Nafaka artırımı davası, daha önce mahkeme kararıyla hükmedilmiş olan nafaka miktarının, değişen ekonomik ve sosyal koşullar sebebiyle artırılması talebiyle açılan bir dava türüdür. Bu dava sayesinde, nafaka alacaklısı, hayat pahalılığı, gelir değişiklikleri veya çocuğun artan ihtiyaçları gibi nedenlerle mevcut nafaka miktarının yetersiz kalması durumunda yeni bir düzenleme yapılmasını talep edebilir.
Nafaka Artırımı Davası Nedir?
Nafaka, boşanma sonrası taraflardan birinin diğerine veya ortak çocuklara ödediği maddi destektir. Bu destek; yoksulluk nafakası, iştirak nafakası, tedbir nafakası ya da yardım nafakası olabilir. Ancak zaman içinde yaşam koşulları değişebilir ve nafaka miktarı yetersiz hale gelebilir. İşte bu gibi durumlarda nafaka miktarının güncellenmesi amacıyla nafaka artırımı davası açılır.
Nafaka artırımı davası, mevcut nafaka borcunu sona erdirmez. Yalnızca geleceğe dönük olarak nafaka miktarının artırılmasını sağlar. Geriye dönük olarak nafaka talep edilemez.
Nafaka Artırımı Davası Nasıl Açılır?
Bu dava, nafaka alacaklısı tarafından, nafakanın ödenmesine karar veren mahkemeye başvurularak açılır. Yetkili mahkeme, nafaka yükümlüsünün ikamet ettiği yer ya da nafaka kararını veren mahkemedir. Dava dilekçesinde, neden artış talep edildiği açıkça belirtilmeli ve bu talebi destekleyecek belgeler sunulmalıdır.
Dava süreci şu şekilde işler:
-
Dava dilekçesi hazırlanır ve mahkemeye sunulur.
-
Nafaka borçlusuna dava tebliğ edilir.
-
Taraflar duruşmaya çağrılır, gerekirse tanıklar dinlenir.
-
Mahkeme, tarafların mali durumunu, enflasyon oranlarını ve yaşam koşullarını değerlendirerek karar verir.
Nafaka artırımı talebinin somut gerekçelere dayanması gerekir. Keyfi veya nedensiz artış talepleri reddedilebilir.
Nafaka Artırımı Talebinde Hangi Durumlar Gerekçe Sayılır?
Mahkeme, nafaka artırımı talebini değerlendirirken hem nafaka alacaklısının hem de borçlusunun ekonomik ve sosyal durumunu dikkate alır. Aşağıdaki haller genellikle artış için geçerli gerekçelerdir:
-
Nafaka alacaklısının sağlık sorunları veya özel ihtiyaçları
-
Çocuğun eğitimi, sağlık giderleri ve yaşla birlikte artan ihtiyaçları
-
Nafaka borçlusunun gelirinde artış olması
-
Ekonomik dengesizliğin nafaka alacaklısı aleyhine bozulması
Mahkemeye bu gerekçelere ilişkin deliller sunulmalıdır. Gelir belgeleri, fatura örnekleri, eğitim ve sağlık harcamaları gibi belgeler davayı güçlendirecektir.
Nafaka Artırımı Davasında Karar Ne Zaman Verilir?
Davanın süresi, mahkemenin yoğunluğuna ve delillerin toplanma süresine bağlıdır. Ortalama olarak 4 ila 8 ay içinde sonuçlanabilir. Ancak itiraz, bilirkişi incelemesi veya tanık dinlenmesi gibi unsurlar süreci uzatabilir. Mahkeme, dava sonunda nafakanın ne kadar artırılacağına dair karar verir ve bu karar ileriye dönük olarak uygulanır.
Geriye dönük nafaka artırımı talebi mümkün değildir. Mahkeme kararı verildikten sonra kesinleşmesiyle birlikte yeni miktar uygulanmaya başlar.
Nafaka Artırımı Davasında Avukat Zorunlu Mu?
Avukat tutma zorunluluğu yoktur. Ancak hukuki bilgi ve belge düzeni gerektiren bir dava olduğu için sürecin doğru yürütülmesi adına bir aile hukuku avukatından destek alınması yararlı olur. Özellikle nafaka davalarıyla ilgili yargı içtihatlarına hâkim olan bir avukat, taleplerin kabul edilme olasılığını artırabilir.
Nafaka Artırımı Dava Dilekçesinde Neler Olmalı?
Dilekçede şu unsurlar yer almalıdır:
-
Mevcut nafaka kararına ilişkin bilgiler
-
Nafakanın neden yetersiz kaldığına dair açıklamalar
-
Gelir ve gider durumunu gösteren belgeler
-
Artış talep edilen yeni nafaka miktarı
-
Hukuki dayanaklar ve ispat araçları
Eksiksiz ve gerekçeli bir dilekçe, davanın daha hızlı ve olumlu sonuçlanmasına katkı sağlar. Bu sebeple dilekçenin dikkatle hazırlanması gerekir.
Nafaka Artırımı Kararı Hangi Tarihten İtibaren Uygulanır?
Mahkemenin verdiği karar, kural olarak ileriye dönük olarak geçerlidir. Kararın verildiği tarihten itibaren yeni nafaka miktarı geçerli olur. Geriye dönük bir artış mümkün değildir. Bu nedenle ihtiyaç doğar doğmaz dava açılması önemlidir.
Nafaka Artırımı Davası Sıkça Sorulan Sorular
Nafaka artırımı davası nedir?
Nafaka artırımı davası, mahkeme kararıyla bağlanmış olan mevcut nafaka miktarının, ekonomik koşullardaki değişim nedeniyle yetersiz hale gelmesi durumunda, nafaka alacaklısı tarafından nafakanın artırılması talebiyle açılan davadır. Bu dava sayesinde nafaka miktarı geleceğe dönük olarak yeniden belirlenir.
Nafaka artırımı davası nasıl açılır?
Dava, görevli aile mahkemesine yazılı bir dava dilekçesiyle açılır. Dilekçede nafaka bağlanmasına ilişkin önceki karar belirtilmeli, hangi gerekçeyle artış istendiği açıklanmalı ve bu durumu destekleyen belgeler eklenmelidir. Dava, nafaka yükümlüsünün yerleşim yerindeki mahkemede ya da nafaka kararını veren mahkemede açılabilir.
Nafaka artırımı davası hangi durumlarda açılabilir?
Nafaka artırımı davası, nafaka alacaklısının ihtiyaçlarının artması ya da nafaka borçlusunun gelirinde önemli bir artış olması gibi durumlarda açılabilir. Enflasyon oranlarının yükselmesi, çocuğun eğitim ve sağlık giderlerinin artması, alacaklının gelir kaybı yaşaması gibi haller de mahkeme nezdinde geçerli artış gerekçeleri olarak kabul edilir.
Nafaka artırımı davası ne kadar sürede sonuçlanır?
Bu dava genellikle 4 ila 8 ay arasında sonuçlanır. Ancak dava süresi, mahkemenin iş yoğunluğuna, sunulan delillerin durumuna ve tarafların itirazlarına bağlı olarak uzayabilir. Karar kesinleşmeden önce eski nafaka miktarı geçerli olmaya devam eder.
Nafaka artırımı kararı geçmişe dönük uygulanabilir mi?
Hayır. Mahkeme tarafından verilen nafaka artırımı kararı yalnızca ileriye dönük olarak geçerli olur. Geriye dönük nafaka artırımı talep edilemez. Bu nedenle nafaka miktarı yetersiz hale gelir gelmez dava açılması tavsiye edilir.
Nafaka artırımı davasında hangi deliller sunulabilir?
Tarafların mali durumuna ilişkin maaş bordrosu, vergi beyannamesi, banka kayıtları, fatura ve harcama belgeleri, sağlık giderlerine ilişkin raporlar, okul masraflarını gösteren belgeler gibi her türlü yazılı belge mahkemeye sunulabilir. Bu belgeler, nafaka artırımı talebinin haklılığını kanıtlamak için önemlidir.
Nafaka artırımı davasında avukat tutmak zorunlu mu?
Yasal olarak zorunlu değildir. Ancak nafaka alacaklısının hak kaybına uğramaması ve davanın usule uygun yürütülmesi açısından bir aile hukuku avukatı ile süreci yürütmesi yararlıdır. Profesyonel destek, taleplerin doğru sunulması ve kararın daha hızlı çıkması açısından avantaj sağlar.
Nafaka artırımı davası hangi mahkemede görülür?
Görevli mahkeme aile mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise ya nafaka borçlusunun yerleşim yeri mahkemesi ya da daha önce nafakaya hükmeden mahkemedir. Taraflar bu iki yerden birini tercih edebilir.
Nafaka artırımı davası sonucunda mahkeme hangi unsurları dikkate alır?
Mahkeme, nafaka alacaklısının artan ihtiyaçlarını, nafaka borçlusunun mali gücünü, hayat pahalılığı oranlarını ve sosyal koşulları birlikte değerlendirerek karar verir. Ayrıca, nafakanın türü (örneğin yoksulluk nafakası) ve tarafların önceki boşanma kararındaki kusur durumu da dikkate alınabilir.
