e-Devlet üzerinden Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na çevrim içi başvuru yapar.
-
Yabancının sisteme yüklenmesi gereken belgeleri vardır (pasaport, diploma, fotoğraf vb.).
-
Başvuru yapıldıktan sonra genellikle 30 gün içinde sonuçlanır.
Türkiye Dışından Başvuru (Yurtdışından)
-
Yabancı, Türk konsolosluğuna çalışma izni başvurusu yapar.
-
Başvuru sonrası konsolosluk başvuru numarası verir.
-
Bu numarayla işveren, e-Devlet üzerinden bakanlığa başvuruda bulunur.
-
Belgeler değerlendirilir ve sonuç, konsolosluk aracılığıyla yabancıya bildirilir.
Bu süreçte çalışma izni başvurusu reddedilen kişiler karara karşı itiraz yoluna gidebilirler.
Gerekli Belgeler Nelerdir?
Çalışma izni başvurusu için hem işverenin hem de yabancının hazırlaması gereken belgeler vardır. Bu belgeler genellikle şunlardır:
-
Yabancıya ait pasaport sureti
-
İkamet izni belgesi (Türkiye içinden başvuru yapılıyorsa)
-
Biyometrik fotoğraf
-
Diploma ve mesleki yeterlilik belgeleri
-
İş sözleşmesi
-
İşverenin vergi levhası, faaliyet belgesi, ticaret sicil gazetesi fotokopisi
Bunlara ek olarak bazı sektörlerde özel belgeler de istenebilir. Eksik belge ile yapılan başvurular kabul edilmez.
Kimler Çalışma İzni Alamaz?
Her yabancı, Türkiye’de çalışma izni alamaz. Bazı gruplar ve meslekler için yasal sınırlamalar söz konusudur. Örneğin:
-
Turistik ikamet izni olanlar çalışma izni başvurusu yapamaz.
-
Bazı meslekler yalnızca Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına tahsis edilmiştir (avukatlık, noterlik, eczacılık gibi).
-
Kamu düzeni ve güvenliği açısından sakınca oluşturan kişilere izin verilmez.
Ayrıca, işverenin en az 5 Türk vatandaşı çalıştırma yükümlülüğü gibi koşullar da dikkate alınır.
Çalışma İzni Reddi ve İtiraz Hakkı
Çalışma izni başvurusu reddedilen yabancılar için hukuki yollar açıktır. Ret kararı tebliğ edildikten sonra 30 gün içinde idari itiraz yapılabilir. Bu itiraz yine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yöneliktir.
Eğer idari itiraz reddedilirse, idare mahkemesinde iptal davası açma hakkı doğar. Bu durumda yabancının Türkiye’de yasal olarak bulunuyor olması önemlidir.
Çalışma izni reddine karşı dava açma süreci, idare hukuku kapsamında değerlendirilir.
Çalışma İzni Ne Kadar Sürede Çıkar?
Başvurunun eksiksiz yapılması halinde genellikle 30 gün içinde sonuçlanır. Ancak yoğunluk, ek belge talepleri veya güvenlik soruşturmaları nedeniyle süre uzayabilir. Sürecin takibi için e-Devlet üzerinden sistem kullanılabilir.
Başvurunun olumlu sonuçlanması halinde çalışma izni kartı PTT aracılığıyla yabancının adresine gönderilir.
Türkiye’de Çalışma İzni Başvurusu Sıkça Sorulan Sorular
Türkiye’de çalışma izni başvurusu nedir?
Türkiye’de çalışma izni başvurusu, yabancıların Türkiye’de yasal olarak çalışabilmeleri için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yaptığı resmi başvurudur. Bu başvuru, hem işverenin hem de yabancının belirli belgeler sunmasıyla yürütülür.
Türkiye’de kimler çalışma izni alabilir?
Türkiye’de çalışma izni alabilmek için yabancının yasal ikamet izni bulunması ya da doğrudan yurtdışından başvuru yapması gerekir. Ayrıca, başvuru yapılan işin Türkiye’deki vatandaşlarca yapılmasına engel bir durum bulunmamalıdır.
Türkiye’de çalışma izni başvurusu nasıl yapılır?
Türkiye’de çalışma izni başvurusu, yabancı kişi Türkiye’de yaşıyorsa e-Devlet üzerinden doğrudan bakanlığa, yurtdışından başvuru yapılıyorsa Türk konsolosluklarına yapılır. Başvuru süreci hem işvereni hem de yabancıyı kapsar.
Türkiye’de çalışma izni başvurusu için gerekli belgeler nelerdir?
Başvuru için yabancının pasaport fotokopisi, fotoğrafı, diploma veya mesleki yeterlilik belgeleri ile iş sözleşmesi gereklidir. İşverenin ise vergi levhası, faaliyet belgesi ve ticaret sicil gazetesi gibi belgeleri sunması gerekir.
Türkiye’de hangi durumlarda çalışma izni başvurusu reddedilir?
Başvuru eksik belgeyle yapılmışsa, yabancının gerekli nitelikleri yoksa ya da işveren mevzuata aykırı işlem yapıyorsa çalışma izni reddedilir. Ayrıca bazı meslekler sadece Türk vatandaşlarına mahsustur.
Türkiye’de çalışma izni başvurusu ne kadar sürede sonuçlanır?
Başvurunun eksiksiz yapılması durumunda, değerlendirme süreci genellikle 30 gün içinde tamamlanır. Ancak belge eksiklikleri ya da yoğunluk gibi sebeplerle bu süre uzayabilir.
Türkiye’de çalışma izni başvurusu reddedilirse ne yapılabilir?
Ret kararı sonrası 30 gün içinde bakanlığa itiraz edilebilir. İtiraz reddedilirse, idare mahkemesinde dava açmak mümkündür. Bu süreçte yabancının Türkiye’de yasal olarak kalmaya devam etmesi önemlidir.
Türkiye’de çalışma izni alan bir yabancı başka bir işte çalışabilir mi?
Hayır. Verilen çalışma izni sadece belirli bir işverene ve işe bağlıdır. Başka bir işte çalışmak için yeni bir çalışma izni başvurusu yapılması gerekir. Aksi durumda izinsiz çalışma sayılır.
Türkiye’de süresiz çalışma izni nasıl alınır?
Süresiz çalışma izni, Türkiye’de en az 8 yıl kesintisiz ve yasal olarak çalışmış olan yabancılara verilir. Başvuruda bu süreyi belgeleyen SGK kayıtları ve önceki izin belgeleri sunulmalıdır.
Türkiye’de çalışma izni başvurusu için işverenin taşıması gereken şartlar nelerdir?
İşverenin en az 5 Türk vatandaşı çalıştırması, işyerinin faaliyetlerinin yasal olması ve vergi yükümlülüklerini yerine getirmiş olması gerekir. Bu şartlar sağlanmazsa izin verilmez.
