Sınır dışı kararına karşı itiraz ve dava süreci, Türkiye’de ikamet eden ya da ülkeye giriş yapmak isteyen yabancılar açısından temel bir hukuki koruma yoludur. Sınır dışı kararı, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu kapsamında alınır ve kişinin Türkiye’den zorla çıkarılmasına yönelik idari bir işlemdir. Bu işleme karşı yasal itiraz hakları mevcuttur. Sınır dışı kararına karşı itiraz, süresi içinde ve usulüne uygun yapıldığında, kişinin ülkeden çıkarılmasını durdurabilir veya geri alınmasını sağlayabilir.
Sınır Dışı Kararı Nedir ve Hangi Hallerde Verilir?
Sınır dışı kararı, bir yabancının Türkiye’de bulunmasının kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından sakıncalı bulunması durumunda ya da yasal kalış hakkının sona ermesi halinde alınabilir. Özellikle vize süresinin aşılması, sahte belge kullanımı, suça karışma veya ikamet izninin sona ermesine rağmen Türkiye’de kalmaya devam edilmesi bu karara neden olabilir.
Sınır dışı kararı, idari bir işlem olduğu için yazılı şekilde tebliğ edilir. Bu tebliğle birlikte kişi, karara karşı yasal haklarını kullanabilir. Sınır dışı kararının gerekçesi, itiraz sürecinin belirlenmesinde önemlidir.
Sınır Dışı Kararına Karşı İtiraz Nasıl Yapılır?
Sınır dışı kararına karşı ilk aşamada Göç İdaresi İl Müdürlüğü’ne yazılı itiraz dilekçesi sunulabilir. Ancak bu idari başvuru, kararın uygulanmasını otomatik olarak durdurmaz. Kararın durdurulması isteniyorsa, aynı anda idare mahkemesinde yürütmenin durdurulması talepli dava açılması gerekir.
İtiraz dilekçesinde;
-
Kararın kişisel etkileri
-
Hukuka aykırılık gerekçeleri
-
Deliller ve belgeler
detaylı şekilde açıklanmalıdır.
Bazı hallerde, özellikle aile birliği, eğitim hakkı, sağlık durumu gibi insani gerekçeler sunularak sınır dışı kararının geri alınması sağlanabilir.
Sınır Dışı Kararına Karşı Dava Hangi Mahkemede Açılır?
Sınır dışı kararına karşı dava açma yetkisi, idare mahkemesine aittir. Bu dava, kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde açılmalıdır. Süre hak düşürücü niteliktedir; geç başvuru halinde dava reddedilir.
Dava, yabancının bulunduğu ildeki idare mahkemesinde açılır. Dava dilekçesinde sınır dışı kararının hukuka aykırı yönleri, kişisel durumlar ve varsa uluslararası koruma başvurusu belirtilmelidir.
Yürütmenin durdurulması talebi ile birlikte açılan davalarda, mahkeme karar kesinleşene kadar sınır dışı işleminin uygulanmasını durdurabilir.
Dava Açıldığında Sınır Dışı İşlemi Durdurulur mu?
Evet, idare mahkemesine yasal süresi içinde yapılan başvuru üzerine, 6458 sayılı Kanun’un 53. maddesine göre, sınır dışı işlemi mahkeme kararı sonuçlanana kadar durdurulur. Bu, yabancının Türkiye’de kalmaya devam edebilmesini sağlar.
Ancak dava sürecinde, kişinin yasal temsilcisi veya avukatı yoksa ve kişi hakkında sınır dışı işlemi çok hızlı uygulanmışsa, mahkemeye ulaşmadan Türkiye dışına çıkarılma riski de vardır. Bu nedenle süreç titizlikle ve zaman kaybetmeden takip edilmelidir.
İtiraz ve Dava Sürecinde Avukat Zorunlu mudur?
Sınır dışı kararına karşı dava ve itiraz sürecinde avukat tutulması zorunlu değildir, ancak hukuki bilgi ve tecrübe gerektirdiği için bir avukattan destek alınması önerilir. Özellikle yürütmenin durdurulması dilekçesi, teknik hukuki gerekçeler içermeli ve dava sürecini hızlandıracak şekilde hazırlanmalıdır.
Avukat desteği, belgelerin doğru sunulması ve hak kaybı yaşanmaması açısından büyük avantaj sağlar.
Karar İptal Edilirse Yabancı Türkiye’de Kalabilir mi?
Evet, mahkeme sınır dışı kararını iptal ederse yabancının Türkiye’de kalış hakkı devam eder. Ayrıca, sınır dışı kararı ile birlikte verilen deport kodları da iptal edilmiş sayılır. Bu durumda kişi ikamet izni başvurusu yapabilir veya varsa önceki izni devam ettirilebilir.
Eğer mahkeme kararı olumsuz olursa, kişi yeniden ikamet izni, vize veya insani ikamet başvurusu gibi yolları deneyebilir. Her durumda bireysel koşullara uygun hukuki değerlendirme gerekir.
Sınır Dışı Kararına Nasıl İtiraz Edilir? Adım Adım Yasal Süreç ve Başvuru Rehberi
| Aşama | Ne Yapılır? | Başvuru Yolu | Süre | Dikkat Edilmesi Gerekenler |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Kararın kişiye tebliğ edilmesi | Tebligat (resmi bildirim) | Süre bu tarihten başlar | Gerekçe açıkça yazılmalı |
| 2 | İdare mahkemesine dava açılması | İdare Mahkemesi | Tebligattan itibaren 7 gün | Hak düşürücü süredir |
| 3 | Yürütmenin durdurulması talebiyle birlikte başvuru yapılması | Dilekçede belirtilir | Dava dilekçesiyle aynı anda | Gerekçeli açıklama eklenmeli |
| 4 | Mahkemenin ön inceleme ve karar süreci | Mahkeme değerlendirmesi | Ortalama 1-3 ay | Gerekçeler güçlü olmalı |
| 5 | Mahkeme iptal kararı verirse işlem geçersiz olur | Mahkeme kararı | Karar kesinleşince yürürlüğe girer | Deport kodu da geçersiz olur |
| 6 | Ret kararı verilirse diğer başvuru yolları araştırılır | İkincil başvurular | Yeni başvuru süresine göre | İnsani ikamet veya koruma başvurusu yapılabilir |
Sınır Dışı Kararına Karşı İtiraz Sıkça Sorulan Sorular
Sınır dışı kararına karşı nasıl itiraz edilir?
Sınır dışı kararına karşı itiraz etmek isteyen kişi, öncelikle kararın kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 7 gün içinde yetkili idare mahkemesine dava açmalıdır. Bu dava yürütmenin durdurulması talebiyle birlikte yapılabilir. İtiraz dilekçesi gerekçeli olarak hazırlanmalı, sınır dışı kararının neden hukuka aykırı olduğu açıklanmalıdır.
Sınır dışı kararına itiraz süresi ne kadardır?
İtiraz süresi tebligat tarihinden itibaren 7 gündür. Bu süre, hak düşürücü süredir ve kaçırıldığında dava açma hakkı sona erer. Süre çok kısa olduğu için karar alınır alınmaz hukuki destek alınması önerilir.
İtiraz edildiğinde sınır dışı işlemi durur mu?
Evet. 6458 sayılı Kanun’un 53. maddesi gereğince, sınır dışı kararına karşı idare mahkemesinde dava açıldığında, mahkeme karar verene kadar sınır dışı işlemi durdurulur. Ancak bu koruma yalnızca süresinde yapılan başvurular için geçerlidir.
Sınır dışı kararına itiraz hangi mahkemede açılır?
Sınır dışı kararına karşı dava, kararın verildiği ilde bulunan idare mahkemesinde açılır. Mahkemeye verilen dilekçede yürütmenin durdurulması da istenebilir. Davanın, hukuki gerekçeler ve kişisel koşullarla desteklenmesi beklenir.
Sınır dışı kararına itiraz için avukat tutmak zorunlu mudur?
Hayır, avukat zorunlu değildir. Ancak süreç hem teknik hem de kısa süreli olduğu için, bir yabancılar hukuku avukatından destek almak son derece faydalıdır. Avukatlar, başvurunun hem süresel hem de içerik açısından doğru yapılmasını sağlar.
Sınır dışı kararı hangi durumlarda iptal edilebilir?
Kararın dayandığı gerekçe hatalıysa, kişinin sağlık durumu, aile bağları, eğitim hakkı gibi temel hakları varsa veya sınır dışı edilmesi halinde ciddi mağduriyet doğacaksa, mahkeme kararı iptal edebilir. Özellikle uluslararası koruma başvurusu yapılmışsa iptal ihtimali artar.
İtiraz sürecinde Türkiye’den çıkmak gerekir mi?
Hayır. Mahkeme başvurusu zamanında yapılırsa, kişi dava süresi boyunca Türkiye’de kalabilir. Mahkeme kararı beklenmeden çıkarılanlar için geri dönüş veya kod kaldırma başvurusu yapılması gerekebilir.
Mahkeme sınır dışı kararını iptal ederse ne olur?
Mahkeme kararıyla sınır dışı işlemi iptal edilirse, kişi Türkiye’de kalma hakkını korur. Ayrıca kendisine uygulanan deport kodu da geçersiz hâle gelir. Bu durumda kişi ikamet izni veya vize başvurusu ile kalışını yasallaştırabilir.
Sınır Dışı Kararına Karşı İtiraz ve Dava Süreci Dikkat Edilmesi Gerekenler
Sınır Dışı Kararı Nedir ve Kimlere Uygulanır?
Sınır dışı kararı, yabancının Türkiye’de kalış hakkının sonlandığı veya kamu düzeni açısından tehdit oluşturduğunun değerlendirildiği durumlarda idare tarafından verilen bir karardır. Bu karar, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 54. maddesi kapsamında düzenlenmiştir. Vize süresinin aşılması, izinsiz çalışma, suça karışma, sahte belgelerle giriş gibi nedenlerle uygulanabilir.
Sınır dışı kararı idari bir işlem niteliğindedir ve kişiye tebliğ edildiği andan itibaren itiraz ve dava hakkı doğar. Kararın tebliği yazılı şekilde yapılmalı, gerekçesi açıkça belirtilmelidir. Bu sayede yabancı kişi, hukuki haklarını kullanarak yargı yoluna başvurabilir.
Sınır Dışı Kararına Karşı İtiraz Hakkı Nasıl Kullanılır?
Sınır dışı kararına karşı ilk adım, tebliğden itibaren 7 gün içinde idare mahkemesine itiraz davası açmaktır. Bu süre, hak düşürücü niteliktedir. Dava dilekçesiyle birlikte, gerekirse yürütmenin durdurulması talebi de sunulabilir. Mahkemeye yapılan başvuru, karar kesinleşene kadar sınır dışı işleminin uygulanmasını engeller.
Dilekçede; sınır dışı kararının neden hukuka aykırı olduğu, kişisel ve insani gerekçeler, aile birliği, sağlık durumu ya da eğitim hakkı gibi özel durumlar belirtilmelidir. Sürecin doğru işlemesi için hukuki dayanaklara açıkça yer verilmesi gerekir.
Hangi Mahkemeye ve Nasıl Başvuru Yapılır?
İtiraz, yabancının bulunduğu ildeki idare mahkemesine yapılır. Başvuru bizzat mahkemeye veya bir avukat aracılığıyla gerçekleştirilebilir. Dilekçede, sınır dışı kararının kaldırılması talep edilmeli ve kişisel mağduriyet ortaya konmalıdır.
Eğer kişi hakkında verilen karar aynı zamanda idari gözetim uygulamasını da içeriyorsa, buna karşı ayrıca başvuru yapılması gerekir. İdare mahkemesi, başvurunun ardından hem yürütmenin durdurulması hakkında hem de davanın esasına ilişkin karar verir.
Sınır Dışı Kararına Karşı Dava Açmak İşlemi Otomatik Durdurur mu?
Evet. 6458 sayılı Kanun’un 53. maddesi gereği, kişi süresi içinde dava açarsa, mahkeme karar verene kadar sınır dışı işlemi uygulanmaz. Bu koruma mekanizması sayesinde kişi, yargı süreci sonuçlanmadan Türkiye’den zorla çıkarılamaz. Ancak, başvuru süresi geçirilmişse bu koruma devreye girmez.
Yürütmenin durdurulması talebi, dava dilekçesiyle birlikte belirtilmeli, bunun neden gerekli olduğu açıklanmalıdır. Acil bir sağlık durumu, eğitim, iş ya da aile bağı gibi nedenler yürütmenin durdurulması kararında etkili olur.
Avukatla Takip Zorunlu mu? Hukuki Yardım Almak Neden Önemlidir?
Sınır dışı kararına karşı dava sürecinde avukatla temsil zorunlu değildir. Ancak sürelerin kısa olması, işlemlerin teknik detay içermesi ve savunmanın güçlü şekilde yapılması gerekliliği göz önünde bulundurulduğunda, bir avukattan destek alınması son derece önemlidir. Avukat, sürecin en doğru şekilde yürütülmesini sağlar ve mahkemeye sunulacak belgelerin tam ve yerinde olmasını garanti eder.
Dava dilekçesinin içeriği kadar, başvuruya eklenen belgelerin uygunluğu ve hukuki gerekçelerin kuvveti de sürecin sonucunu doğrudan etkiler.
Mahkeme Sınır Dışı Kararını İptal Ederse Sonraki Süreç Nasıl İşler?
Mahkeme, sınır dışı kararını hukuka aykırı bularak iptal ederse, yabancı kişinin Türkiye’de kalış hakkı devam eder. Ayrıca sınır dışı kararıyla birlikte otomatik olarak işlenen deport kodları da geçerliliğini yitirir. Kişi, varsa önceki ikamet iznini devam ettirebilir veya yeniden ikamet izni başvurusu yapabilir.
Mahkemenin ret kararı vermesi halinde ise kişinin Türkiye’yi terk etmesi gerekir. Ancak, yeniden başvuru yapılabilecek başka hukuki yollar da bulunur: insani ikamet, uluslararası koruma, aile birliği gibi gerekçelere dayalı özel başvurular değerlendirilebilir.
Sınır Dışı Kararına Karşı İtiraz Etmeden Giden Kişi Türkiye’ye Yeniden Girebilir mi?
İtiraz edilmeden sınır dışı edilen veya gönüllü ayrılan kişilere sistemde deport kodu işlenir. Bu kod, Türkiye’ye giriş yasağı anlamına gelir ve 1 ila 5 yıl arasında değişen süreler boyunca etkili olur. Bu durumda kişinin yeniden Türkiye’ye giriş yapabilmesi için deport kodunun kaldırılması başvurusu yapması gerekir.
Kodun kaldırılması için idari başvuru veya dava yoluna gidilebilir. Süre dolmuş olsa bile, sistemden otomatik silinmeyebileceği için bu işlemin mutlaka yazılı bir başvuruyla talep edilmesi gerekir.
Sınır Dışı Kararına İtiraz Dilekçesi Örneği – Göç İdaresine Başvuru Formatı
T.C.
……………… VALİLİĞİNE
İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne
KONU:
…/…/20… tarihli sınır dışı kararına karşı itirazımızın sunulması ve işlemin geri alınması talebidir.
AÇIKLAMALAR:
Tarafıma …/…/20… tarihinde tebliğ edilen sınır dışı kararı ile Türkiye’den çıkarılmama karar verilmiştir. Bu kararın gerekçesi olarak ……………… gösterilmiştir. Ancak, tarafıma uygulanan sınır dışı işlemi hem hukuki dayanaktan yoksundur hem de ölçüsüzdür.
Türkiye’de uzun süredir ikamet etmekte olup, burada yerleşik hayatım, sosyal bağlarım ve aile bütünlüğüm bulunmaktadır. Özellikle:
– Türkiye’de eşim / çocuklarım yaşamaktadır,
– Eğitim / çalışma / sağlık gibi nedenlerle burada bulunmam gerekmektedir,
– Hakkımda herhangi bir adli soruşturma veya ceza bulunmamaktadır.
6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 55. maddesi uyarınca, aşağıdaki durumlar varsa sınır dışı kararı uygulanmayabilir:
– Ciddi sağlık sorunları
– Yaşlılık ve hamilelik gibi özel durumlar
– Aile birliği ve çocukların üstün yararı
– Tedavisi mümkün olmayan hastalık halleri
Yukarıda sayılan gerekçelerden biri veya birkaçı tarafımda mevcut olup, sınır dışı kararının bu yönüyle yeniden değerlendirilmesini talep etmekteyim. Kararın uygulanması halinde temel haklarımın ihlal edileceği açıktır.
HUKUKİ DAYANAK:
– 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu
– 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu
– Anayasa ve uluslararası insan hakları sözleşmeleri
SONUÇ VE TALEP:
Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle;
…/…/20… tarihli sınır dışı kararının yeniden değerlendirilerek iptal edilmesini, işlem kaldırılana kadar her türlü sınır dışı işleminin durdurulmasını, mağduriyet yaşamamın önüne geçilmesini saygılarımla arz ederim.
…/…/20…
Adı Soyadı: …………………………
Uyruğu: ……………………………….
Pasaport No: …………………………
İkamet Adresi: ………………………
İmza: …………………………………
EKLER:
-
Sınır dışı karar yazısı (varsa)
-
Kimlik/pasaport fotokopisi
-
İkamet belgesi
-
Aile bağlarını gösterir belgeler (evlilik cüzdanı, doğum belgesi vb.)
-
Sağlık raporu / öğrenim belgesi / çalışma izni (varsa)
-
Sabıka kaydı (yurtiçi/yurtdışı)
Sınır Dışı Kararına Karşı İdare Mahkemesi Dilekçe Örneği – Yürütmeyi Durdurma Talebiyle
T.C. ……………… İDARE MAHKEMESİ BAŞKANLIĞI’NA
YÜRÜTMENİN DURDURULMASI TALEPLİDİR
DAVACI:
Adı Soyadı: ……………………………
Uyruğu: ………………………………
Pasaport No: …………………………
Adres: …………………………………
Telefon: ………………………………
VEKİLİ:
Adı Soyadı: ……………………………
Baro No / Tel: …………………………
Adres: …………………………………
DAVALI:
…………… İl Göç İdaresi Müdürlüğü
KONU:
…/…/20… tarihli ve … sayılı sınır dışı etme kararının iptali ve işlemin yürütmesinin durdurulması talebimizdir.
AÇIKLAMALAR:
Müvekkilim hakkında, ……………… İl Göç İdaresi tarafından alınan …/…/20… tarihli sınır dışı kararı tarafımıza …/…/20… tarihinde tebliğ edilmiştir. Söz konusu karar, 6458 sayılı Kanun’un 54. maddesi kapsamında verilmiş olmakla birlikte, hukuka aykırı ve ölçüsüz bir işlemdir.
Müvekkilim Türkiye’de yasal olarak ikamet etmekte iken, yalnızca … gerekçesiyle sınır dışı edilmesine karar verilmiştir. Ancak müvekkilin sabıka kaydı bulunmamakta, kamu düzenini tehdit eden bir davranışı tespit edilmemiştir. Ayrıca Türkiye’de eşi/çocuğu bulunmaktadır ve yaşamını burada sürdürmektedir.
6458 sayılı Kanun’un 55. maddesine göre, aile birliği, eğitim hakkı ve sağlık gibi temel haklar gözetilerek sınır dışı kararından vazgeçilmesi mümkündür. Bu bağlamda, sınır dışı işleminin uygulanması halinde müvekkilin telafisi güç mağduriyetler yaşayacağı açıktır.
HUKUKİ NEDENLER:
6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu
Anayasa ve ilgili uluslararası sözleşmeler
DELİLLER:
– Sınır dışı karar yazısı
– Tebligat evrakı
– İkamet izni belgeleri
– Nüfus kayıt örneği (eş/çocuk)
– Sabıka kaydı
– Sağlık raporu (varsa)
– Her türlü yasal delil
TALEP SONUCU:
Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle;
-
…/…/20… tarihli sınır dışı kararının iptaline,
-
Dava sonuçlanana kadar yürütmenin durdurulmasına,
-
Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı idareye yükletilmesine
karar verilmesini saygılarımızla arz ve talep ederiz.
…/…/20…
Davacı Vekili
(Ad Soyad – İmza)
