Taksirle yaralama suçunun cezası, Türk Ceza Kanunu’nun 89. maddesinde düzenlenmiş olup, dikkatsizlik, tedbirsizlik, meslekte acemilik veya kurallara aykırı davranış sonucu bir kişinin yaralanmasına sebebiyet verilmesi halinde uygulanır. Bu suçun oluşabilmesi için failin kastının bulunmaması, fiilin tamamen kusur veya ihmal neticesinde meydana gelmiş olması gerekir. Cezanın belirlenmesinde yaralanmanın ağırlığı, mağdur sayısı, failin kusur oranı ve olayın gerçekleşme şekli gibi unsurlar dikkate alınır.
Taksirle Yaralama Suçunun Cezası
TCK m.89’a göre taksirle yaralama suçunun temel cezası, mağdurun yaralanmasının ağırlığına göre değişir. Basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek yaralanmalarda ceza 3 aydan 1 yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır. Bu tür yaralanmalarda suç şikayete tabidir ve mağdurun, faili öğrendiği tarihten itibaren 6 ay içinde şikayet hakkını kullanması gerekir.
Daha ağır yaralanmalarda ise ceza 1 yıldan 3 yıla kadar hapis olarak uygulanır. Hayati tehlike, kemik kırığı, organ kaybı, konuşma veya görme yetisinin kaybı gibi durumlar ağır yaralanma kapsamındadır. Bu hallerde suç re’sen soruşturulur ve şikayet şartı aranmaz. Taksirle yaralama suçunun şikayete tabi olduğu haller ile re’sen soruşturulan hallerin ayrımı, yargılama sürecinde büyük önem taşır.
TCK 89 – Taksirle Yaralama Suçu Kanun Fıkraları
| Fıkra | İçerik |
|---|---|
| TCK 89/1 | Taksirle başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. |
| TCK 89/2-a | Duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflamasına neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza yarısı oranında artırılır. |
| TCK 89/2-b | Vücudunda kemik kırılmasına neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza yarısı oranında artırılır. |
| TCK 89/2-c | Konuşmasında sürekli zorluğa neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza yarısı oranında artırılır. |
| TCK 89/2-d | Yüzünde sabit ize neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza yarısı oranında artırılır. |
| TCK 89/2-e | Yaşamını tehlikeye sokan bir duruma neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza yarısı oranında artırılır. |
| TCK 89/2-f | Gebe bir kadının çocuğunun vaktinden önce doğmasına neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza yarısı oranında artırılır. |
| TCK 89/3-a | İyileşmesi olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesine neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza bir kat artırılır. |
| TCK 89/3-b | Duyularından veya organlarından birinin işlevinin yitirilmesine neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza bir kat artırılır. |
| TCK 89/3-c | Konuşma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasına neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza bir kat artırılır. |
| TCK 89/3-d | Yüzünün sürekli değişikliğine neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza bir kat artırılır. |
| TCK 89/3-e | Gebe bir kadının çocuğunun düşmesine neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza bir kat artırılır. |
| TCK 89/4 | Fiilin birden fazla kişinin yaralanmasına neden olması halinde, altı aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. |
| TCK 89/5 | Taksirle yaralama suçunun soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlıdır. Ancak, birinci fıkra kapsamına giren yaralama hariç, suçun bilinçli taksirle işlenmesi halinde şikâyet aranmaz. |
Taksirle Yaralama Suçu Cezayı Artıran Nitelikli Haller
Taksirle yaralama suçunda bazı nitelikli haller, cezanın artırılmasına yol açar. Bunlar arasında birden fazla kişinin yaralanması, yaralanmanın mağdurun yaşamını tehlikeye sokacak derecede ağır olması, mağdurun duyularından veya organlarından birinin işlevini yitirmesi gibi durumlar yer alır.
Özellikle trafik kazalarında, failin alkollü olması, hız sınırını aşması veya trafik güvenliğini tehlikeye sokacak şekilde araç kullanması cezanın ağırlaştırılmasına neden olabilir. Trafik kazalarında taksirle yaralama suçu bu yönüyle hem ceza hem de tazminat boyutuyla değerlendirilir.
Taksirle Yaralama Suçu Cezayı Azaltan Haller ve Etkin Pişmanlık
Bazı durumlarda taksirle yaralama suçunun cezası indirilebilir. Örneğin, failin genç yaşta olması, suçun ilk kez işlenmesi, yaralanmanın hafif olması veya failin pişmanlık duyarak mağdurun zararını gidermesi gibi durumlar indirim sebebidir.
TCK m.168’de düzenlenen etkin pişmanlık hükümleri uyarınca, failin mağdurun zararını tamamen gidermesi halinde cezada indirim yapılabilir. Soruşturma aşamasında bu indirim üçte ikiye kadar, kovuşturma aşamasında ise yarıya kadar olabilir. Etkin pişmanlık hükümleri uygulandığında ceza, adli para cezasına çevrilebilecek seviyeye düşebilir.
Taksirle Yaralama Suçu Cezanın Adli Para Cezasına Çevrilmesi
Mahkeme, taksirle yaralama suçunun cezasını hapis yerine adli para cezasına çevirebilir. Bu genellikle basit yaralanma vakalarında ve failin sabıkasız olması halinde uygulanır. Ancak ağır yaralanmalarda veya birden fazla mağdurun bulunduğu hallerde bu ihtimal düşüktür.
Adli para cezasına çevirme kararı verilirken failin ekonomik durumu, suçun işleniş biçimi ve mağdurun zararının giderilip giderilmediği dikkate alınır. Taksirle yaralama suçunda ceza ve adli para cezası uygulamaları, özellikle ilk defa suç işleyen sanıklar açısından önemlidir.
Taksirle Yaralama Suçu Zamanaşımı ve Mahkeme Süreci
Taksirle yaralama suçunun dava zamanaşımı süresi, suçun temel hali için genellikle 8 yıldır. Daha ağır yaralanmalarda bu süre uzayabilir. Zamanaşımı süresi, suçun işlendiği tarihten itibaren işlemeye başlar.
Yargılama süreci, çoğu durumda Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülür. Mahkeme, delilleri değerlendirerek kusur oranını belirler ve ceza miktarına hükmeder. Kusurun derecesi, cezanın alt veya üst sınırdan verilmesinde belirleyici rol oynar.
Taksirle Yaralama Suçunun Cezası Sıkça Sorulan Sorular
Taksirle yaralama suçunun cezası nedir
Taksirle yaralama suçunun cezası, yaralanmanın ağırlığına göre değişir. Basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek yaralanmalarda ceza 3 aydan 1 yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır. Daha ağır yaralanmalarda ise ceza 1 yıldan 3 yıla kadar hapis olarak uygulanır.
Taksirle yaralama suçunun cezasını artıran haller nelerdir
Birden fazla kişinin yaralanması, mağdurun hayati tehlike geçirmesi, organ veya duyu kaybı yaşaması gibi durumlarda ceza artırılır. Trafik kazası gibi olaylarda failin alkollü olması veya hız sınırını aşması da cezayı ağırlaştırır.
Taksirle yaralama suçunun cezası hangi hallerde azaltılabilir
Failin genç yaşı, sabıkasız oluşu, olaydan sonra mağdurun zararını tamamen gidermesi veya yaralanmanın hafif olması cezada indirim sebebi olabilir. Etkin pişmanlık hükümleri de bu kapsamda değerlendirilir.
Taksirle yaralama suçunda etkin pişmanlık nasıl uygulanır
TCK m.168’e göre fail, mağdurun zararını tamamen giderirse cezasında indirim yapılır. Soruşturma aşamasında indirim üçte ikiye kadar, kovuşturma aşamasında ise yarıya kadar olabilir.
Taksirle yaralama suçunun cezası adli para cezasına çevrilebilir mi
Basit yaralanma vakalarında ve failin sabıkasız olması halinde mahkeme, hapis cezasını adli para cezasına çevirebilir. Ancak ağır yaralanma veya çok sayıda mağdurun bulunduğu durumlarda bu ihtimal düşer.
Taksirle yaralama suçunun cezası hangi mahkemede verilir
Taksirle yaralama suçu davaları genellikle Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülür. Ancak olayın niteliğine ve yaralanmanın ağırlığına göre farklı mahkemeler de yetkili olabilir.
Taksirle yaralama suçunda dava zamanaşımı süresi ne kadardır
Temel taksirle yaralama suçunda dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Ağır yaralanma hallerinde bu süre uzayabilir. Zamanaşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren başlar.
Taksirle yaralama suçunda mağdurun tazminat talebi mümkün müdür
Mağdur, uğradığı maddi ve manevi zararlar için hukuk mahkemesinde tazminat davası açabilir. Ayrıca ceza davası içinde de tazminat talebinde bulunulabilir ve mahkeme bunu hükümle birlikte karara bağlayabilir.
