Terekenin Tespiti Davası Nedir?
Terekenin tespiti davası, miras bırakanın (muris) ölümü sonrası tüm mal, hak ve borçların resmi olarak tespit edilmesi amacıyla açılır. Bu davayla, mirasçılar arasındaki paylaşım sürecinde belirsizlikler giderilir ve terekenin mevcut hali güvence altına alınır. Amaç, tapu, banka, taşınır ve taşınmaz malvarlığı kayıtlarının mahkeme nezdinde bir bütün olarak belirlenmesidir. Bu nedenle, terekede eksik veya gizli kalmış mal varlığı bulunması durumunda davanın önemi artar.
Terekenin Tespiti Davası – Uygulama Özeti
| Başlık | Açıklama |
|---|
Mobil görünümde her satır ayrı kart olarak görüntülenir.
Terekenin Tespiti Davasının Hukuki Niteliği
Terekenin tespiti davası, “delil tespiti” niteliğinde bir dava olup, mirasın paylaşımı öncesinde malvarlığı durumunun belirlenmesini amaçlar. Sulh Hukuk Mahkemesi, talep üzerine terekeye dahil tüm aktif ve pasifleri araştırır ve deftere kaydeder. Bu karar, paylaşım davasında bağlayıcı olmasa da temel dayanak oluşturur. Bu yönüyle, terekenin tespiti miras uyuşmazlıklarının önlenmesi açısından koruyucu bir hukuki yoldur.
Terekenin Tespiti Davasını Kimler Açabilir?
Terekenin Tespiti Davasında Talep Edilebilecekler
Mirasın tespiti davası sürecinde, terekeye ait taşınmazların, taşınır malların, banka hesaplarının, borç ve alacakların mahkeme tarafından tespit edilmesi talep edilir. Davacı, terekenin yönetimi için temsilci atanmasını, defter tutulmasını, malların mühürlenmesini veya muhafaza altına alınmasını da isteyebilir. Böylece malvarlığı değerleri paylaşım öncesinde korunmuş olur. Terekenin tespiti davası bu yönüyle hem önleyici hem de tespit edici nitelik taşır.
Görevli ve Yetkili Mahkeme ile Usul Esasları
Terekenin tespiti davası, miras bırakanın son yerleşim yeri Sulh Hukuk Mahkemesi’nde açılır. Dava çekişmesiz yargı kapsamındadır; mahkeme, davalı belirlenmeden de tespit işlemini yürütebilir.Dilekçede terekeye dahil olduğu düşünülen malların listesi, varsa belgeler ve deliller açıkça belirtilmelidir.
Mahkeme, gerekirse bilirkişi, tapu ve banka kayıtları üzerinden araştırma yapar.
Terekenin Tespiti Davasında Zamanaşımı ve Süre Sınırlamaları
Terekenin tespiti davası zamanaşımına tabi değildir. Miras bırakanın ölümünden sonra her zaman açılabilir. Ancak gecikme, delil kaybı ve malların üçüncü kişilere devri nedeniyle sürecin karmaşık hale gelmesine yol açabilir. Bu nedenle dava, ölümden sonra mümkün olan en kısa sürede açılmalıdır.
Koruma Önlemleri ve Defter Tutma
Mahkeme, davanın görülmesi sırasında terekenin korunması için defter tutulmasına, mühürleme veya geçici yönetim tedbirlerine karar verebilir. Bu sayede terekeye dahil malların değerinin korunması ve olası kötüye kullanımların önlenmesi sağlanır. Defter tutma işlemi, paylaşım aşamasında tüm taraflara şeffaflık sağlar ve delil niteliği taşır.
Terekenin Tespiti Davasının Sonuçları ve Etkileri
Mahkeme kararıyla terekeye dahil mallar resmen belirlenir ve kayıt altına alınır. Bu karar, miras paylaştırma aşamasında taraflar arasındaki uyuşmazlıkların çözümünü kolaylaştırır. Ayrıca, alacaklıların taleplerini ve borçların dağılımını da etkiler. Terekenin tespiti davası sonucunda düzenlenen tutanak, mirasın paylaşımında temel dayanak olarak kabul edilir.
Mirasın Tespiti Davası İçin Hukuki Destek Alın
Mirasın tespiti davasını açmadan önce miras bırakanın malvarlığına ilişkin belgelerin (tapu, banka hesapları, alacak senetleri, veraset ilamı vb.) hazırlanması önemlidir. Dilekçede taleplerin açık, sistematik ve hukuki dayanaklara uygun biçimde yazılması gerekir. Uzman desteği alınmadan yapılan başvurular, eksik tespit veya süre kaybına neden olabilir. Bu nedenle süreci etkili şekilde yürütmek için bir Gayrimenkul Avukatı ile görüşmeniz ve kendisinden destek almanız önem taşır.
Sık Sorulan Sorular ile Terekenin Tespiti Davası
Terekenin tespiti davasında neler talep edilir?
Mirasın tespiti davası, miras bırakanın ölümünden sonra geride kalan tüm malvarlığı unsurlarının (taşınır, taşınmaz, banka hesapları, alacaklar ve borçlar) tespit edilmesini konu alır. Mahkemeden defter tutma, kayıtların toplanması ve gerekli koruma tedbirlerinin uygulanması istenir. Amaç, paylaşım yapılmadan önce terekenin eksiksiz biçimde belirlenmesidir.
Tereke tespiti davası ne kadar sürer?
Süre, terekenin kapsamına, kurum yazışmalarının yoğunluğuna ve mahkemenin iş yüküne göre değişir. Basit dosyalar birkaç ayda sonuçlanabilirken, taşınmaz/şirket hissesi veya yurtdışı varlık içeren dosyalar daha uzun sürebilir. Delillerin eksiksiz sunulması süreci kısaltır.
Mirasın tespiti davasında ölen kişinin mal varlığı nasıl tespit edilir?
Mahkeme; tapu, banka, vergi dairesi, SGK ve diğer kurumlardan yazı ile bilgi ister, tarafların sunduğu belgeleri de dikkate alır. Böylece murisin aktifleri ve pasifleri birlikte envanter hâline getirilir. Gerekirse bilirkişi incelemesi yapılır.
Aynı kişi olduğunun tespiti davası kime açılır?
Kimlik veya kayıt karışıklıklarında “aynı kişi” tespiti için murisin son yerleşim yerindeki sulh hukuk mahkemesine başvurulur. Bu tespit, tereke ve miras işlemlerinde kayıtların düzeltilmesi bakımından önem taşır. Karar, takip eden tespit ve paylaşım süreçlerine dayanak olur.
Tereke tespiti davası için harç ne kadar?
Terekenin tespiti davası çekişmesiz yargı işidir ve maktu harca tabidir. Harç ve giderler her yıl tarifeye göre güncellenir; tebligat, bilirkişi ve yazışma masrafları ayrıca doğabilir. Güncel tutarlar adliye veznesi tarifesinde yer alır.
Miras bırakanın borcu nasıl tespit edilir?
Bankalardan kredi ve hesap dökümleri, icra müdürlüklerinden takip bilgileri ve alacaklı bildirimleri mahkemece toplanır. Vergi ve SGK borçları da pasif kalemler arasında değerlendirilir. Böylece terekenin borçları resmi kayıtlarla kesinleşir.
Terekenin borca batık olduğu nasıl tespit edilir?
Aktif ve pasif kalemler bilirkişi marifetiyle karşılaştırılır; pasifler aktifleri aşarsa borca batıklık tespit edilir. Bu tespit mirasçıların mirası reddetme hakkı bakımından önemlidir. Karar, paylaşım ve alacaklılar yönünden de yol göstericidir.
Mirasçının borcu varsa ne olur?
Mirasçının şahsi borçları tereke ile karışmaz; tereke, murisin malvarlığı ve borçlarından oluşur. Paylaşım sonrası mirasçı kendi payı üzerinde tasarruf edebilir. Terekenin tespiti davası, mirasçının kişisel borçlarına konu olmaz.
Terekenin pasifleri nelerdir? Mirasın tespiti davası İçin Önemli midir?
Murisin borçları, vergi ve prim borçları, defin giderleri ve kanundan doğan zorunlu ödemeler terekenin pasiflerini oluşturur. Pasifler, aktiflerden düşülerek net tereke değeri belirlenir. Bu hesap, paylaşımın doğru yapılması için esastır.
Tereke nasıl hesaplanır?
Önce tüm aktifler (taşınmaz, menkul, alacak ve haklar) belirlenir; ardından pasifler (borçlar ve giderler) düşülür. Kalan net tutar miras paylarına göre bölüştürülür. Mirasın tespiti davası, bu hesabın resmi dayanağını sağlar.
Tereke ile miras arasındaki fark nedir?
Tereke, murisin ölümüyle geride bıraktığı tüm aktif ve pasiflerin toplamıdır. Miras ise bu terekenin mirasçılara geçişini ifade eden hukuki kurumdur. Dolayısıyla tereke, mirasın maddi içeriğidir; miras, bu içeriğin intikal sürecidir.
Terekeye hangi mallar girer?
Mirasın tespiti davası kapsamında, mirasa murisin taşınmazları, menkulleri, banka hesapları, alacakları, kira gelirleri ve ekonomik değeri olan diğer hakları terekeye girer. Kişiye sıkı sıkıya bağlı haklar ve şahsa bağlı edimler terekeye dahil edilmez. Terekenin kapsamı, mahkemece resmi yazışmalar ve delillerle netleştirilir.
