Etiket bulundurmama cezasına itiraz, özellikle kafe, restoran, market ve perakende işletmecilerinin karşılaştığı önemli bir idari süreçtir. Ticaret İl Müdürlükleri tarafından yapılan denetimlerde ürünlerin üzerinde etiket bulunmaması veya etiketlerin eksik bilgi içermesi durumunda 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında idari para cezası uygulanabilir. Ancak bu cezanın her zaman haklı ve hukuka uygun şekilde kesildiği söylenemez.
Etiket Bulundurma Zorunluluğu Nedir?
Etiket bulundurma yükümlülüğü, ürün veya hizmetin tüketiciye açık ve şeffaf şekilde sunulması amacıyla mevzuatla getirilmiştir. İşletmeler, satışa sundukları ürünlerin üzerinde ürünün adı, birim fiyatı, satış fiyatı, üretim yeri gibi bilgilerin yer aldığı etiketleri bulundurmak zorundadır. Bu yükümlülük, özellikle tüketici haklarını korumak ve haksız fiyat uygulamalarını önlemek amacıyla düzenlenmiştir.
Etiketlerde bulunması gereken bilgiler yönetmeliklerle belirlenmiş olup, Ticaret Bakanlığı’nın ilgili tebliğleri bu konuda yol göstericidir. Eksik ya da hiç etiket bulundurulmaması hâlinde işletmelere doğrudan idari para cezası uygulanabilir. Ancak bazı durumlarda bu cezaların hatalı tebliğ edildiği veya denetim tutanaklarında hukuka aykırılıklar bulunduğu görülebilmektedir.
Etiket Bulundurmama Cezası Ne Kadar?
Ticaret İl Müdürlüğü tarafından uygulanan etiket cezasının tutarı her yıl güncellenmekte olup, 2025 yılı itibarıyla her bir ihlal için ortalama 2.200 TL ila 4.500 TL arasında değişmektedir. Bu tutar, işyerindeki aykırılığın sayısına göre katlanabilir. Örneğin, 10 farklı üründe etiket eksikse, ceza 10 katına kadar çıkabilir.
Ayrıca, bazı belediyeler zabıta eliyle da benzer denetimleri yaparak, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında da idari yaptırımlar uygulayabilmektedir. Bu durumda cezaya konu mevzuat farklılaşabileceğinden, başvuru yapılacak yer ve yöntem de değişebilir.
Etiket Cezasına Nasıl İtiraz Edilir?
Etiket bulundurmama cezasına itiraz süreci, idari yaptırım kararına karşı başvuru yapılmasını kapsar. Bu başvuruların ilk aşaması genellikle itiraz dilekçesi ile ilgili kuruma yapılır. Ancak idari para cezası resmen tebliğ edildikten sonra, 15 gün içinde Sulh Ceza Hakimliği’ne başvuru yapılması gerekir. Aksi takdirde ceza kesinleşir.
İtiraz sürecinde dikkat edilmesi gereken başlıca noktalar şunlardır:
-
Ceza tutanağının içeriği incelenmeli, hangi ürünler için neye dayanarak ceza kesildiği net olmalıdır.
-
Etiketin fiziksel olarak mevcut olduğu ancak denetim sırasında fark edilmediği savunulabiliyorsa, fotoğraf veya fatura gibi deliller sunulabilir.
-
Ceza kesen personelin yetkisi, tutanakta yer alan usul hükümleri ve tarih bilgileri kontrol edilmelidir.
-
Dilekçede hukuki dayanaklar açıkça belirtilmeli, hakkaniyet ve usul hataları özellikle vurgulanmalıdır.
İtiraz dilekçesi, işletmenin kayıtlı adresinin bulunduğu yer Sulh Ceza Hakimliği’ne verilir. Dava açılırken harç ve gider avansı da ödenmelidir. Hakim, dosya üzerinden karar verir; duruşma yapılmaz.
Hangi Durumlarda Ceza İptal Edilebilir?
Bazı durumlar, kesilen etiket cezasının iptaliyle sonuçlanabilir. Aşağıdaki hallerde mahkemeler idari para cezasını kaldırabilir:
-
Denetim tutanağında somut ürün bilgisi olmaması
-
Etiketin görünür şekilde ürün üzerinde yer almasına rağmen fark edilmemiş olması
-
Denetimin yetkisiz personelce yapılması
-
Tutanakta tarih, imza, mühür gibi eksikliklerin bulunması
-
İşletmenin ceza öncesi yazılı olarak uyarılmamış olması (bazı yerel uygulamalarda ön uyarı esastır)
Bu gibi hukuka aykırılık halleri tespit edilirse, Sulh Ceza Hakimliği cezanın iptaline karar verebilir.
İdari Para Cezası Ödendiyse İtiraz Hakkı Devam Eder mi?
Evet. Etiket bulundurmama cezası ödenmiş olsa bile, bu ödeme başvuru süresi içinde yapılmışsa itiraz hakkı ortadan kalkmaz. Bu durumda mahkemeye başvurarak, ödemenin iadesi de talep edilebilir. Ancak geri alma süreci ayrıca talep gerektirir ve karar kesinleştikten sonra mümkündür.
Özellikle işletme itibarının korunması, kamuya açık sicil kayıtlarında ceza görünmemesi açısından, ceza iptalinin sağlanması önemlidir. Bu nedenle zamanında ve usulüne uygun itiraz yapılması gerekir.
Etiket Bulundurmama Cezasına İtiraz Süreci Nasıl İşler? Adım Adım Rehber
| Aşama | Yapılması Gereken İşlem | Süre | Başvuru Yeri | Açıklama |
|---|---|---|---|---|
| 1. Tebligatın alınması | Ceza kararının işletmeye resmi olarak tebliğ edilmesi | Tebliğ tarihi esas alınır | İşletme adresine tebligat | İtiraz süresi bu tarihten itibaren başlar |
| 2. Belgelerin incelenmesi | Denetim tutanağı, ceza gerekçesi ve varsa etiket belgelerinin analizi | Tebliğ sonrası hemen | İşletme içi arşiv | Delil niteliğinde fotoğraf, etiket örneği vs. toplanmalıdır |
| 3. Dilekçe hazırlanması | Cezaya itirazı açıklayan hukuki gerekçeli dilekçenin yazılması | Tebliğden itibaren en geç 15 gün | Sulh Ceza Hakimliği | Başvuru süresi içinde hazırlanmalı, aksi halde hak kaybı olur |
| 4. Başvuru yapılması | İtiraz dilekçesinin mahkemeye sunulması ve harç ödenmesi | En geç 15 gün içinde | Bulunduğunuz yerdeki adliye | İlgili Sulh Ceza Hakimliği’ne doğrudan ya da avukat aracılığıyla yapılır |
| 5. Mahkeme kararı | Mahkemenin evrak üzerinden karar vermesi | Ortalama 2-6 hafta | Sulh Ceza Hakimliği | Duruşma yapılmadan karar verilir |
| 6. Karar sonrası işlem | Cezanın iptali halinde iade süreci başlatılır | Karar tebliğinden sonra | Vergi Dairesi / İlgili kurum | Ödeme yapıldıysa iade talebi yazılı olarak yapılmalıdır |
Etiket Bulundurmama Cezasına İtiraz Sıkça Sorulan Sorular
Etiket bulundurmama cezası nedir?
Etiket bulundurmama cezası, satışa sunulan ürünlerin üzerinde fiyat, ürün adı, birim fiyat gibi bilgilerin yer almaması veya eksik olması durumunda Ticaret İl Müdürlüğü tarafından uygulanan idari para cezasıdır. 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun bu cezanın dayanağını oluşturur.
Etiket cezası ne zaman uygulanır?
Etiket cezası, işletmede yapılan denetim sırasında ürünlerde etiket bulunmadığının veya etiketlerin mevzuata aykırı olduğunun tespit edilmesi hâlinde uygulanır. Denetim tutanağı düzenlenerek ceza tebliğ edilir. Denetim sırasında etiketin görünür olmaması da cezaya gerekçe sayılabilir.
Etiket bulundurmama cezasına nasıl itiraz edilir?
Bu cezaya itiraz, tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde Sulh Ceza Hakimliği’ne yapılır. İtiraz dilekçesi, cezanın hukuka aykırı olduğunu ortaya koymalı ve varsa deliller (fotoğraf, envanter kayıtları, ürün etiket belgeleri) eklenmelidir. İdari para cezalarına karşı başvuru süresi hak düşürücü olduğundan süreye dikkat edilmelidir.
Etiket cezasına karşı hangi mahkemeye başvurulur?
Etiket cezasına karşı başvuru mercii, işletmenin bulunduğu yerdeki Sulh Ceza Hakimliği’dir. Başvuru şahsen yapılabileceği gibi avukat aracılığıyla da yapılabilir.
Etiket cezası ne kadar?
2025 yılı itibarıyla bir ürün için uygulanan etiket bulundurmama cezası yaklaşık 2.200 TL ila 4.500 TL arasında değişmektedir. Her aykırı ürün için ayrı ceza kesilebildiğinden toplam ceza miktarı artabilir.
Etiket cezası ödenirse itiraz hakkı kaybolur mu?
Hayır. Ceza ödense bile, eğer 15 günlük itiraz süresi henüz dolmadıysa, itiraz hakkı devam eder. Ancak ödemenin iadesi için ayrıca talepte bulunulması gerekir. İtiraz kabul edilirse, cezanın iptaliyle birlikte ödemenin iadesi sağlanabilir.
Etiket cezası hangi durumlarda iptal edilir?
Aşağıdaki durumlarda cezanın iptal edilmesi mümkündür:
-
Etiketin ürün üzerinde bulunmasına rağmen denetim sırasında fark edilmemiş olması
-
Denetim tutanağının eksik veya usulsüz düzenlenmesi
-
Ceza kararının yetkisiz kişi tarafından verilmiş olması
-
Denetim sırasında ürün satışta değilse, etiket zorunluluğunun fiilen uygulanmadığı savunulabilir
Bu gibi durumlarda cezanın iptali için sulh ceza hâkimliğine yapılan başvurular olumlu sonuçlanabilir.
Etiket bulundurmama cezası hangi mevzuata dayanır?
Bu ceza, 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve ilgili yönetmelikler (Fiyat Etiketi Yönetmeliği) kapsamında uygulanır. Ayrıca 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un ilgili hükümleri de bazı durumlarda dayanak oluşturabilir.
Denetim sonrası uyarı yapılmadan ceza kesilebilir mi?
Bazı belediyeler veya yerel Ticaret İl Müdürlükleri denetim sonrası önce yazılı uyarı yapılmasını tercih edebilir. Ancak kanunen bu zorunlu değildir. Denetim sırasında doğrudan ceza kesilmesi mümkündür. Yine de önce uyarı yapılması gerektiği yönündeki yerel uygulamalar, itiraz dilekçesinde kullanılabilir.
Etiket Bulundurmama Cezasına İtiraz Dikkat Edilmesi Gerekenler
Etiket bulundurmama cezası nedir ve hangi durumlarda uygulanır?
Etiket bulundurmama cezası, satışa sunulan ürünlerin üzerinde fiyat, ürün adı, birim fiyat gibi bilgilerin bulunmaması veya eksik olması halinde Ticaret İl Müdürlüğü tarafından uygulanan idari para cezasıdır. Bu ceza, 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve Fiyat Etiketi Yönetmeliği kapsamında düzenlenir. Denetim sırasında reyonlarda, ürün ambalajlarında veya dijital ekranlarda etiketin olmaması, eksik bilgi içermesi ya da tüketici tarafından görülemeyecek şekilde yerleştirilmesi ceza gerekçesi oluşturabilir.
Denetim ekipleri her ürün için ayrı değerlendirme yapabilir. Dolayısıyla, eksik etiketli her ürün başına ayrı ceza kesilmesi mümkündür. Bu da toplamda yüksek miktarlara ulaşan ceza tutarlarına yol açabilir.
Etiket cezasına nasıl ve ne zaman itiraz edilir?
Etiket bulundurmama cezasına itiraz, cezanın tebliğinden itibaren 15 gün içinde Sulh Ceza Hakimliği’ne yapılır. Bu süre içinde başvuru yapılmazsa ceza kesinleşir ve yargı yoluyla iptal ettirme imkânı kaybedilir. Başvuru dilekçesinde cezanın hukuka aykırı olduğu açık şekilde gerekçelendirilmelidir.
İtiraz dilekçesine, cezanın tebliğ belgesi, denetim tutanağı ve varsa delil niteliğindeki belgeler (fotoğraflar, barkod sistem kayıtları, envanter bilgileri vb.) mutlaka eklenmelidir. Süre aşımı yapılmadan, eksiksiz bir başvuru hazırlanması cezanın iptali açısından kritik öneme sahiptir. Sulh ceza hâkimliğine yapılacak başvurular, evrak üzerinden değerlendirilir ve duruşmasız olarak sonuçlandırılır.
Etiket cezası hangi durumlarda iptal edilebilir?
Etiket cezasının iptali için bazı somut gerekçeler öne sürülebilir. En sık karşılaşılan iptal nedenlerinden bazıları şunlardır:
-
Denetim sırasında etiketin ürün üzerinde mevcut olmasına rağmen görevli tarafından görülmemiş olması
-
Tutanakta ürün ismi, raf bilgisi, tarih gibi zorunlu unsurların eksik veya hatalı yazılması
-
Denetimi yapan memurun yetkili olmaması veya tebligatın usulsüz yapılması
-
Cezanın düzenlendiği anda ürünün satışta olmaması (örneğin vitrin değişimi sırasında)
-
İşletmeye daha önce yazılı uyarı yapılmadan doğrudan ceza kesilmesi (bazı illerde uygulanan ön bildirim usulü)
Bu tür durumlar, başvuruda gerekçeli ve belgelendirilmiş biçimde sunulursa, mahkemeler idari para cezasının iptaline karar verebilir.
Etiket cezası ne kadar ve neye göre belirlenir?
Ticaret İl Müdürlükleri tarafından kesilen etiket cezalarının tutarı, her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen yeniden değerleme oranına göre güncellenir. 2025 yılı itibarıyla etiket bulundurmama cezası, her bir aykırılık için yaklaşık 2.200 TL ila 4.500 TL arasında değişmektedir.
Ceza, tespit edilen her uygunsuzluk için ayrı ayrı uygulanabilir. Aynı reyonda 10 farklı üründe etiket eksikliği varsa, ceza 10 katına kadar çıkabilir. Denetimlerde ceza tespiti yapılırken, özellikle ürün sayısı ve eksikliğin yaygınlığı dikkate alınır. Bazı durumlarda toplu ürün grupları için tek ceza uygulanabilirken, bazı denetimlerde her ürün için bağımsız ceza tutanağı düzenlenir.
Etiket cezası ödenirse itiraz hakkı kaybolur mu?
Etiket cezası ödenmiş olsa bile, eğer itiraz süresi henüz dolmamışsa, sulh ceza hâkimliğine başvuru yapılabilir. Bu durumda hem cezanın iptali hem de ödenmiş bedelin iadesi talep edilebilir. Ancak itirazın kabul edilmesi durumunda iade için ayrıca yazılı başvuru yapılması gerekir.
Ceza ödendikten sonra itiraz edilmesi, hukuki süreç açısından bir engel teşkil etmez. Ancak ödeme makbuzu ve başvuru süresinin dolmadığını gösteren belgeler itiraz dosyasına eklenmelidir. İdari para cezalarına karşı başvuru süresi içinde kalan her işlem hukuken geçerlidir.
Etiket cezasına karşı dilekçe nasıl hazırlanmalı?
Etiket cezasına karşı dilekçede, cezaya ilişkin tüm detaylar açık ve tutarlı şekilde belirtilmelidir. Özellikle;
-
Cezanın hangi tarihte, hangi ürünler için ve hangi gerekçeyle kesildiği
-
Eksikliğin olmadığını veya hatalı değerlendirildiğini gösteren somut deliller
-
Denetim tutanağındaki usul eksiklikleri
ayrıntılı olarak açıklanmalıdır. Dilekçede, ilgili kanun ve yönetmeliklere atıfta bulunulması itirazın ciddiyetini artırır. Etiket cezasına karşı nasıl dilekçe yazılacağı, işletmenin savunma stratejisini doğrudan etkiler.
