Tehdit suçu, bir kişinin başka bir kişiye zarar verme kastıyla yönelttiği sözlü, yazılı veya davranışsal ifadelerle korku yaratması durumunda oluşan ve Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen bir suç tipidir. Bu suç, bireylerin güvenlik duygusunu ve toplumun huzurunu koruma amacı taşır. Tehdit suçu sadece fiziksel zarar tehdidini değil, aynı zamanda manevi ve ekonomik zararı da kapsayabilir.
Tehdit Suçunun Tanımı ve Unsurları
Tehdit suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 106. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, bir kimsenin, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik haksız bir saldırı gerçekleşeceğinden korkması yeterlidir. Suçun oluşması için mağdurun bu tehdidi ciddiye alması ve somut bir korkuya kapılması gerekir.
Tehdit suçu şu unsurların varlığıyla oluşur:
-
Failin bir kişiye zarar vermeye yönelik beyan veya davranışta bulunması,
-
Bu tehdidin mağdurda ciddi bir endişe yaratacak nitelikte olması,
-
Tehdidin mağdurun veya yakınının yaşamına, vücut bütünlüğüne ya da cinsel dokunulmazlığına yönelik olması,
-
Failin kastının bulunması; yani tehdidi bilerek ve isteyerek yapması.
Tehdit, doğrudan “Seni öldüreceğim” gibi açık sözlerle yapılabileceği gibi, ima yoluyla veya davranışla da gerçekleştirilebilir. Örneğin, bir kişinin eline silah alarak karşısındakine bakması ve “anladın sen” demesi gibi durumlar da tehdit suçu kapsamında değerlendirilebilir.
Tehdit Suçunun Türleri
Tehdit suçu, içeriğine ve koşullarına göre farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Kanunda bu türler farklı şekillerde cezalandırılmaktadır:
Basit Tehdit
Basit tehdit, failin bir başkasına zarar verme niyetini açıklaması ancak bu tehdidin ciddi bir hazırlık veya organize eylem içermemesi durumudur. Örneğin, sokakta tartışma sırasında söylenen “seni gebertirim” gibi sözler bu kapsama girer. TCK m.106/1 ilk fıkra uyarınca, bu suça altı aydan iki yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir.
Nitelikli Tehdit
Nitelikli tehdit, tehdidin belli şartlar altında, örneğin silahla, birden fazla kişiyle birlikte, kamu görevlisine karşı veya suç örgütü adına yapılması halinde oluşur. Bu durumda ceza artırılmaktadır. Ayrıca malvarlığına yönelik tehditler de ayrı bir nitelik taşır.
“Tehdidin suç örgütü adına yapılması hâlinde cezanın artırılması öngörülür” cümlesi, örgütlü suçlarla mücadele bağlamında önemlidir.
Tehdit Suçunun Cezası
Tehdit suçunun cezası, suçun niteliğine ve işlendiği şartlara göre değişmektedir:
-
Basit tehdit: Altı aydan iki yıla kadar hapis cezası
-
Malvarlığına yönelik tehdit: İki yıldan beş yıla kadar hapis cezası
-
Silahla veya birden fazla kişiyle tehdit: Cezada artırım yapılır
-
Kamu görevlisine karşı tehdit: Suçun cezası artırılır
Yargıtay kararlarında, tehdidin oluşması için sadece sözlü beyanın yetmediği, aynı zamanda mağdurda ciddi korku ve endişe yaratacak bir içerik taşıması gerektiği vurgulanmaktadır.
Tehdit Suçunda Şikayet ve Yargılama Süreci
Tehdit suçunun basit hali şikayete bağlıdır. Yani mağdurun şikayetçi olmaması durumunda savcılık resen soruşturma başlatmaz. Ancak suç nitelikli hale gelmişse (örneğin silahla tehdit gibi), şikayet aranmadan kamu davası açılabilir.
“Tehdit suçunda şikayet süresi altı aydır” ifadesi, uygulamada çok önemli bir ayrıntıdır. Bu süre, mağdurun fiili ve failini öğrenmesinden itibaren işlemeye başlar. Şikayet, Cumhuriyet Savcılığına veya kolluk kuvvetlerine yapılabilir.
Tehdit suçu Asliye Ceza Mahkemelerinde görülür. Delil olarak ses kayıtları, yazılı mesajlar, tanık beyanları ve kamera görüntüleri kullanılabilir.
Tehdit Suçunda Uzlaşma ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Basit tehdit suçu uzlaşma kapsamındadır. Bu nedenle taraflar arası uzlaştırma süreci işletilebilir. Uzlaşma sağlanırsa dava açılmaz veya açılmışsa düşer. Ancak nitelikli tehdit suçlarında bu mümkün değildir.
Ayrıca sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) da değerlendirilebilir. Bu durumda kişi 5 yıl denetim süresine tabi tutulur ve bu süreyi kurallara uygun geçirirse hüküm açıklanmaz.
“Basit tehdit suçunda uzlaştırma süreci önemlidir” ifadesi, uyuşmazlıkların ceza yargılaması dışında çözülmesini sağlayan bir yoldur.
Tehdit Suçu ile Karıştırılabilecek Diğer Suçlar
Tehdit suçu bazı durumlarda hakaret, şantaj ya da kişiyi hürriyetinden yoksun kılma gibi suçlarla karıştırılabilir. Bu suçların her biri ayrı düzenlenmiş olup, unsurları farklıdır:
-
Hakaret: Kişinin onur ve şerefine saldırı söz konusudur. Tehditten farklı olarak zarar verme vaadi içermez.
-
Şantaj: Kişiden menfaat elde etmek amacıyla tehdit etme durumudur.
-
Hürriyeti tahdit: Kişinin fiziksel olarak bir yere hapsedilmesi ya da serbestçe hareketinin engellenmesidir.
Bu farklar uygulamada savunma ve suçun vasfı açısından büyük önem taşır.
Tehdit Suçu Sıkça Sorulan Sorular
Tehdit suçu nedir?
Tehdit suçu, bir kişinin kendisine veya yakınına zarar verileceği yönünde korku yaratacak şekilde söz söylemesi, yazı yazması veya davranışta bulunması durumudur. Bu zarar, hayat, beden bütünlüğü, cinsel dokunulmazlık veya malvarlığına yönelik olabilir. Tehdit, Türk Ceza Kanunu’nun 106. maddesinde düzenlenmiştir.
Tehdit suçu hangi durumlarda oluşur?
Tehdit suçunun oluşması için mağdurun ciddi bir korkuya kapılması gerekmez, failin bu etkiyi yaratabilecek nitelikte beyan veya davranışta bulunması yeterlidir. Tehdit açık sözle yapılabileceği gibi dolaylı, ima yoluyla veya hareketle de gerçekleştirilebilir.
Tehdit suçunun cezası nedir?
Tehdit suçunun basit hali için altı aydan iki yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür. Eğer tehdit, silahla, kamu görevlisine, suç örgütü adına veya birden fazla kişiyle birlikte yapılırsa ceza artırılır. Malvarlığına yönelik tehdit ise iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Tehdit suçu şikayete bağlı mıdır?
Tehdit suçunun basit hali şikayete bağlıdır. Mağdur, fiil ve faili öğrendiği tarihten itibaren altı ay içinde şikayette bulunmalıdır. Ancak suç silahla işlendiğinde veya nitelikli tehdit söz konusuysa şikayet aranmadan doğrudan kamu davası açılabilir.
Tehdit suçu uzlaşma kapsamında mıdır?
Basit tehdit suçu uzlaşma kapsamındadır. Mağdur ile fail arasında uzlaşma sağlanırsa dava açılmaz veya açılmışsa düşer. Ancak nitelikli tehdit durumunda uzlaştırma hükümleri uygulanmaz.
Tehdit suçu nedeniyle hangi mahkeme görevlidir?
Tehdit suçuna ilişkin davalar, suçun basit hali için Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülür. Ancak suçun nitelikli halleri söz konusuysa, cezanın ağırlığına göre görevli mahkeme değişebilir.