İzne Çıkma Talebinin Reddine Karşı Dava

İzne çıkma talebinin reddine karşı dava, kamu görevlisinin kullanmak istediği yıllık, mazeret veya sağlık izninin idare tarafından reddedilmesi hâlinde bu işlemin iptali için açılan idari davadır. Anayasada güvence altına alınmış dinlenme hakkı ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda düzenlenen izin hakkı, keyfi gerekçelerle engellenemez. Bu nedenle hukuka aykırı red kararlarına karşı yargı yolu açıktır.

Kamu Görevlisinin İzin Hakkı Nedir?

Kamu görevlileri, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu gereği yıllık izin, mazeret izni, hastalık izni, refakat izni gibi çeşitli izin haklarına sahiptir. Bu izinler hizmet yılına ve kişisel durumlara göre belirli sürelerle kullandırılır. Özellikle yıllık izin, her memurun hakkıdır ve uygun zaman planlamasıyla kullanılması esastır.

İzin hakkı, şu temel ilkelere dayanır:

• Dinlenme ve özel hayat hakkının bir parçasıdır

• Hizmet gerekleri gözetilerek kullanılır

• İdare, sadece zorunlu ve açık hizmet ihtiyaçlarına dayanarak erteleyebilir veya reddedebilir

Ancak bu takdir hakkı, keyfi biçimde uygulanamaz. Aksi hâlde idari işlem yargı denetimine açık hâle gelir.

İzin Talebi Hangi Durumlarda Reddedilebilir?

İdarenin izin talebini reddetmesi bazı hukuki gerekçelere dayanabilir. Bunlar arasında:

• Kamu hizmetinin aksamaması için personel yetersizliği

• Kriz, acil durum veya olağanüstü hâl uygulamaları

• Aynı dönemde çok sayıda personelin izinli olması

• Yıllık izin hakkının o yıl için sona ermiş olması

Bu gerekçelerin objektif ve ölçülü biçimde ortaya konulması gerekir. Örneğin, “yoğunluk var” şeklinde soyut ve dayanağı olmayan ifadeler yeterli gerekçe oluşturmaz. İdarenin keyfi davranışları, işlem iptaliyle sonuçlanabilir.

İzin Talebinin Reddi Hangi Hukuki Sonuçları Doğurur?

İzin hakkının reddi, memurun hizmet yükümlülüğünü sürdürmesine neden olur. Ancak bu reddin hukuka aykırı olması hâlinde:

• Kişinin dinlenme hakkı ihlal edilmiş olur

• Memurun özel yaşam planı sekteye uğrayabilir

• Özellikle sağlık ve refakat izinlerinin reddi ciddi mağduriyet yaratabilir

Bu nedenle red kararı, idari işlem olarak kabul edilir ve yargı yoluna taşınabilir. İzin hakkının kullanılamaması nedeniyle oluşan zararlar için ayrıca tazminat davası açılması da mümkündür.

İzne Çıkma Talebinin Reddine Karşı Dava Nasıl Açılır?

Red kararının bildirildiği veya öğrenildiği tarihten itibaren 60 gün içinde idare mahkemesinde iptal davası açılabilir. Dava dilekçesinde şu hususlara yer verilmelidir:

• Talep edilen iznin türü ve süresi

• Reddin tarihi ve hangi idare tarafından yapıldığı

• Red gerekçesinin hukuki dayanaktan yoksun olduğu

• Kişinin mağduriyetine neden olan sonuçlar

Ayrıca, önceki yıllardaki izin kullanımı, hizmet planlaması, personel durumu gibi belgelerle destekleme yapılması davanın başarısını artırabilir.

Görevli ve Yetkili Mahkeme Hangisidir?

Bu tür iptal davalarında görevli mahkeme idare mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise işlemi tesis eden idarenin bulunduğu yer idare mahkemesidir. Örneğin, kamu personelinin görev yaptığı ilin bağlı olduğu idare mahkemesi yetkilidir.

Dava, elden dilekçeyle yapılabileceği gibi UYAP sistemi üzerinden e-Devlet kullanılarak da çevrimiçi olarak açılabilir.

Mahkeme Talebi Reddederse Ne Yapılabilir?

İdare mahkemesi, izin talebinin reddine ilişkin işlemi hukuka uygun bulursa davayı reddeder. Ancak bu karara karşı 30 gün içinde bölge idare mahkemesine istinaf başvurusu yapılabilir. İstinaf süreci sonunda karar kaldırılırsa idare yeniden değerlendirme yapmak zorundadır.

Hangi Durumlarda İptal Kararı Verilir?

Mahkemeler şu hallerde izin talebi reddini hukuka aykırı bulur:

• İdare, yazılı ve açık bir gerekçe sunmamışsa

• Hizmet gerekçesi dayanaksızsa veya abartılı gösterilmişse

• Sağlık, doğum, ölüm gibi temel haklara ilişkin izinler keyfi biçimde reddedilmişse

• Reddin süreklilik kazanması hâlinde kişi aleyhine kötüye kullanım söz konusuysa

Özellikle sağlık raporuna dayanan izinlerin reddedilmesi yargı tarafından sıklıkla iptal edilmektedir.

Redde Karşı Tazminat Davası Açılabilir mi?

Evet. Red işlemi nedeniyle maddi veya manevi bir zarar oluşmuşsa, tam yargı davası ile tazminat talep edilebilir. Örneğin, sağlık izni reddedilen bir kamu görevlisinin tedavi sürecinin aksaması maddi zarara yol açmışsa bu zarar idareden talep edilebilir. Tazminat davası, iptal davasıyla birlikte ya da ayrı olarak açılabilir.

İzne Çıkma Talebinin Reddine Karşı Dava Sıkça Sorulan Sorular

İzne çıkma talebinin reddine karşı dava nedir?

İzne çıkma talebinin reddine karşı dava, bir kamu görevlisinin kullanmak istediği yasal izin hakkının idare tarafından reddedilmesi hâlinde açılan iptal davasıdır. Bu dava ile izin hakkının hukuka uygun şekilde kullanılması amaçlanır.

Kamu görevlisinin izin hakkı hangi durumları kapsar?

Kamu görevlisinin izin hakları; yıllık izin, hastalık izni, mazeret izni, refakat izni ve doğum izni gibi yasal düzenlemelere dayalı izin türlerini kapsar. Her memurun hizmet süresine ve durumuna göre bu izinleri talep etme hakkı vardır.

İzin talebi hangi gerekçelerle reddedilebilir?

İzin talebi; hizmetin aksamaması, personel eksikliği, olağanüstü durumlar veya aynı anda çok sayıda kişinin izne ayrılmış olması gibi gerekçelerle reddedilebilir. Ancak bu gerekçeler somut, belgeli ve ölçülü olmalıdır. Keyfi ya da soyut nedenler dava konusu edilebilir.

İzin talebinin reddine karşı hangi mahkemede dava açılır?

İzne çıkma talebinin reddine karşı açılacak dava idare mahkemesinde görülür. Yetkili mahkeme, reddi gerçekleştiren idari makamın bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir.

Dava açma süresi nedir?

İzin talebinin reddedildiği tarihten itibaren 60 gün içinde iptal davası açılması gerekir. Bu süre hak düşürücü süredir. Süresi içinde açılmayan davalarda yargılamaya devam edilemez.

Mahkeme iznin reddini nasıl değerlendirir?

Mahkeme, reddin dayandığı gerekçelerin hizmet gerekleriyle uyumlu olup olmadığını, idarenin takdir yetkisini ölçülü kullanıp kullanmadığını, izin hakkının keyfi şekilde engellenip engellenmediğini değerlendirir. Hukuka aykırılık tespit edilirse işlem iptal edilir.

Dava kazanılırsa kamu görevlisi izne çıkabilir mi?

Evet. Mahkeme işlemi iptal ederse kamu görevlisi talep ettiği izni kullanabilir. Ayrıca, bu süreçte uğradığı hak kayıpları varsa tam yargı davası yoluyla tazminat da talep edebilir.

Red işlemi hangi durumlarda hukuka aykırı olur?

Red işlemi şu hallerde hukuka aykırı sayılır:

• Gerekçesiz veya soyut ifadelerle yapılmışsa

• Sağlık raporu, refakat ihtiyacı gibi zorunlu nedenler varken reddedilmişse

• Hizmet gerekleriyle ilgisiz şekilde keyfi karar verilmişse

İzne çıkma talebinin reddi nedeniyle tazminat alınabilir mi?

Eğer red kararı kişiye maddi veya manevi zarar verdiyse, iptal davasına ek olarak tam yargı davası açılarak tazminat talep edilebilir. Bu, özellikle sağlık izinleri gibi hayati öneme sahip durumlarda söz konusu olabilir.