Nafaka davası, boşanma sürecinde veya sonrasında eşlerden birinin ya da çocuğun geçimini sağlamak amacıyla maddi destek talep edilmesi için açılan bir dava türüdür. Nafaka, ihtiyaç sahibi kişinin hayatını devam ettirebilmesi için mahkeme kararıyla diğer tarafa yüklenen bir mali sorumluluktur. Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen nafaka hükümleri, toplumdaki ekonomik dengeyi koruma ve güçsüz olan tarafı koruma amacı taşır.
Nafaka Davası Nedir?
Nafaka davası, boşanma öncesinde, boşanma sırasında veya boşanma sonrasında, ekonomik desteğe ihtiyaç duyan eş veya çocuk lehine açılan bir dava türüdür. Mahkeme, tarafların ekonomik durumunu ve yaşam standartlarını değerlendirerek nafaka yükümlülüğüne karar verir.
Türk hukuk sisteminde farklı nafaka türleri bulunmaktadır: tedbir nafakası, iştirak nafakası, yoksulluk nafakası ve yardım nafakası. Her biri farklı koşullarda talep edilebilir ve farklı amaçlara hizmet eder. Nafaka davası açılırken, hangi nafaka türünün talep edildiği açıkça belirtilmelidir.
Nafaka Davası Nasıl Açılır?
Nafaka davası açmak isteyen kişi, yetkili aile mahkemesine bir dilekçe ile başvurmalıdır. Nafaka davası açma süreci şu şekilde işler:
-
Öncelikle nafaka talep dilekçesi hazırlanır.
-
Yetkili mahkeme, davalının yerleşim yeri veya boşanma davasının görüldüğü yer aile mahkemesidir.
-
Davacı, maddi durumu ve nafakaya neden ihtiyaç duyduğunu açık şekilde dilekçede belirtir.
-
Mahkeme, tarafların ekonomik ve sosyal durumlarını araştırır ve delilleri değerlendirir.
-
Nafaka miktarı, tarafların gelir durumuna ve yaşam standartlarına göre belirlenir.
Özellikle boşanma davası ile birlikte tedbir nafakası talep edilebilmekte, dava süresince taraflardan birine geçici maddi destek sağlanmaktadır.
Nafaka Davası Hangi Mahkemede Açılır?
Nafaka davası, aile mahkemelerinde açılır. Aile mahkemesinin bulunmadığı yerlerde, Asliye Hukuk Mahkemeleri aile mahkemesi sıfatıyla bu tür davalara bakmaktadır.
Yetkili mahkeme belirlenirken şu kurallar dikkate alınır:
-
Tarafların yerleşim yeri mahkemesi,
-
Boşanma davası açılmışsa boşanma davasının görüldüğü mahkeme.
Nafaka davası açılmadan önce, yetki ve görev kurallarına dikkat edilmesi önemlidir. Hatalı bir mahkemeye başvuru yapılması sürecin uzamasına neden olabilir.
Nafaka Türleri Nelerdir?
Nafaka çeşitleri, talep edilen nafakanın amacına göre değişiklik gösterir. Başlıca nafaka türleri şunlardır:
-
Tedbir Nafakası: Boşanma davası sürecinde eş ve çocukların geçimini sağlamak amacıyla verilir.
-
İştirak Nafakası: Boşanma sonrası velayeti kendisine verilmeyen eşin, çocuğun bakım giderlerine katkıda bulunması amacıyla ödenir.
-
Yoksulluk Nafakası: Boşanma nedeniyle yoksulluğa düşecek eş lehine hükmedilir.
-
Yardım Nafakası: Yardıma muhtaç üstsoy veya altsoy için istenebilir.
Her nafaka türü, farklı hukuki gerekçelere dayanır ve şartları birbirinden farklıdır. Örneğin, yoksulluk nafakası için nafaka talep eden tarafın boşanma sonucu yoksulluğa düşmesi şartı aranır.
Nafaka Davasında Hangi Belgeler Gerekir?
Nafaka davası açarken sunulması gereken belgeler şunlardır:
-
Kimlik fotokopisi,
-
Nafaka talep dilekçesi,
-
Tarafların gelir durumunu gösterir belgeler (maaş bordrosu, SGK kayıtları vb.),
-
Gerekirse sosyal inceleme raporları,
-
Çocuklar için velayet kararı veya doğum belgeleri.
Bu belgeler, mahkemenin doğru ve adil bir karar vermesi için önemlidir. Özellikle gelir tespiti nafaka miktarının belirlenmesinde temel kriterdir.
Nafaka Davası Ne Kadar Sürer?
Nafaka davalarının süresi, tarafların sunduğu belgelerin tamlığına ve mahkemenin iş yüküne göre değişir. Ortalama olarak bir nafaka davası 6 ay ile 1 yıl arasında sonuçlanabilir. Boşanma davası içinde açılan nafaka talepleri ise daha kısa sürede geçici tedbir kararlarıyla sonuçlanabilir.
Dava sürecinin uzamaması için:
-
Eksiksiz ve doğru belgeler sunulmalı,
-
Taraflar arasında uzlaşma sağlanmaya çalışılmalı,
-
Mahkeme tebligat süreçleri dikkatle takip edilmelidir.
Özellikle nafaka artırım davası gibi sonraki süreçlerde yeni belgelerle başvuru yapılması gerekebilir.
Nafaka Davası Sıkça Sorulan Sorular
Nafaka davası nedir?
Nafaka davası, boşanma sürecinde ya da boşanmanın ardından, eşlerden birinin veya çocuğun geçimini sağlamak amacıyla maddi destek talep etmek için açılan bir dava türüdür. Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen nafaka hükümleri ile ekonomik açıdan güçsüz olan taraf korunmaktadır.
Nafaka davası nasıl açılır?
Nafaka davası açmak için yetkili aile mahkemesine yazılı bir dilekçe ile başvuru yapılmalıdır. Dilekçede nafaka talebinin gerekçeleri, tarafların ekonomik durumları ve talep edilen nafaka türü açıkça belirtilmelidir. Mahkeme sürecinde gerekli belgelerin eksiksiz sunulması önem taşır.
Nafaka davası hangi mahkemede açılır?
Nafaka davası, tarafların yerleşim yerindeki aile mahkemesinde açılır. Aile mahkemesinin bulunmadığı yerlerde, Asliye Hukuk Mahkemeleri aile mahkemesi sıfatıyla nafaka davalarına bakar.
Nafaka davasında hangi belgeler gereklidir?
Nafaka davası için kimlik fotokopisi, nafaka talep dilekçesi, gelir ve mal varlığına ilişkin belgeler, varsa çocuklar için doğum belgeleri ve sosyal inceleme raporları gibi belgeler sunulmalıdır. Mahkeme, tarafların ekonomik durumlarını bu belgeler üzerinden değerlendirir.
Nafaka davası ne kadar sürer?
Nafaka davası, mahkemenin iş yüküne ve tarafların sunduğu belgelerin tamlığına bağlı olarak ortalama 6 ay ile 1 yıl arasında sonuçlanabilir. Boşanma davası sırasında talep edilen tedbir nafakası için daha kısa sürede geçici kararlar alınabilir.
Nafaka türleri nelerdir?
Türk hukukunda dört ana nafaka türü bulunmaktadır: tedbir nafakası, iştirak nafakası, yoksulluk nafakası ve yardım nafakası. Her biri farklı durumlar için düzenlenmiştir ve farklı şartlara tabidir.
Nafaka davası açabilmek için şartlar nelerdir?
Nafaka talep edebilmek için, talepte bulunan tarafın geçimini sağlayamayacak durumda olması ve diğer tarafın da nafaka ödeyebilecek mali güce sahip olması gerekir. Yoksulluk nafakası için ayrıca boşanmanın gerçekleşmesi ve talepte bulunanın boşanma sonucu yoksulluğa düşmesi şarttır.
Nafaka davası reddedilebilir mi?
Evet, nafaka davası reddedilebilir. Eğer talep eden kişinin ekonomik durumu iyi ise veya nafaka ödeyecek kişinin ödeme gücü yoksa, mahkeme nafaka talebini kısmen veya tamamen reddedebilir. Ayrıca boşanmada ağır kusurlu taraf yoksulluk nafakası isteyemez.