Sığınmacı başvurusunun reddine karşı dava, uluslararası koruma talebinde bulunan yabancıların başvurularının Göç İdaresi tarafından olumsuz sonuçlandırılması halinde açabilecekleri yargı yoludur. Bu dava, idari işlemin iptali amacıyla idare mahkemesinde açılır ve başvuru sahibinin Türkiye’de kalma hakkının devamı açısından hayati önem taşır.
Sığınmacı başvurusu neden reddedilir?
Sığınmacı başvurusu, başvuru sahibinin uluslararası koruma şartlarını taşımadığı değerlendirildiğinde reddedilebilir. 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’na göre ret sebepleri şunlardır:
-
Kişinin zulüm, savaş, işkence gibi tehlikelerden kaçmadığının tespiti
-
Başvuruda tutarsız, çelişkili veya gerçeğe aykırı beyanların yer alması
-
Başvurunun kötü niyetli veya ikinci kez yapılmış olması
-
Sığınmacının güvenli üçüncü bir ülkede korunma imkânına sahip olduğunun anlaşılması
Bu nedenler, Göç İdaresi tarafından yapılan değerlendirme sonucunda gerekçeli bir kararla başvuru sahibine bildirilir.
Reddedilen sığınmacı başvurusuna karşı hangi dava açılır?
Ret kararına karşı açılacak dava, idari yargı kapsamında değerlendirilen bir iptal davasıdır. Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde idare mahkemesine başvurulması gerekir. Bu süre hak düşürücü niteliktedir. Dava açılması, sınır dışı işlemini de otomatik olarak durdurur. Ancak süre kaçırılırsa kişi hakkında geri gönderme kararı uygulanabilir.
Dava dilekçesinde, reddedilen başvurunun neden haksız olduğu somut ve hukuki gerekçelerle açıklanmalı, başvuru sahibinin korunma ihtiyacı detaylandırılmalıdır.
Dava hangi mahkemede açılır?
Sığınmacı başvurusunun reddine karşı açılacak dava, ret kararını veren İl Göç İdaresi Müdürlüğü’nün bağlı olduğu yer idare mahkemesinde görülür. Bu, genellikle kişinin başvuruyu yaptığı ilin idare mahkemesidir. Örneğin başvuru İstanbul’da yapılmışsa İstanbul İdare Mahkemesi yetkilidir. Dava açılırken ikamet izni, kimlik belgesi, başvuru evrakları ve ret kararının tebliğ belgesi de eklenmelidir.
Dava sürecinde sınır dışı edilme riski var mıdır?
Ret kararına karşı yasal süresi içinde dava açıldığında, başvuru sahibi hakkında uygulanabilecek sınır dışı kararı durdurulur. Bu durum, 6458 sayılı Kanun’un 53. maddesinde açıkça düzenlenmiştir. Mahkeme karar verene kadar kişi Türkiye’de yasal olarak kalmaya devam eder. Ancak süresi içinde dava açılmaz veya mahkeme ret kararını onaylarsa, kişi sınır dışı edilebilir.
Bu nedenle dava açma süresi içerisinde başvuru yapmak, kişinin Türkiye’deki hukuki varlığını koruyabilmesi açısından kritik önemdedir.
Sığınmacı başvurusunun reddi sonrası dava süreci nasıl işler?
Dava açıldıktan sonra mahkeme, idarenin savunmasını aldıktan sonra dosya üzerinden veya duruşmalı olarak karar verir. Süreç şu şekilde ilerler:
-
Ret kararının tebliğinden itibaren 15 gün içinde iptal davası açılır
-
Mahkeme, idarenin savunmasını alır ve taraflara bildirim yapar
-
Gerektiğinde duruşma günü belirlenir
-
Mahkeme, delillerin değerlendirilmesi ve içtihatlar ışığında karar verir
Bu süreç genellikle 4 ila 6 ay sürebilir. Mahkeme ret kararını iptal ederse kişi uluslararası koruma sürecine geri döner. Aksi halde sınır dışı işlemleri başlatılır.
Sığınmacı başvurusunun reddine karşı dava açarken nelere dikkat edilmelidir?
Dava açılırken dikkat edilmesi gereken temel unsurlar şunlardır:
-
Süresi içinde başvuru yapılması (15 gün)
-
Ret kararının gerekçelerine karşı detaylı yanıtlar hazırlanması
-
Başvuru sahibinin maruz kaldığı tehditlerin açıkça ortaya konulması
-
Destekleyici belgeler, beyanlar ve varsa tanık ifadeleriyle başvurunun güçlendirilmesi
Bu süreçte uzman bir avukattan destek alınması önerilir. Aksi takdirde şekil veya içerik yönünden eksik başvurular reddedilebilir.
Dava reddedilirse yeniden başvuru yapılabilir mi?
Mahkeme davayı reddederse, kişinin aynı sebeplerle tekrar başvuru yapması kural olarak mümkün değildir. Ancak başvuru sahibinin durumunda önemli yeni gelişmeler ortaya çıkarsa, yeniden uluslararası koruma başvurusu yapılabilir. Örneğin, başvuru sahibinin ülkesinde siyasi rejimin değişmesi, güvenlik tehdidinin artması gibi yeni durumlar ikinci başvuruya zemin oluşturabilir.
Yeni başvurular da Göç İdaresi tarafından değerlendirilir ve önceki başvurudan farklı gerekçeler sunulmalıdır.
Sığınmacı Başvurusunun Reddine Karşı Dava Sıkça Sorulan Sorular
Sığınmacı başvurusunun reddine karşı dava nedir?
Sığınmacı başvurusunun reddine karşı dava, uluslararası koruma talebi olumsuz sonuçlanan yabancıların bu karara itiraz edebilmek için idare mahkemesinde açtıkları iptal davasıdır. Bu dava, kişinin Türkiye’de kalış hakkını korumak ve sınır dışı edilmesini engellemek amacıyla yürütülür.
Sığınmacı başvurusu hangi sebeplerle reddedilir?
Sığınmacı başvurusu, kişinin uluslararası koruma şartlarını taşımadığı değerlendirildiğinde reddedilir. Bu sebepler arasında, zulüm tehlikesinin bulunmaması, başvuruda çelişkili veya gerçek dışı bilgiler yer alması, daha önce benzer bir başvurunun yapılmış olması ya da kişinin güvenli bir üçüncü ülkede korunma imkanına sahip olması sayılabilir.
Sığınmacı başvurusunun reddine karşı dava nasıl açılır?
Ret kararının tebliğinden itibaren 15 gün içinde ilgili idare mahkemesine iptal davası açılmalıdır. Dava dilekçesi, ret kararına neden olan gerekçelere karşı hukuki ve somut açıklamalar içermelidir. Başvuru süresi içinde dava açılması, sınır dışı işlemlerinin durdurulmasını sağlar.
Sığınmacı başvurusunun reddine karşı dava hangi mahkemede açılır?
Dava, ret kararını veren İl Göç İdaresi’nin bulunduğu yerin idare mahkemesinde açılır. Örneğin başvuru İstanbul’da yapılmışsa, İstanbul İdare Mahkemesi yetkilidir. Yetkili mahkemeye başvuru yapılmaması, usul yönünden ret sonucunu doğurabilir.
Ret kararına karşı dava açmak sığınmacıyı sınır dışı edilmekten korur mu?
Evet. Kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde dava açılması, 6458 sayılı Kanun uyarınca otomatik olarak sınır dışı işlemlerini durdurur. Dava süresi geçtikten sonra başvuru yapılırsa bu koruma ortadan kalkar ve sınır dışı işlemi uygulanabilir.
Dava sürecinde hangi belgeler sunulmalıdır?
Dava açarken şu belgeler sunulmalıdır: ret kararının tebliğ belgesi, sığınmacı başvuru belgeleri, kimlik veya geçici koruma kartı, varsa ek destekleyici evraklar (sağlık raporu, tehdit belgeleri, ülke raporları vb.). Ayrıca, kişisel beyanların açık ve inandırıcı şekilde dilekçede yer alması önemlidir.
Mahkeme süreci ne kadar sürer?
İdare mahkemelerinde görülen bu tür davalar genellikle 3 ila 6 ay arasında sonuçlanmaktadır. Ancak mahkemenin iş yüküne, delil durumuna ve duruşma açılıp açılmamasına bağlı olarak bu süre uzayabilir. Süreç boyunca kişi Türkiye’de yasal olarak kalabilir.
Dava reddedilirse yeniden başvuru yapılabilir mi?
Mahkeme kararıyla dava reddedilirse kişi genellikle aynı gerekçelere dayanarak tekrar başvuru yapamaz. Ancak yeni ve önemli gelişmeler varsa, örneğin başvuru sahibinin ülkesindeki durum değişmişse veya yeni bir tehdit ortaya çıkmışsa, yeni bir sığınmacı başvurusu yapılması mümkündür.
Avukatla dava açmak zorunlu mu?
Avukatla temsil zorunlu değildir ancak özellikle sığınmacı başvurusunun reddine karşı dava sürecinde hukuki bilgi, tecrübe ve doğru başvuru takibi açısından bir avukattan profesyonel destek alınması önerilir. Aksi takdirde hak kayıpları yaşanabilir.