Şantaj amacıyla özel görüntüyü yaymak, Türk Ceza Kanunu’na göre hem özel hayatın gizliliğini ihlal suçu hem de şantaj suçu kapsamında değerlendirilebilen ağır bir ceza hukuku ihlalidir. Bu tür bir fiil, kişilerin özel hayatlarına ait mahrem görüntülerin, bilgilerin veya videoların bir menfaat sağlamak amacıyla tehdit unsuru olarak kullanılması şeklinde ortaya çıkar ve çok yönlü bir ceza soruşturmasını beraberinde getirir.
Özel görüntüyü yaymak şantaj suçu sayılır mı?
Evet, eğer özel görüntü bir kişiden para, cinsel birliktelik, itibar zedeleme veya başka bir menfaat talep edilerek tehdit aracı olarak kullanılıyorsa bu durum şantaj suçunu oluşturur. Türk Ceza Kanunu’nun 107. maddesine göre, hukuka aykırı bir işin yapılması veya yapılmaması için kişiye baskı yapılması, tehditte bulunulması şantajdır. Görüntü paylaşmakla tehdit ederek bir şey elde etmek amacı güdülüyorsa, bu fiil şantaj kapsamında cezalandırılır.
Şantaj amacıyla özel görüntü yaymak hangi suçları oluşturur?
Bu fiil birden fazla suçun birlikte işlenmesi anlamına gelir. Başlıca suç tipleri şunlardır:
-
TCK m.134: Özel hayatın gizliliğini ihlal
-
TCK m.136: Kişisel verileri hukuka aykırı olarak yaymak
-
TCK m.107: Şantaj
-
TCK m.125-126: Hakaret ve tehdit (içeriğe göre)
Yani aynı eylemle birden fazla suç işlenmiş sayılır. Bu durumda faile zincirleme suç ya da fikri içtima hükümleri uygulanarak daha ağır cezalar verilebilir.
Şantaj suçu kapsamında özel görüntü paylaşmanın cezası nedir?
TCK m.107’ye göre şantaj suçu için verilecek ceza 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve adli para cezasıdır. Ancak özel görüntüler söz konusuysa, buna ek olarak TCK m.134 kapsamında da 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası uygulanır. Suçun basın veya sosyal medya yoluyla işlenmesi hâlinde ceza yarı oranında artırılır. Failin birden fazla kişiye yönelik tehditte bulunması da cezayı ağırlaştırır.
İnternet üzerinden yapılan görüntü paylaşımı, çoğu zaman aleniyet kazandığı için cezanın artmasına neden olur.
Özel görüntüyü yaymakla tehdit edilen kişi ne yapmalıdır?
Mağdur olan kişi öncelikle delil toplamalı, bu tehdit içerikli mesajların ekran görüntüsünü almalı, mümkünse iletişim kayıtlarını yedeklemelidir. Ardından savcılığa suç duyurusunda bulunmalı veya en yakın kolluk birimine başvurmalıdır. Özellikle mağdurun sosyal medya hesaplarından ya da mesaj yoluyla gelen içeriklerle ilgili siber suçlar birimi tarafından inceleme yapılması istenebilir.
Savcılığa suç duyurusu, doğrudan dilekçeyle veya e-devlet üzerinden yapılabilir.
Bu tür suçlar hangi mahkemede yargılanır?
Şantaj, özel hayatın gizliliğini ihlal ve kişisel verilerin ifşası gibi suçlar, suçun niteliğine ve ceza miktarına göre asliye ceza mahkemesi ya da ağır ceza mahkemesi tarafından görülür. Örneğin suç aleni şekilde sosyal medyada işlendiyse ve çok sayıda mağdur varsa, dosya ağır ceza mahkemesine gidebilir. Ancak çoğu bireysel dosya asliye ceza mahkemelerinde görülmektedir.
Delil niteliği taşıyan dijital içerikler, mahkemeye sunulduğunda bilirkişi incelemesine konu olabilir.
Fail görüntüleri yaymamışsa ama tehdit etmişse yine de suç oluşur mu?
Evet. Görüntüyü henüz yaymamış olsa bile, yayma tehdidiyle bir menfaat sağlamaya çalışmak şantaj suçunu oluşturur. Suçun oluşması için görüntünün gerçekten paylaşılmış olması gerekmez; tehditte bulunmak yeterlidir. Bu durumda fail hakkında yine ceza soruşturması başlatılır ve cezai yaptırım uygulanabilir.
Tehdit suçu, gerçekleştirilmiş eylem değil, korku yaratma amacı taşıyan sözlü veya yazılı beyanla oluşur.
Mağdur, görüntülerin yayılmasını önlemek için nasıl bir hukuki yol izleyebilir?
Mağdur, savcılığa başvurarak görüntülerin kaldırılması ve erişimin engellenmesini talep edebilir. Bu kapsamda erişimin engellenmesi kararı alınarak içerikler sosyal medya platformlarından veya internet sitelerinden kaldırılabilir. Aynı zamanda kişilik haklarına saldırı gerekçesiyle sulh ceza hâkimliğinden de koruma talep edilebilir.
Özel hayatın gizliliği ihlal edilen içeriklerin internetten kaldırılması, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) aracılığıyla da gerçekleştirilebilir.
Şantaj Amacıyla Özel Görüntüyü Yaymak Sıkça Sorulan Sorular
Şantaj amacıyla özel görüntüyü yaymak nedir?
Şantaj amacıyla özel görüntüyü yaymak, bir kişiye ait mahrem nitelikteki görüntülerin, tehdit yoluyla menfaat elde etmek amacıyla paylaşılması veya paylaşılacağı tehdidinde bulunulmasıdır. Bu eylem Türk Ceza Kanunu’nda hem şantaj hem de özel hayatın gizliliğini ihlal suçlarını oluşturur.
Şantaj amacıyla görüntü paylaşmak hangi suçlara girer?
Bu eylem birden fazla suçla ilişkilidir:
TCK m.107’ye göre şantaj,
TCK m.134’e göre özel hayatın gizliliğini ihlal,
TCK m.136’ya göre kişisel verilerin hukuka aykırı olarak ifşası suçlarını oluşturabilir. Suçun aleni işlenmesi veya sosyal medya gibi kamusal araçlarla yapılması hâlinde cezalar artırılabilir.
Görüntüyü yaymakla tehdit etmek suç mudur?
Evet. Görüntüyü henüz yaymamış olsa bile, tehdit yoluyla menfaat elde etmeye çalışmak şantaj suçunu oluşturur. Görüntülerin paylaşılması fiilin ağırlığını artırır ancak tehdidin kendisi dahi cezai sorumluluk doğurur.
Şantaj amacıyla özel görüntü paylaşmanın cezası nedir?
Şantaj suçu için 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve adli para cezası öngörülür. Buna ek olarak özel hayatın gizliliğini ihlal suçundan da 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilebilir. Eğer suç, sosyal medya veya internet gibi platformlar aracılığıyla aleniyet kazanmışsa ceza yarı oranında artırılır.
Bu tür suçlar hangi mahkemede yargılanır?
Şantaj ve özel görüntü paylaşımı gibi suçlar, suçun ağırlığına göre asliye ceza mahkemesi veya ağır ceza mahkemesi tarafından görülür. Suçun aleni olması, mağdur sayısı veya işleniş şekli ağır ceza mahkemesinin görev alanına girmesine sebep olabilir.
Mağdur olduğumda nereye başvurmam gerekir?
Mağdur, öncelikle delil niteliğindeki görüntü, mesaj ve tehditleri saklamalıdır. Ardından en yakın savcılığa suç duyurusunda bulunarak şikâyetçi olabilir. Suç duyurusu doğrudan adliyeden ya da e-devlet sistemi üzerinden yapılabilir.
Şantaj görüntüleri internetten nasıl kaldırılır?
Mağdur, görüntülerin kaldırılması için sulh ceza hâkimliğine başvurarak erişimin engellenmesini talep edebilir. Ayrıca Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (BTK) başvurarak içeriğin kaldırılması için işlem başlatılabilir. İçerik sosyal medyada ise ilgili platforma da doğrudan şikâyet bildirimi yapılabilir.
Şantaj amacıyla özel görüntü paylaşan kişinin cezası ertelenebilir mi?
Mahkeme failin durumu, suçun ağırlığı, ilk defa işlenip işlenmediği, zararın giderilip giderilmediği gibi faktörleri değerlendirerek cezanın ertelenmesine karar verebilir. Ancak suçun ağırlığı ve mağdur üzerindeki etkisi dikkate alındığında erteleme kararı her zaman mümkün olmayabilir.
Şantaj amacıyla özel görüntü paylaşan kişiyle uzlaşma mümkün müdür?
Bazı hallerde uzlaştırma mümkün olsa da şantaj ve özel hayatın gizliliğine yönelik suçlarda, mağdurun rızasına rağmen kamu düzenine zarar verici boyutta olduğundan uzlaştırma kapsamı dışında kalabilir. Bu nedenle her olay ayrı ayrı değerlendirilir.
Mağdur, manevi tazminat talep edebilir mi?
Evet. Ceza davasına ek olarak kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle hukuk mahkemesinde manevi tazminat davası açılabilir. Bu dava ile mağdur, yaşadığı psikolojik zararın karşılığı olarak maddi bir telafi talebinde bulunabilir. Tazminat miktarı hâkimin takdirine bağlıdır.
