Sosyal medya üzerinden tehdit suçu, son yıllarda internet kullanımının artmasıyla birlikte ceza hukukunun en çok karşılaşılan suç tiplerinden biri haline gelmiştir. Kişilerin sosyal medya platformları aracılığıyla başka bireylere yönelik korkutma, zarar verme tehdidi ya da hayatına kast etme gibi söylemlerde bulunması, Türk Ceza Kanunu’na göre suç teşkil edebilir. Bu tür tehdit içerikli paylaşımlar, sadece özel mesajlarda değil, herkese açık yorum veya gönderiler yoluyla da oluşabilir.
TCK 106 Kapsamında Tehdit Suçunun Tanımı ve Unsurları
Tehdit suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 106. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, bir kişinin, bir başkasını hayatına, vücut bütünlüğüne veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğini bildirmesi, tehdit suçu kapsamına girer. Sosyal medya üzerinden tehdit, bu kapsamda değerlendirildiğinde şu unsurlar aranır:
-
Tehdit, karşı tarafça algılanabilir ve gerçeklik hissi yaratacak nitelikte olmalıdır.
-
Tehdit, kişinin yaşamına, sağlığına veya özel varlıklarına yönelik olmalıdır.
-
Suçun oluşması için tehdit içeren sözlerin karşı tarafa ulaşması gerekir.
-
Tehdit, alenî şekilde (örneğin yorumlarda veya herkese açık paylaşımlarda) yapılırsa cezada artırım uygulanabilir.
TCK 106/1 fıkrasına göre basit tehditte 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası öngörülürken, TCK 106/2 kapsamında daha ağır tehditler (silahlı, birden fazla kişiyle, kamu görevlisine karşı vb.) daha ağır cezalara neden olabilir.
Sosyal Medya Üzerinden Tehdit Suçunun Şikayet Süreci
Sosyal medya üzerinden tehdit suçu işlendiğinde mağdur, kolluk kuvvetlerine veya savcılığa başvurarak suç duyurusunda bulunabilir. Bu başvuru süreci aşağıdaki şekilde işler:
-
Delil Toplama: Tehdit içeren mesajlar, yorumlar, gönderiler ekran görüntüsü alınarak saklanmalıdır. Delil olarak kullanılabilecek tüm dijital materyaller zaman damgalı olarak sunulmalıdır.
-
Suç Duyurusu: Cumhuriyet Başsavcılığına bir dilekçe ile başvurularak suç duyurusunda bulunulmalıdır. Dilekçeye deliller de eklenmelidir.
-
Soruşturma Süreci: Savcılık, deliller ışığında şüpheli hakkında soruşturma başlatır. Gerekirse şüpheli hakkında ifadeye çağırma veya dijital inceleme başlatılır.
-
Kovuşturma: Yeterli delil varsa kamu davası açılır ve mahkeme süreci başlar.
Sosyal medya üzerinden tehdit, genellikle mağdurun şikayetine bağlı bir suçtur. Ancak tehdit ağır nitelikteyse veya kamu görevlisine karşı işlenmişse re’sen (şikayete gerek olmaksızın) soruşturulabilir.
Hangi Sosyal Medya Eylemleri Tehdit Suçuna Girer?
Tehdit suçunun sosyal medya üzerinden işlenmesi çeşitli şekillerde olabilir. Örnek bazı fiiller şunlardır:
-
Kişinin sosyal medya hesabına özel mesaj yoluyla “seni öldüreceğim”, “sana zarar vereceğim” gibi ifadeler göndermek
-
Yorumlarda veya paylaşımlarda doğrudan hedef göstererek tehditte bulunmak
-
Mağdurun yakınlarını hedef alan tehdit içerikleri paylaşmak
-
Sahte hesaplar kullanılarak kişinin huzurunu bozacak sürekli tehdit mesajları atmak
Bu eylemlerin her biri, somut olayın şartlarına göre cezai sorumluluk doğurabilir.
Sosyal Medya Üzerinden Tehditte Cezai Sorumluluk ve Mahkeme Süreci
Sosyal medya aracılığıyla tehdit suçunun ispatlanması halinde sanık hakkında Türk Ceza Kanunu çerçevesinde ceza verilebilir. Uygulamada aşağıdaki hususlar dikkate alınır:
-
Tehdidin yöneldiği kişi ya da kişilerin kimlikleri
-
Eylemin tekrar edip etmediği
-
Tehdit içeriğinin ağırlığı ve toplumu ne ölçüde etkilediği
-
Failin kimliği tespit edilemiyorsa IP adresi ve kullanıcı bilgileri üzerinden kimlik tespiti yapılır
Bu tür davalarda asliye ceza mahkemesi görevlidir. Ancak tehdit suçu başka suçlarla birlikte işlenmişse (örneğin hakaret, kişisel verilerin ifşası), farklı mahkemeler de görevli olabilir.
Tehdit Suçunda Delil Olarak Sosyal Medya Kayıtları Kullanılabilir mi?
Evet. Sosyal medya üzerinden yapılan tehditlerde dijital kayıtlar delil olarak kullanılabilir. Aşağıdaki türde deliller kabul edilebilir:
-
WhatsApp, Instagram, Twitter gibi platformlardan alınan mesaj ekran görüntüleri
-
Alenî tehdit içeren paylaşımların arşivlenmiş hali
-
E-posta, sesli mesaj veya video kayıtları
Bu tür belgelerin ekran görüntüsü alınmadan önce noter tasdiki veya UYAP sistemine zaman damgası ile kaydı önerilir. Böylece delilin geçerliliği daha sağlam hale gelir.
Tehdit suçunun ispatı çoğu zaman mağdurun sunduğu dijital delillere bağlıdır. Bu nedenle delil toplama süreci büyük önem taşır.
Sosyal Medya Üzerinden Tehdit Suçu Sıkça Sorulan Sorular
Sosyal medya üzerinden tehdit suçu nedir?
Sosyal medya üzerinden tehdit suçu, bir kişinin dijital platformlarda bir başkasına zarar verme, korkutma veya hayatına kast etme yönünde mesajlar, paylaşımlar ya da yorumlar yoluyla tehditte bulunmasıdır. Türk Ceza Kanunu’nun 106. maddesi kapsamında değerlendirilir.
Sosyal medya üzerinden yapılan tehdit hangi durumlarda suç sayılır?
Kişinin sosyal medya üzerinden yönelttiği ifade, alıcıda ciddi bir korku yaratabilecek nitelikteyse ve cana, vücut bütünlüğüne, özgürlüğe veya yakın çevreye yönelik tehdit içeriyorsa bu davranış suç teşkil eder. Tehdidin yazılı, sözlü veya görsel şekilde yapılması mümkündür.
Sosyal medya üzerinden tehdit suçunun cezası nedir?
TCK 106/1’e göre basit tehditte 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası öngörülür. Ancak suç silahla, birden fazla kişiyle birlikte, alenen veya kamu görevlisine karşı işlenmişse ceza artar ve 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasına çıkabilir. Bu durumda suç nitelikli tehdit olarak değerlendirilir.
Sosyal medya üzerinden tehdit suçu şikayete tabi midir?
Basit tehdit suçları mağdurun şikayetine bağlıdır. Ancak nitelikli tehdit söz konusuysa, örneğin kamu görevlisine yönelik tehdit varsa, şikayet aranmaksızın savcılık re’sen soruşturma başlatabilir.
Sosyal medya tehditlerinde hangi deliller kullanılabilir?
Ekran görüntüleri, yazışmalar, yorumlar, videolar, ses kayıtları gibi dijital deliller kullanılabilir. Bu içeriklerin zaman damgası içermesi veya noter onayıyla sunulması, delilin güvenilirliğini artırır.
Sosyal medya tehdidinde hangi mahkeme yetkilidir?
Bu tür davalara genellikle asliye ceza mahkemesi bakar. Ancak tehdit suçu başka bir suçla birlikte işlenmişse (örneğin hakaret veya cinsel taciz), görevli mahkeme değişebilir.
Sosyal medya üzerinden tehdit edilen kişi ne yapmalı?
Mağdur, tehdit içerikli mesaj ya da paylaşımların ekran görüntüsünü alarak, bunları delil dosyasına ekleyip savcılığa suç duyurusunda bulunmalıdır. Gerekirse emniyete başvurarak koruma tedbiri talebinde de bulunabilir.
Sosyal medya tehdidi nedeniyle manevi tazminat davası açılabilir mi?
Evet. Ceza davasına ek olarak, mağdur, uğradığı korku, üzüntü ve itibar kaybı nedeniyle manevi tazminat davası açabilir. Bu dava ayrı olarak hukuk mahkemelerinde görülür.
Tehdit içeren sahte sosyal medya hesabı açılması nasıl değerlendirilir?
Başkasının kimliğiyle ya da anonim hesaplarla tehditte bulunmak da suçtur. Bu durumda IP adresi tespitiyle failin kimliği araştırılır. Fail tespit edildiğinde cezası ağırlaşabilir.
Sosyal medya üzerinden tehdit suçu ne kadar sürede soruşturulur?
Soruşturma süresi delil durumuna göre değişir. Basit olaylarda 3–6 ay içinde iddianame düzenlenebilir. Karmaşık ve çok taraflı olaylarda süreç daha uzun sürebilir. Suçun zamanaşımı süresi ise 8 yıldır.
