Göreve Başlatmama İşlemine Karşı Dava

Göreve başlatmama işlemine karşı dava, kamu kurumları tarafından ataması yapılan bir kişinin hukuka uygun şekilde başvurusunu tamamlamasına rağmen fiilen göreve başlatılmaması durumunda açılan idari dava türüdür. Bu tür işlemler, genellikle güvenlik soruşturması, arşiv araştırması, idari takdir veya keyfi gerekçelerle yapılır. Ancak idare, göreve başlatmama yönündeki kararını yasal ve objektif gerekçelere dayandırmak zorundadır.

Göreve Başlatmama İşlemi Nedir?

Göreve başlatmama işlemi, bir kamu kurumunun sınavı kazanıp ataması yapılan kişiyi, ilgili belgeleri tamamlamasına ve süreci geçmesine rağmen fiilen işe başlatmaması durumudur. Bu işlem genellikle resmi olarak tebliğ edilmeden uygulamaya konulur ve adaylar bu durumu çoğu zaman dilekçelerine verilen cevaplarla öğrenir.

İdarenin göreve başlatmama kararına dayanak gösterdiği gerekçeler şunlar olabilir:

• Güvenlik soruşturmasının veya arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlanması

• İlgili kanun ya da yönetmeliklerde belirtilen atanma şartlarının sonradan kaybedilmesi

• Sağlık raporu, askerlik durumu gibi teknik eksiklikler

• İdarenin takdir hakkını sübjektif biçimde kullanması

Her hâlükârda, bu işlem bir idari işlem niteliğinde olup yargı denetimine tabidir.

Göreve Başlatmama İşlemi Hukuka Aykırı Olabilir mi?

Evet. İdarenin göreve başlatmama işlemi, eğer hukuki ve objektif dayanaklardan yoksunsa, keyfi biçimde yapılmışsa veya açık bir kanun hükmüne aykırılık taşıyorsa, bu işlem hukuka aykırı kabul edilir. Özellikle şu durumlar hukuka aykırılık olarak değerlendirilebilir:

• Kişinin hakkında ceza ya da disiplin kararı olmamasına rağmen güvenlik soruşturmasının gerekçesiz biçimde olumsuz yorumlanması

• Arşiv kayıtlarında yer alan soyut ifadelerle işlem tesis edilmesi

• İdarenin kendi kusuru nedeniyle eksik belgeleri bahane etmesi

• Görevin iptal edildiği iddiasıyla başlatmama kararı alınması

Bu tür işlemler, yargı tarafından sıklıkla iptal edilmektedir.

Göreve Başlatmama İşlemine Karşı Hangi Mahkemede Dava Açılır?

Göreve başlatmama işlemine karşı açılacak davalar idare mahkemelerinde görülür. Yetkili mahkeme, işlemi tesis eden kamu kurumunun bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir. Bu davalarda, işlemin iptali ve başlatılmama nedeniyle oluşan hak kayıplarının telafisi talep edilebilir.

Davada talep edilebilecek hususlar:

• Göreve başlatmama işleminin iptali

• Atama işleminin fiilen uygulanması (göreve başlatma)

• Gerekirse maddi ve manevi tazminat talebi

İdare mahkemesinde açılacak iptal davaları, işlem tebliğinden veya öğrenilmesinden itibaren 60 gün içinde açılmalıdır.

Göreve Başlatmama İşlemi Nasıl Dava Edilir?

İşlemin tebliğinden itibaren veya kişinin durumu öğrendiği tarihten başlayarak en geç 60 gün içinde dilekçe ile görevli ve yetkili idare mahkemesine başvuru yapılmalıdır. Dava dilekçesinde:

• İşlemin açık bir şekilde belirtilmesi

• İşleme dayanak olarak sunulan gerekçelerin hukuka aykırılığı

• Kişinin kamu görevine engel bir durumunun bulunmadığı

• Belgelerle desteklenmiş savunma ve hukuki argümanlar

yer almalıdır. Davacı, atanma hakkının ihlal edildiğini gerekçeleriyle ortaya koymalı ve göreve başlatılmasının zorunlu olduğunu vurgulamalıdır.

Mahkemeler Göreve Başlatmama İşlemini Nasıl Değerlendirir?

İdare mahkemeleri, bu tür davalarda genellikle şu hususlara odaklanır:

• İdarenin başlatmama gerekçesinin objektif olup olmadığı

• Adayın kamu görevine alınmasına engel bir kanuni durumun bulunup bulunmadığı

• Güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması varsa, sonuçlarının gerekçeli ve ölçülü olup olmadığı

• İdarenin takdir hakkını keyfi şekilde kullanıp kullanmadığı

Özellikle kişinin hakkında kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı yoksa, sırf kanaate dayalı başlatmama işlemleri sıklıkla iptal edilmektedir.

Göreve Başlatmama İşleminin İptali Halinde Ne Olur?

Mahkeme göreve başlatmama işlemini iptal ederse, idare bu karar doğrultusunda kişiyi göreve başlatmakla yükümlüdür. İptal kararı bağlayıcıdır ve uygulamamak idarenin açık sorumluluğunu doğurur. Ayrıca, işlemin iptaliyle birlikte:

• Maaş ve özlük hakları talep edilebilir

• Göreve fiilen başlama süreci başlatılır

• İşlemin geciktirilmesi durumunda ayrıca tazminat davası da açılabilir

Bu aşamada, idare mahkemesi kararını yerine getirmeyen kurum hakkında ayrıca idari yargı süreci yürütülebilir.

Göreve Başlatmama İşlemine Karşı Hukuki Haklar Nelerdir?

Vatandaşın bu durumda sahip olduğu başlıca haklar şunlardır:

• İdareye bilgi edinme başvurusu yaparak işlemin gerekçesini öğrenme

• 60 gün içinde iptal davası açma hakkı

• İşlemin uygulanmasından doğan zararlar için tam yargı davası açma

• Gerekirse Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkı

Bu haklar, hukuk devleti ilkesinin gereğidir ve idari işlemlerin yargı denetimine tabi olması, kamu görevlisi adayları açısından önemli bir güvencedir.

Göreve Başlatmama İşlemine Karşı Dava Sıkça Sorulan Sorular

Göreve başlatmama işlemine karşı dava nedir?

Göreve başlatmama işlemine karşı dava, kamuya atanmasına karar verilen bir kişinin, hukuki şartları yerine getirmesine rağmen göreve fiilen başlatılmaması durumunda açtığı idari davadır. Bu dava ile idari işlemin iptali ve göreve başlatma talep edilir.

İdare hangi gerekçelerle kişiyi göreve başlatmayabilir?

İdare; güvenlik soruşturması olumsuzluğu, arşiv araştırması sonucu, belge eksikliği, sağlık durumu, askerlik nedeniyle erteleme ya da mevzuata aykırılık iddiasıyla göreve başlatmama işlemi yapabilir. Ancak bu işlemlerin hukuka uygun, somut ve gerekçeli olması gerekir.

Göreve başlatmama işlemi hangi mahkemede dava edilir?

Bu işlem bir idari işlem olduğundan, görevli mahkeme idare mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise işlemi tesis eden kamu kurumunun bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir.

Dava açma süresi ne kadardır?

Göreve başlatmama işleminin kişiye tebliğ edildiği ya da kişinin durumu fiilen öğrendiği tarihten itibaren 60 gün içinde dava açılması gerekir. Sürenin geçirilmesi hâlinde dava usulden reddedilir.

Göreve başlatmama işlemine karşı dava nasıl açılır?

Kişi, 60 günlük yasal süre içinde idare mahkemesine yazılı bir dilekçe ile başvurarak dava açabilir. Dilekçede işlemin hangi gerekçeyle hukuka aykırı olduğu açıkça belirtilmeli ve mümkünse işlemin dayanağı olan belgeler de eklenmelidir.

Mahkeme göreve başlatmama işlemini nasıl değerlendirir?

Mahkeme, idarenin işlem tesis etme yetkisini kanuna uygun kullanıp kullanmadığını, işlemde keyfiyet olup olmadığını, gerekçelerin yeterliliğini ve kişinin kamu görevine engel bir durumu bulunup bulunmadığını inceler. Ölçülülük, orantılılık ve masumiyet karinesi de değerlendirmeye alınır.

Dava kazanılırsa kişi göreve başlatılır mı?

Evet. Mahkeme işlemi iptal ederse idare, kişiyi göreve başlatmakla yükümlüdür. Kararın uygulanmaması idarenin sorumluluğunu doğurur ve bu durumda ayrıca tazminat davası da açılabilir.

Göreve başlatmama işlemi nedeniyle maddi tazminat istenebilir mi?

İptal kararı verilmişse ve kişinin göreve başlatılmaması nedeniyle gelir kaybı oluşmuşsa, tam yargı davası ile maaş ve özlük haklarının ödenmesi talep edilebilir. Uygun koşullarda manevi tazminat da istenebilir.

Avukatla dava açmak zorunlu mu?

Avukatla dava açmak zorunlu değildir. Ancak hukuki sürecin teknik yapısı nedeniyle bir avukatla ilerlemek, işlemin iptal edilmesi ihtimalini artırabilir ve sürecin daha sağlıklı yürütülmesini sağlar.

Göreve başlatmama işlemi hangi hallerde hukuka aykırı sayılır?

İşlem; gerekçesizse, dayanaksızsa, kişi hakkında kesinleşmiş bir yargı kararı ya da açık bir engel bulunmuyorsa, keyfi takdir yetkisi kullanıldıysa veya kişiye savunma hakkı tanınmadan tesis edildiyse, mahkeme tarafından iptal edilebilir.