İkamet Tezkeresi Verilmemesi Kararına Karşı Dava

İkamet tezkeresi verilmemesi kararına karşı dava, Türkiye’de kalmak isteyen yabancının, kendisine ikamet izni verilmemesi durumunda bu idari karara karşı yargı yoluyla hak aradığı başvuru yoludur. Göç İdaresi tarafından verilen bu tür kararlar, yabancının yaşam hakkını, aile birliğini ve çalışma hakkını doğrudan etkileyebilir. Bu nedenle bu kararların yargı denetiminden geçmesi mümkündür ve çoğu zaman hak kayıplarını önleyici etki doğurur.

İkamet Tezkeresi Nedir ve Kimlere Verilir?

İkamet tezkeresi, yabancı bir kişinin Türkiye’de yasal olarak belirli bir süre kalmasına imkân sağlayan resmi belgedir. 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu uyarınca, Türkiye’ye gelen yabancıların vize süresi dışında ülkede kalabilmesi için ikamet izni almaları zorunludur.

Bu belge farklı türlerde düzenlenebilir:

• Kısa dönem ikamet izni

• Aile ikamet izni

• Öğrenci ikamet izni

• Uzun dönem ikamet izni

• İnsanî ikamet izni

• İnsan ticareti mağduru ikamet izni

Her bir izin türü, farklı şartlara ve amaçlara dayanır. Başvuru şartlarını taşıyan kişilere genellikle bu izin verilir, ancak bazı durumlarda başvuru reddedilebilir.

İkamet Tezkeresi Verilmemesi Kararı Hangi Durumlarda Alınır?

Göç İdaresi, başvuruyu değerlendirirken bazı gerekçelerle ikamet izni talebini reddedebilir. Bu gerekçeler şunlar olabilir:

• Başvuru sahibinin belgelerinde eksiklik ya da sahtecilik tespiti

• Kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından tehdit oluşturması

• Türkiye’ye giriş yasağının bulunması

• Daha önce verilen ikamet izninin kötüye kullanılmış olması

• Başvuru sahibinin geçerli bir vizesi veya vize muafiyeti olmaması

• Başvuru süresinin geçirilmiş olması

Bu nedenler, idari işlemle yazılı şekilde bildirilir ve kişi bu karara karşı hukuki yola başvurabilir.

İkamet Tezkeresi Verilmemesi Kararına Karşı Dava Süreci

İkamet tezkeresi verilmemesi kararına karşı dava, idare mahkemesinde açılır. Dava açılabilmesi için bazı prosedürlerin izlenmesi gerekir:

• Dava süresi: Ret kararının yazılı olarak tebliğ edilmesinden itibaren 60 gün içinde dava açılmalıdır.

• Yetkili mahkeme: İşlemi gerçekleştiren Göç İdaresi’nin bulunduğu yerdeki idare mahkemesi yetkilidir.

• Dava konusu: Kararın hukuka aykırı olduğu, gerekçesiz veya hatalı işlem yapıldığı gibi iddialar dava dilekçesinde belirtilmelidir.

• İhtiyati tedbir: Uygulamanın durdurulması amacıyla dava ile birlikte ihtiyati tedbir talep edilebilir.

Davada, kişinin Türkiye’de kalma nedenleri, özel durumları ve belgeleri mahkemeye sunularak işlem iptali istenebilir.

İkamet Tezkeresi Verilmemesi Kararında Hukuka Aykırılık Nasıl Tespit Edilir?

Mahkemeler, ret kararının gerekçesini ve bu gerekçenin hukuka uygunluğunu inceler. Aşağıdaki durumlarda işlem hukuka aykırı kabul edilebilir:

• Gerekçesiz ve açıklamasız ret kararı verilmişse

• Belgelerdeki eksiklik sonradan tamamlandığı hâlde işlem iptal edilmemişse

• Kişisel durumlar (örneğin aile birliği, eğitim hakkı, uzun süreli kalış) dikkate alınmamışsa

• Başvuru süresi içinde yapılmış ama usule uygun işleme alınmamışsa

Bu gibi nedenler, ret kararının iptalini sağlayabilecek hukuki dayanaklar oluşturur.

Dava Süresince Yabancının Türkiye’de Kalış Hakkı Devam Eder mi?

Dava sürecinde kişinin Türkiye’de kalış hakkı doğrudan etkilenebilir. Bu nedenle, ret kararı sonrası çıkış yapmadan önce dava açılması ve eş zamanlı olarak yasal kalışın sağlanması için başvuru yapılması önerilir. Bazı durumlarda mahkemeye yapılan ihtiyati tedbir talebiyle kişinin sınır dışı edilmesi geçici olarak durdurulabilir.

Geçerli vize süresi dolan yabancıların, yasal kalış hakkını korumak için davayı süresi içinde açmaları ve mahkemeden tedbir istemeleri önemlidir.

Ret Kararına Karşı Alternatif Başvuru Yolları Var mı?

İkamet izni başvurusunun reddedilmesi hâlinde sadece dava açmak değil, aynı zamanda aşağıdaki yollar da değerlendirilebilir:

• Yeni bir ikamet izni başvurusu yapmak

• İnsanî ikamet izni talep etmek (özellikle mağduriyet veya özel durumlarda)

• Yabancının sınır dışı edilmesine karşı dava açmak

• Uluslararası koruma başvurusunda bulunmak

Bu yollar, kişisel duruma göre stratejik olarak birlikte veya ayrı ayrı kullanılabilir.

İkamet Tezkeresi Verilmemesi Kararına Karşı Dava Sıkça Sorulan Sorular

İkamet tezkeresi verilmemesi kararı nedir?

İkamet tezkeresi verilmemesi kararı, yabancının Türkiye’de kalmak için yaptığı ikamet izni başvurusunun Göç İdaresi tarafından reddedilmesidir. Bu karar, idari bir işlem olup yargı denetimine açıktır.

İkamet tezkeresi verilmemesi kararına karşı dava nasıl açılır?

Bu karara karşı, kararın tebliğinden itibaren 60 gün içinde idare mahkemesinde iptal davası açılabilir. Dava dilekçesinde kararın neden hukuka aykırı olduğu açık şekilde belirtilmelidir.

İkamet tezkeresi verilmemesi kararı hangi gerekçelerle verilir?

Karar şu nedenlerle verilebilir:

• Belgelerde eksiklik veya sahtecilik şüphesi

• Kamu güvenliği ya da düzeni açısından risk oluşturma

• Giriş yasağı bulunması

• Başvurunun süresi içinde yapılmaması

• Önceki iznin kötüye kullanılmış olması

Her ret kararı somut gerekçelerle açıklanmak zorundadır.

İkamet tezkeresi verilmemesi kararına karşı dava hangi mahkemede açılır?

Dava, işlemi yapan Göç İdaresi’nin bulunduğu yerdeki idare mahkemesinde açılır. Bu mahkeme, idari işlemlerin hukuka uygun olup olmadığını denetler.

Dava süresince yabancının Türkiye’de kalış hakkı devam eder mi?

Dava açılmış olsa da, kişinin Türkiye’de yasal olarak kalabilmesi için ya geçerli bir ikamet iznine sahip olması ya da mahkemeden ihtiyati tedbir alınması gerekir. Aksi hâlde sınır dışı riski doğabilir.

İkamet tezkeresi verilmemesi kararına karşı açılan dava ne kadar sürer?

İdare mahkemelerinde bu tür davalar genellikle 3 ila 6 ay içinde sonuçlanır. Ancak bu süre, mahkemenin iş yüküne ve olayın karmaşıklığına göre değişebilir.

Ret kararına karşı başka hangi başvuru yolları kullanılabilir?

Yabancı, dava açmak dışında şu yolları da değerlendirebilir:

• Yeni bir ikamet izni başvurusu yapmak

• İnsanî ikamet izni talep etmek

• Uluslararası koruma başvurusu

• Yabancının sınır dışı edilmesine karşı dava açmak

Duruma göre bu yollar birlikte de kullanılabilir.

Karar iptal edilirse ikamet izni otomatik olarak verilir mi?

Mahkeme ret kararını iptal ederse, Göç İdaresi işlemi yeniden değerlendirir. Genellikle karar iptal edildiğinde ikamet izni verilir, ancak bu durum her zaman otomatik gerçekleşmez. Başvurunun diğer şartları da sağlanmalıdır.