İşletmelerde kapalı alan sigara cezası, 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun’a aykırılık nedeniyle uygulanan idari para cezasıdır. Bu yasa gereğince, toplu kullanım alanlarında sigara içilmesi yasaktır ve bu yasağa uymayan işletmelere hem çalışan hem de müşteri kaynaklı ihlallerde idari yaptırım uygulanabilir.
Cezanın amacı, toplum sağlığını korumak ve pasif içiciliğin önüne geçmektir. Özellikle restoran, kafe, bar, kahvehane, AVM, otel ve benzeri kapalı alanlar bu yasağın kapsamındadır. Denetimler Sağlık Bakanlığı’na bağlı denetim ekipleri ve kolluk kuvvetleri tarafından yapılır.
Kapalı Alanda Sigara İçilen İşletmeye Hangi Cezalar Uygulanır?
Kapalı alanda sigara içilmesine izin veren işletmelere uygulanan ceza miktarı her yıl yeniden değerleme oranına göre güncellenmektedir. 2025 yılı itibarıyla bu ceza, ilk ihlal için yaklaşık 9.000 TL ile 45.000 TL arasında değişmektedir.
Ceza tutarı, işletmenin büyüklüğüne ve ihlalin tekrar durumuna göre farklılaşır:
-
İlk ihlal: İdari para cezası uygulanır.
-
Tekrar eden ihlaller: Cezalar katlanarak artar.
-
Sürekli ihlal: Faaliyetin durdurulmasına kadar gidebilecek idari tedbirler alınabilir.
Cezalar işletme sahibine veya sorumlu yöneticilere uygulanır. Aynı zamanda sigara içen kişilere de ayrı idari para cezası verilir.
Sigara Yasağının Kapsamına Hangi Alanlar Girer?
4207 sayılı Kanun kapsamına giren kapalı alanlar şu şekilde tanımlanır: Dört tarafı duvarlarla çevrili, üstü kapalı olan ve havalandırma sistemiyle dış hava ile ilişkisi olmayan mekânlar. Bu tanıma giren her türlü restoran, bar, lokanta, kıraathane, pastane, alışveriş merkezi, otel lobisi gibi alanlar sigara yasağı kapsamındadır.
Ayrıca kamuya açık olmayan bazı alanlarda da çalışan sağlığını koruma amacıyla sigara yasağı geçerlidir. Örneğin, ofislerde çalışanlar arasında sigara içilmesine izin verilmesi de idari yaptırımı doğurabilir.
Denetimler Nasıl Yapılır ve Kim Yapar?
Denetimler, Tütün Denetim Ekipleri, Zabıta, Emniyet ve Jandarma birimleri tarafından yapılır. Denetimler hem şikâyet üzerine hem de rutin kontrollerle gerçekleştirilir. Elektronik ortamda (Yeşil Dedektör uygulaması gibi) gelen ihbarlar da doğrudan denetim birimlerine iletilir.
Denetimlerde işletmenin gerekli uyarı levhalarını asıp asmadığı, fiziki ortamda sigara içilip içilmediği ve işletme yöneticilerinin bu konuda gerekli önlemleri alıp almadığı kontrol edilir. Tespit edilen ihlaller tutanak altına alınır ve ilgili idari yaptırımlar uygulanır.
İşletmeler Cezaya Nasıl İtiraz Edebilir?
İşletmeye kesilen kapalı alan sigara cezası, idari para cezası niteliğindedir ve 15 gün içinde sulh ceza hâkimliğine başvurularak itiraz edilebilir. Bu süre içinde başvuru yapılmazsa ceza kesinleşir ve ödeme zorunlu hâle gelir.
İtiraz dilekçesinde cezaya konu olan olayın detayları, varsa kamera kayıtları, tanık beyanları ya da savunmaya ilişkin belgeler sunulmalıdır. Mahkeme, cezanın hukuka uygun verilip verilmediğini değerlendirerek iptal veya onama kararı verir.
İtiraz süresinin kaçırılması, hakkın kaybı anlamına geleceğinden bu konuda dikkatli olunmalı ve gerekirse bir idare hukuku avukatından destek alınmalıdır.
Kapalı Alan Sigara Cezasını Önlemek İçin İşletmeler Ne Yapmalı?
İşletmelerin cezaya maruz kalmaması için bazı önlemleri alması zorunludur:
-
Girişlerde ve iç mekânda “Sigara İçilmez” levhaları görünür şekilde asılmalı
-
Tütün ürünü kullanımına kesinlikle müsaade edilmemeli
-
Gerekirse personel bu konuda eğitimden geçirilmeli
-
Müşterilerin bu yasağa uyması sağlanmalı, uymayanlar nazikçe uyarılmalı
-
Tespit edilen ihlallerde, durumun hemen denetim ekiplerine bildirilmesi lehlerine olabilir
Bu önlemler işletmenin sorumluluğunu yerine getirdiğini gösterir ve cezai süreçte lehine delil olabilir.
İşletmelerde Sigara Cezasına İtiraz Süreci: Adım Adım Başvuru Rehberi
| Aşama | Ne Yapılır? | Süre | Başvuru Yeri / Makam | Açıklama / Dikkat Edilmesi Gerekenler |
|---|---|---|---|---|
| 1. Tebliğ | Cezaya ilişkin tebligat işletmeye ulaşır. | Tebliğ tarihi esas alınır. | İl Sağlık Müdürlüğü / Valilik | Cezanın içeriği, tarih ve gerekçesi dikkatle incelenmelidir. |
| 2. Süre Hesabı | Tebliğ tarihinden itibaren 15 günlük süre başlar. | 15 gün | – | Bu süre içinde başvuru yapılmazsa ceza kesinleşir. |
| 3. İtiraz Dilekçesi Hazırlığı | Cezaya itiraz gerekçeleriyle birlikte dilekçe hazırlanır. | 1-3 gün | – | Uyarı levhaları, kamera kayıtları, tanık beyanları gibi deliller eklenmelidir. |
| 4. Başvuru | İtiraz dilekçesi sulh ceza hâkimliğine sunulur. | 15 gün içinde | Sulh Ceza Hâkimliği | Dilekçenin ekleri eksiksiz olmalıdır. Harç gerekebilir. |
| 5. Mahkeme Değerlendirmesi | Hâkim dosyayı inceleyerek karar verir. | Ortalama 1-2 ay | Sulh Ceza Hâkimliği | Duruşma yapılmadan evrak üzerinden karar verilir. |
| 6. Karar ve Bildirim | Karar taraflara yazılı olarak tebliğ edilir. | Tebliğ tarihine göre | – | Karar olumluysa ceza iptal olur; olumsuzsa ödeme zorunlu hale gelir. |
İşletmelerde Kapalı Alan Sigara Cezası Sıkça Sorulan Sorular
İşletmelerde kapalı alan sigara cezası nedir?
İşletmelerde kapalı alan sigara cezası, 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun’a aykırılık halinde uygulanan idari para cezasıdır. Bu yasa kapsamında işletmelerin, kapalı alanlarında sigara içilmesine izin vermemesi yasal bir zorunluluktur. İhlal tespit edilirse işletme sahibine veya sorumlusuna ceza kesilir.
Kapalı alanda sigara içilmesine hangi işletmelerde ceza verilir?
Restoran, kafe, bar, kahvehane, lokanta, pastane, alışveriş merkezi, otel gibi halka açık kapalı alan işletmelerinde sigara içilmesi yasaktır. Ayrıca kamuya açık olmayan ancak çalışanların bulunduğu ofis ortamlarında da yasağa uyulmalıdır. Bu yasağa uyulmadığı tespit edilirse işletme cezai sorumluluk taşır.
Kapalı alanda sigara cezası ne kadar?
2025 yılı itibarıyla işletmelere kesilecek ceza tutarı yaklaşık 9.000 TL ile 45.000 TL arasında değişmektedir. Cezanın miktarı işletmenin büyüklüğüne, ihlalin tekrarlanıp tekrarlanmadığına ve olayın niteliğine göre artış gösterebilir.
Kapalı alan sigara cezasını kim keser?
Bu cezalar Sağlık Bakanlığı denetim ekipleri, zabıta, emniyet birimleri veya jandarma tarafından düzenlenen tutanaklara dayanılarak kesilir. Denetimler ihbar üzerine olabileceği gibi rutin kontroller kapsamında da yapılabilir.
İşletmeler kapalı alan sigara cezasına nasıl itiraz eder?
İşletmeye tebliğ edilen ceza kararına karşı 15 gün içinde sulh ceza hâkimliğine itiraz edilebilir. Bu süre içinde itiraz edilmezse ceza kesinleşir. İtiraz dilekçesi, varsa deliller (kamera kaydı, uyarı levhaları vb.) ile birlikte sunulmalıdır. Sulh ceza hâkimliğine itiraz dilekçesi nasıl hazırlanır sorusu bu aşamada önemlidir.
Cezanın iptali mümkün mü?
Evet. Eğer cezanın haksız yere uygulandığı veya işletmenin gerekli tüm önlemleri aldığı belgelenebilirse, sulh ceza hâkimi cezanın iptaline karar verebilir. Özellikle işletmenin yasaya uyduğunu gösteren uyarı levhaları, tutanak dışı video kayıtları ve personel uyarı sistemleri iptal kararlarında etkili olabilir.
Kapalı alan sigara cezası sadece işletmeye mi uygulanır?
Hayır. Sigara içen kişiye de ayrı olarak idari para cezası uygulanır. Ancak esas sorumluluk, bu eyleme göz yuman ya da önlem almayan işletmeye aittir. İşletmelerin sigara yasağına uyum yükümlülüğü bu açıdan önemlidir.
İşletmeler bu cezayı önlemek için ne yapmalı?
İşletmeler, giriş ve iç alanlara “Sigara İçilmez” uyarı levhaları asmalı, personelini eğitmeli ve yasağa aykırı durumlarda müdahale etmelidir. Gerekirse yasağa uymayan müşteri hakkında resmi ihbarda bulunulmalıdır. Bu tür tedbirler alınmışsa ve ihlal işletme tarafından engellenmişse cezai sorumluluk doğmayabilir.
İşletmelerde Kapalı Alan Sigara Cezası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kapalı Alan Sigara Yasağı Hangi Mevzuata Dayanır?
İşletmelerde kapalı alan sigara cezası, 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun’a dayanmaktadır. Bu kanun, tütün ürünlerinin toplum sağlığına verdiği zararları azaltmak amacıyla bazı alanlarda kullanımını yasaklamıştır. Yasak kapsamı içinde kalan kapalı alanlarda tütün ve tütün ürünlerinin tüketilmesi halinde hem kullanıcıya hem de işletmeye ceza uygulanmaktadır.
4207 sayılı Kanun’un 2. maddesinde, kapalı alanlarda sigara içilmesinin yasak olduğu açıkça belirtilmiştir. İlgili yönetmelikler de bu yasağın kapsamını ve denetim yöntemlerini ayrıntılı olarak düzenlemektedir.
Hangi İşletmeler Kapalı Alan Yasağı Kapsamındadır?
Yasa, kamuya açık olan veya toplu kullanım amacı taşıyan tüm kapalı alanlarda sigara içilmesini yasaklamaktadır. Bu kapsamda restoranlar, kafeler, lokantalar, barlar, kıraathaneler, pastaneler, otellerin iç mekânları, alışveriş merkezleri, kapalı ofis alanları ve benzeri işletmeler sigara yasağına tabidir.
Ayrıca kamuya açık olmasa bile çalışanların ortak olarak kullandığı kapalı alanlarda da sigara içilmesi yasaktır. Bu nedenle sadece müşteri değil, çalışan kaynaklı ihlallerde de işletme cezai sorumluluk altına girebilir.
Sigara Cezası Hangi Durumlarda İşletmeye Kesilir?
İşletme içinde sigara içilmesine göz yumulması, uyarı yapılmaması, yasak olduğunu gösteren levhaların bulunmaması ya da bu konuda etkin denetim sağlanmaması hâlinde ceza uygulanır. Denetim esnasında sigara içildiği tespit edildiğinde işletmenin bu duruma engel olmamış olması, cezanın temel gerekçesidir.
Ayrıca işletme dışındaki müşteri veya üçüncü kişilerin ihbarı, mobil uygulama bildirimleri ya da kolluk kuvvetlerinin tutanakları da ceza sürecini başlatabilir. Kapalı alanda sigara içmenin cezai sonuçları nelerdir sorusu da bu süreçle doğrudan ilgilidir.
Cezanın Miktarı ve Artış Kriterleri Nelerdir?
2025 yılı itibarıyla uygulanan idari para cezası, işletmenin büyüklüğüne göre değişmekle birlikte ortalama 9.000 TL ile 45.000 TL arasında değişmektedir. Bu tutar, her yıl yeniden değerleme oranına göre güncellenir. İlk ihlalde daha düşük ceza uygulanabilirken, tekrarlanan ihlallerde ceza tutarı kademeli olarak artar.
Ayrıca birden fazla ihlalin tespit edilmesi veya ısrarla yasağa uyulmaması durumunda, işletmenin geçici süreyle kapatılması dahi söz konusu olabilir. İşletmelerin sigara yasağına uyum yükümlülüğü, bu yaptırımların önlenmesi açısından kritik öneme sahiptir.
Denetimler Kim Tarafından ve Nasıl Yapılır?
Denetimler, Sağlık Bakanlığı denetim ekipleri, zabıta, polis veya jandarma tarafından yapılabilir. Denetimler bazen ihbar üzerine, bazen de rutin kontrol kapsamında gerçekleştirilir. Tespit edilen ihlaller, tutanak altına alınarak il sağlık müdürlüklerine iletilir ve idari para cezası uygulanır.
Günümüzde Yeşil Dedektör gibi mobil uygulamalar üzerinden yapılan ihbarlar da denetim süreçlerini hızlandırmaktadır. Denetim esnasında sigara içildiği belirlenirse işletmeye ceza kesilmeden önce savunma hakkı tanınmaz; doğrudan cezai işlem başlatılır.
İşletmeler Sigara Cezasına Nasıl İtiraz Edebilir?
İşletmeye kesilen kapalı alan sigara cezasına karşı, tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde sulh ceza hâkimliğine başvurarak itiraz edilebilir. İtiraz dilekçesinde cezanın dayanağına itiraz edilecek gerekçeler, deliller ve savunmalar sunulmalıdır.
İtirazda başarı sağlanabilmesi için işletmenin sigara yasağına ilişkin önlemleri almış olması, uyarı levhalarının bulunması, personelin gerekli müdahalede bulunduğunun gösterilmesi etkili olur. İdari para cezasına karşı itiraz süreci nasıl işler sorusu bu aşamada işletmeler için önem arz eder.
Sigara Yasağına Uyum İçin Hangi Önlemler Alınmalı?
İşletmelerin, yasal yükümlülüklerini yerine getirdiğini göstermek adına bazı temel adımları atması gerekir:
-
Girişlere ve iç alanlara sigara içilmez uyarı levhaları asılmalıdır.
-
Personel bu konuda bilgilendirilmeli ve gerektiğinde müşteriyi uyarmalıdır.
-
Kamera sistemiyle alanlar izlenmeli, ihlal durumları kayıt altına alınmalıdır.
-
Müşteri veya çalışan ihlallerinde, gerekli görülürse resmi makamlara bildirim yapılmalıdır.
Bu önlemler alınmışsa ve ihlal işletme kontrolü dışında gelişmişse, cezanın iptali için sağlam dayanak oluşturabilir.
