Tasfiye memurunun atanması, bir şirketin tasfiye sürecine girmesiyle birlikte, şirketin mevcut malvarlığının değerlendirilmesi, borçlarının ödenmesi, alacaklarının tahsili ve kapanış işlemlerinin yürütülmesi amacıyla görevlendirilen kişinin belirlenmesidir. Bu kişi, şirketin tasfiye sürecinde hukuken temsilcisi olur ve tasfiyeye ilişkin işlemleri şeffaf, dikkatli ve mevzuata uygun şekilde yürütmekle yükümlüdür.
Tasfiye memuru nedir ve görevleri nelerdir?
Tasfiye memuru, şirketin tasfiye süreci boyunca tüm idari ve mali işlemlerini yürütmekle görevlendirilen kişidir. Bu kişi, şirketin borçlarını ödemek, alacakları tahsil etmek, varlıkları paraya çevirmek ve kalan malvarlığını ortaklar arasında paylaştırmakla yükümlüdür. Ayrıca, tasfiye işlemlerinin sonunda ticaret siciline gerekli bildirimleri yapmak ve şirketin sicilden silinmesini sağlamak da görevleri arasındadır.
Tasfiye memurunun sorumlulukları şu şekilde özetlenebilir:
-
Şirketin borç ve alacak durumunu tespit etmek
-
Tüm ticari defter ve kayıtları incelemek
-
Varlıkları satmak ve borçları ödemek
-
Tasfiye bilançosunu düzenlemek
-
Kalan malvarlığını ortaklara dağıtmak
-
Şirketin sicilden silinmesi işlemini yürütmek
Tasfiye memuru, şirketin mevcut yöneticilerinden biri olabileceği gibi dışarıdan bağımsız biri de olabilir.
Tasfiye memuru nasıl atanır?
Tasfiye memurunun atanması, şirketin iradi olarak tasfiyeye karar verdiği durumlarda genel kurul kararıyla yapılır. Limited şirketlerde bu karar ortaklar kurulu tarafından alınırken, anonim şirketlerde genel kurul tarafından belirlenir. Tasfiye memuru, karar sonrası ticaret siciline tescil edilir ve ilan edilir.
Eğer şirket ortakları arasında anlaşmazlık varsa veya tasfiye kararı mahkeme tarafından verilmişse, tasfiye memuru mahkeme kararıyla atanabilir. Bu durumda mahkeme, tarafların önerilerini dikkate alarak bağımsız ve tarafsız bir kişiyi görevlendirir.
Tasfiye memurunun atanması süreci, şirketin tasfiyedeki hukuki sorumluluklarını yerine getirmesi açısından oldukça kritik bir aşamadır.
Tasfiye memuru kim olabilir?
Tasfiye memuru olarak hem gerçek kişiler hem de tüzel kişiler atanabilir. Şirket ortaklarından biri, şirketin müdürü, yönetim kurulu üyesi ya da tamamen bağımsız bir uzman bu görevi üstlenebilir. Ancak tasfiye memurunun, tasfiye işlemlerini yürütecek bilgi ve ehliyete sahip olması gerekir.
Bazı durumlarda şirketin borçlu olduğu alacaklılar, tasfiye memurunun güvenilirliği ve tarafsızlığı açısından mahkemeden bağımsız bir kişinin atanmasını talep edebilir. Özellikle alacakların tahsili ve malvarlığı satış işlemleri şeffaflık gerektirdiği için bu talepler önemlidir.
Mahkeme yoluyla tasfiye memuru atanabilir mi?
Evet. Eğer şirket ortakları arasında tasfiye konusunda anlaşma sağlanamazsa veya tasfiye süreci mahkeme kararıyla başlatılmışsa, mahkeme doğrudan bir tasfiye memuru atayabilir. Mahkeme, şirketin faaliyetlerine son verilmesini gerekli görecek ciddi bir sebep bulunduğunda tasfiye kararıyla birlikte görevli bir memur da belirler.
Tasfiye memuru mahkeme tarafından atanmışsa, mahkeme süreci denetlemeye devam eder. Asliye ticaret mahkemesi, hem tasfiye kararı hem de memur ataması konusunda yetkilidir. Tasfiye süresince memurun görevini kötüye kullandığı tespit edilirse, görevden alınması da aynı mahkeme tarafından karara bağlanır.
Tasfiye memuru hangi işlemleri yürütür?
Tasfiye memuru, görev süresince şu işlemleri yerine getirir:
-
Şirketin borç ve alacaklarını belirler
-
Tüm alacaklılara bildirim gönderir
-
Şirketin varlıklarını paraya çevirir
-
Borçları öder ve tasfiye bilançosu çıkarır
-
Kalan tutarı ortaklara paylaştırır
-
Tasfiyenin tamamlandığını belgeleyen son bilanço ile ticaret sicilinden terkin başvurusu yapar
Bu işlemler sırasında vergi dairelerine, SGK’ya ve diğer ilgili kurumlara gerekli bildirimlerin zamanında yapılması da tasfiye memurunun sorumluluğundadır.
Tasfiye memuru denetlenebilir mi?
Tasfiye memuru hem ortaklar hem de mahkeme tarafından denetlenebilir. Ortaklar, işlemlerin usulüne uygun yürütülmediğini düşünürse tasfiye memurunun görevden alınması için dava açabilir. Mahkeme atamalı memurlarda ise doğrudan mahkeme gözetimi söz konusudur.
Tasfiye memuru, görevini kötüye kullanır veya görevini ihmal ederse, ortaklar veya alacaklılar tarafından tazminat davasına maruz kalabilir. Bu nedenle görevlerini dikkat ve özenle yerine getirmek zorundadır.
Tasfiye memurunun atanmasıyla ilgili hangi belgeler gerekir?
Tasfiye memurunun atanması için şu belgeler ticaret siciline sunulmalıdır:
-
Genel kurul kararı (varsa)
-
Tasfiye memurunun açık kimlik bilgileri
-
Görevi kabul ettiğine dair beyanı
-
İmza beyannamesi
-
Ticaret siciline tasfiye bildirimi ve tescil başvurusu
Bu belgelerle birlikte tasfiye süreci resmen başlar ve kamuoyuna ilan edilir. Şirket artık sadece tasfiyeye özgü işlemler yapabilir.
Tasfiye Memurunun Atanması Sıkça Sorulan Sorular
Tasfiye memurunun atanması nedir?
Tasfiye memurunun atanması, bir şirketin tasfiye sürecine girmesiyle birlikte, şirketin malvarlığının değerlendirilmesi, borçlarının ödenmesi ve şirketin kapatılmasına yönelik işlemleri yürütmek üzere bir kişinin görevlendirilmesidir. Bu kişi, şirketi tasfiye sürecinde temsil eder ve tüm tasfiye işlemlerini yasal çerçevede yürütmekle yükümlüdür.
Tasfiye memuru nasıl atanır?
Tasfiye memuru, şirketin kendi iradesiyle tasfiyeye girdiği durumlarda genel kurul kararıyla atanır. Bu karar ticaret siciline tescil edilerek resmi hale gelir. Eğer şirket mahkeme kararıyla tasfiyeye sokulmuşsa, tasfiye memuru doğrudan asliye ticaret mahkemesi tarafından atanır. Her iki durumda da memurun kimliği ve görev süresi açıkça belirlenmelidir.
Tasfiye memuru kimler olabilir?
Tasfiye memuru olarak hem şirket ortakları hem de dışarıdan bağımsız kişiler atanabilir. Atanan kişinin, şirketin mali yapısını, ticari faaliyetlerini ve hukuki sorumluluklarını yönetebilecek düzeyde deneyime ve ehliyete sahip olması beklenir. Ticaret siciline bildirim için tasfiye memurunun kimlik bilgileri ve görev kabul beyanı gerekir.
Tasfiye memurunun görevleri nelerdir?
Tasfiye memuru, şirketin borçlarını ödemek, alacaklarını tahsil etmek, varlıklarını paraya çevirmek ve kalan malvarlığını ortaklara dağıtmakla yükümlüdür. Ayrıca tasfiye sonunda şirketin sicilden silinmesini sağlamak, vergi dairesi ve SGK gibi kurumlara gerekli bildirimleri yapmak ve tasfiye bilançosunu düzenlemek de memurun görevleri arasındadır.
Tasfiye memurunun atanması hangi belgelerle yapılır?
Tasfiye memurunun atanması için ticaret siciline şu belgeler sunulmalıdır: genel kurul kararı veya mahkeme kararı, tasfiye memurunun kimlik bilgileri, imza beyannamesi, görevi kabul ettiğine dair beyan ve tasfiye bildirimi tescil başvurusu. Bu belgelerle birlikte tasfiye süreci resmen başlatılır.
Mahkeme yoluyla tasfiye memuru atanabilir mi?
Evet. Ortaklar arasında anlaşmazlık varsa ya da tasfiye mahkeme kararıyla başlatılmışsa, tasfiye memuru mahkeme tarafından atanır. Mahkeme, tarafların önerilerini dikkate alarak tarafsız ve ehil bir kişiyi görevlendirir. Bu durumda tasfiye memurunun yetkileri, mahkeme gözetiminde sınırlı veya geniş kapsamlı olabilir.
Tasfiye memuru görevden alınabilir mi?
Tasfiye memuru, görevini kötüye kullanırsa, ihmalkâr davranırsa veya şirket menfaatine aykırı hareket ederse mahkeme kararıyla görevden alınabilir. Şirket ortakları da gerekli görmeleri halinde tasfiye memurunun görevden alınmasını talep edebilir. Mahkeme, yerinde görürse yeni bir tasfiye memuru atar.
Tasfiye memuru atandıktan sonra şirket faaliyetine devam edebilir mi?
Hayır. Tasfiye memurunun atanmasıyla birlikte şirketin faaliyetleri sona erer. Artık yalnızca tasfiyeye özgü işlemler yapılabilir. Yeni ticari faaliyete girilmesi mümkün değildir. Şirket, yalnızca tasfiyeyi tamamlamaya yönelik işlem ve tasarruflarda bulunabilir.
Tasfiye memurunun atanması süreci ne kadar sürer?
Genel kurul kararıyla yapılan atamalarda tasfiye memurunun atanması birkaç gün içinde tamamlanabilir. Mahkeme yoluyla yapılan atamalarda ise başvuru, delillerin değerlendirilmesi ve karar süreci dikkate alındığında bu süreç birkaç haftayı bulabilir. Bu süre, mahkemenin iş yüküne göre değişiklik gösterebilir.