TSK disiplin cezalarına karşı iptal davası, Türk Silahlı Kuvvetleri personeline verilen disiplin cezalarının hukuka aykırı olduğu iddiasıyla açılan idari dava türüdür. Bu dava ile cezaya karşı yargı denetimi sağlanır ve hukuka aykırı bulunan işlemin iptali talep edilir.
TSK Disiplin Cezası Nedir?
TSK disiplin cezaları, askeri personelin görevlerini yerine getirirken uyması gereken kurallara aykırı davranması halinde uygulanan idari yaptırımlardır. Bu cezalar, uyarma, kınama, aylıktan kesme, hizmete kısmi süreli devam gibi çeşitlilik gösterebilir. 6413 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu bu cezaların kapsamını ve uygulanma usullerini düzenler.
Disiplin cezaları hem görevde yükselme hem de mesleki sicil üzerinde doğrudan etkili olabildiği için hukuki denetime açık bir idari işlem niteliği taşır.
TSK Disiplin Cezalarına Karşı İptal Davası Nasıl Açılır?
Disiplin cezası tebliğ edildikten sonra 60 gün içinde yetkili idare mahkemesinde iptal davası açılması gerekir. Dava açılırken şu adımlar izlenmelidir:
-
Tebliğ tarihinin doğru şekilde tespit edilmesi
-
Cezaya ilişkin işlemin, gerekçeleriyle birlikte dava dilekçesine eklenmesi
-
Cezanın hangi nedenlerle hukuka aykırı olduğunun açıklanması
Başvuru sürecinde, disiplin cezasının savunma hakkı tanınmadan verildiği, yeterli delil bulunmadığı veya hukuka aykırı prosedürler izlendiği gibi iddialar açık ve somut şekilde belirtilmelidir.
TSK Disiplin Cezalarına Karşı İptal Davası Hangi Mahkemede Açılır?
TSK disiplin cezalarına karşı iptal davası, cezayı veren idari makamın bulunduğu yer idare mahkemesinde açılır. Eğer ceza, merkezi bir idari işlemle verilmişse, yetkili mahkeme Ankara İdare Mahkemeleri olabilir. Mahkeme yetkisine dikkat edilmemesi halinde dava, yetki yönünden reddedilebilir.
TSK Disiplin Cezalarına Karşı İptal Davası Şartları Nelerdir?
İptal davası açılabilmesi için şu şartların bulunması gerekir:
-
Geçerli bir disiplin cezası verilmiş olması
-
Cezanın kişiye resmî tebliğ edilmesi
-
60 günlük dava açma süresinin geçirilmemiş olması
-
Cezanın, kişinin hukuki menfaatini etkileyen bir işlem niteliği taşıması
Bu şartlar sağlanmadan açılan davalar usulden reddedilir. Özellikle dava süresi konusunda dikkatli olunması gerekir.
TSK Disiplin Cezalarına Hangi Gerekçelerle İptal Davası Açılabilir?
Disiplin cezalarına karşı açılacak iptal davalarında en sık ileri sürülen hukuka aykırılık gerekçeleri şunlardır:
-
Savunma hakkının ihlali: Personelin savunma yapmasına imkân tanınmadan ceza verilmesi
-
Delil yetersizliği: Cezanın somut ve objektif delillere dayanmaması
-
Şekil ve usul hatası: Cezanın usul kurallarına uyulmadan tesis edilmesi
-
Yetki aşımı: Disiplin cezasının yetkili makam dışında bir merci tarafından verilmesi
-
Ölçülülük ilkesine aykırılık: Verilen cezanın ihlal edilen fiille orantısız olması
İptal davası açılırken bu hususların belgelerle desteklenmesi ve ayrıntılı bir şekilde izah edilmesi gerekir.
TSK Disiplin Cezalarına Karşı İptal Davası Ne Kadar Sürer?
İptal davalarının sonuçlanması, mahkemelerin iş yüküne, davanın kapsamına ve dosyadaki delil durumuna bağlı olarak değişir. İlk derece mahkemesinde ortalama 6 ay ile 18 ay arasında sonuç alınabilir. Kararın temyizi veya istinaf başvurusu yapılması halinde dava süreci uzayabilir.
TSK Disiplin Cezasının İptali Halinde Ne Olur?
Mahkemenin disiplin cezasını iptal etmesi halinde, söz konusu ceza işlem geçmişe etkili olarak ortadan kalkar. Bu durumda:
-
Ceza sicilden silinir
-
Ceza nedeniyle kaybedilen terfi veya tayin hakları geri alınabilir
-
Ceza nedeniyle oluşan maddi ve manevi zararlar için ayrıca tazminat davası açmak mümkündür
İptal kararının idare tarafından süresinde uygulanmaması halinde ise mahkeme kararının uygulanması için ek dava açılması gündeme gelebilir.
TSK Disiplin Cezalarına Karşı İptal Davası Sıkça Sorulan Sorular
TSK disiplin cezalarına karşı iptal davası nedir?
TSK disiplin cezalarına karşı iptal davası, Türk Silahlı Kuvvetleri personeline verilen disiplin cezalarının hukuka aykırı olduğu iddiasıyla açılan idari dava türüdür. Bu dava ile cezanın iptali ve hukuki sonuçlarının ortadan kaldırılması hedeflenir.
TSK disiplin cezalarına karşı iptal davası nasıl açılır?
Disiplin cezasının tebliğinden itibaren 60 gün içinde yetkili idare mahkemesinde dava açılır. Dava dilekçesinde cezaya neden itiraz edildiği açık şekilde belirtilmeli ve gerekçe olarak hukuka aykırılıklar gösterilmelidir.
TSK disiplin cezalarına karşı iptal davası hangi mahkemede açılır?
Disiplin cezasını veren birim hangi ilde bulunuyorsa, o ildeki idare mahkemesinde dava açılır. Eğer ceza merkezi bir disiplin kurulundan kaynaklanıyorsa Ankara İdare Mahkemeleri yetkili olabilir.
TSK disiplin cezalarına karşı iptal davası açmanın şartları nelerdir?
Disiplin cezasının kişiye resmî olarak tebliğ edilmesi, tebliğ tarihinden itibaren 60 günlük dava süresinin geçirilmemesi ve cezanın kişinin hukuki menfaatini ihlal eden bir işlem olması gerekir. Bu şartlar sağlanmazsa dava reddedilebilir.
TSK disiplin cezalarına karşı hangi gerekçelerle iptal davası açılabilir?
Savunma hakkı tanınmadan ceza verilmesi, cezaya yeterli somut delil bulunmadan karar verilmesi, cezayı veren makamın yetkisiz olması veya ölçülülük ilkesine aykırı ağır bir ceza verilmesi gibi gerekçelerle iptal davası açılabilir.
TSK disiplin cezalarına karşı iptal davası açma süresi ne kadardır?
İdari yargılama usulü gereği, disiplin cezasının tebliğinden itibaren 60 gün içinde dava açılması zorunludur. Bu süre hak düşürücü niteliktedir ve süresi geçtikten sonra dava açılması mümkün değildir.
TSK disiplin cezalarına karşı açılan iptal davası ne kadar sürer?
İptal davalarının süresi mahkemenin yoğunluğuna ve dosyanın kapsamına bağlı olarak değişir. İlk derece mahkemelerinde karar ortalama 6 ay ile 18 ay arasında verilebilir. İstinaf veya temyiz süreçleri de ek süre getirebilir.
TSK disiplin cezası iptal edilirse ne olur?
Mahkeme disiplin cezasını iptal ederse, cezanın tüm hukuki sonuçları ortadan kalkar. Cezanın sicilden silinmesi sağlanır ve disiplin cezası nedeniyle doğmuş olan hak kayıpları giderilebilir. Ayrıca zarar gören personel, idareye karşı tazminat davası da açabilir.
