Emniyet personelinin meslekten çıkarılmasına karşı dava, polis memuru, komiser ya da diğer emniyet görevlilerine uygulanan en ağır disiplin cezasının iptali amacıyla idari yargı mercilerine başvurulmasıdır. Bu dava türü, görevine son verilen emniyet personelinin hukuki güvenliğini koruma amacını taşır ve idarenin işleminin hukuka uygunluğunu denetlemeyi hedefler.
Emniyet Personelinin Meslekten Çıkarılması Nedir?
Meslekten çıkarma, Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü ve ilgili mevzuat çerçevesinde verilen, kamu görevinden sürekli olarak uzaklaştırma cezasıdır. Bu işlem, polislik sıfatının tamamen sona erdirilmesi sonucunu doğurur ve kişinin bir daha emniyet hizmetlerinde görev almasını engeller.
Bu ceza genellikle şu nedenlerle uygulanır:
-
Devletin güvenliğine karşı suç işleme veya böyle bir suçtan mahkûmiyet
-
Yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymek
-
Ciddi disiplinsizlik ya da göreve ağır şekilde aykırı davranışlar
-
Mesleğin onurunu zedeleyen eylemlerde bulunmak
Emniyet personelinin meslekten çıkarılmasına karşı açılan davalar, kişinin memuriyet hakkını yeniden kazanmasını sağlayabilecek tek yoldur.
Meslekten Çıkarma Kararı Hangi Usulle Verilir?
Emniyet personelinin meslekten çıkarılmasına ilişkin kararlar, Disiplin Kurulu tarafından alınır. Süreç şu şekilde işler:
-
Hakkında iddia bulunan personel hakkında disiplin soruşturması açılır.
-
Soruşturma kapsamında ilgili kişi dinlenir ve savunması alınır.
-
Soruşturma raporu Disiplin Kurulu’na sunulur.
-
Kurul, delillere dayanarak karar verir ve tebliğ eder.
Ancak bu süreçte yapılacak usulsüzlükler, örneğin savunma hakkının tanınmaması, eksik inceleme, kararın yeterli gerekçe içermemesi gibi durumlar dava açma hakkı doğurur.
Emniyet Personelinin Meslekten Çıkarılmasına Karşı Dava Hangi Mahkemede Açılır?
Bu tür işlemler idari nitelikte olduğundan, dava idare mahkemesinde açılır. Yetkili mahkeme, işlemi tesis eden Emniyet Müdürlüğü’nün bulunduğu yer mahkemesidir.
Dava açma süresi, kararın personele yazılı olarak tebliğinden itibaren 60 gündür. Bu süre içerisinde açılmayan davalar, süre yönünden reddedilir.
İdare mahkemesi, işlemde hukuka ve usule uygunluk olup olmadığını değerlendirerek iptal kararı verebilir. Bu durumda personelin görevine iadesi mümkün hale gelir.
Hangi Gerekçelerle Meslekten Çıkarma Kararı İptal Edilebilir?
Mahkeme meslekten çıkarma işlemini değerlendirirken şu ölçütlere dikkat eder:
-
İddiaların somut ve açık delillere dayanmaması
-
Suç unsuru taşımayan fiillere aşırı ceza verilmesi
-
Disiplin soruşturmasının usulsüz yapılması
-
Soruşturma sürecinde personelin savunma hakkının ihlal edilmesi
-
Ceza ile eylem arasında orantısızlık bulunması
Eğer işlem bu yönlerden hukuka aykırı bulunursa emniyet personelinin meslekten çıkarılmasına karşı dava olumlu sonuçlanabilir.
Davanın Sonucunda Ne Tür Haklar Geri Kazanılır?
İptal kararı verilmesi durumunda, emniyet personeli görevine iade edilir. Ayrıca, görevde olmadığı süreye ilişkin:
-
Maaş ve diğer mali haklar
-
Kıdem ve terfi süresi
-
Sosyal güvenlik hakları
yeniden düzenlenir. Mahkeme kararının uygulanması zorunludur ve idare yeni bir gerekçeyle aynı kişiye tekrar ceza veremez.
Göreve iade sonrası özlük haklarının düzeltilmesi, çoğu zaman ayrıca bir başvuruya gerek kalmaksızın idare tarafından yapılmalıdır.
Görevine İade Edilen Personelin Hukuki Güvencesi Nasıl Sağlanır?
Dava sonucunda görevine iade edilen emniyet personelinin aynı gerekçeyle tekrar cezalandırılması mümkün değildir. Bu kişilerin sicil dosyası da mahkeme kararına uygun olarak düzeltilmeli, meslekten çıkarılma işlemi silinmelidir.
Eğer idare görevine başlatmamakta direnir veya keyfi uygulamalar yaparsa, yeni bir dava açılarak mahkeme kararının uygulanması sağlanabilir.
Emniyet Personelinin Meslekten Çıkarılmasına Karşı Dava Sıkça Sorulan Sorular
Emniyet personelinin meslekten çıkarılması nedir?
Emniyet personelinin meslekten çıkarılması, polis veya diğer emniyet görevlisinin görevine kalıcı olarak son verilmesidir. Bu disiplin cezası, Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü kapsamında uygulanır ve görevli kişinin kamu görevinden tamamen uzaklaştırılması anlamına gelir.
Emniyet personelinin meslekten çıkarılmasına karşı nasıl dava açılır?
Meslekten çıkarma işlemi yazılı olarak tebliğ edildikten sonra 60 gün içinde idare mahkemesinde iptal davası açılabilir. Dava dilekçesinde işlemin hukuka ve usule aykırı yönleri açıkça belirtilmelidir. Davacı, kararın somut delillere dayanmaması, savunma hakkının ihlal edilmesi gibi nedenlerle işlem iptali talep edebilir.
Meslekten çıkarma kararı hangi mahkemede iptal edilir?
Bu karar bir idari işlem olduğundan, yetkili idare mahkemesinde iptal davasına konu edilir. İlgili Emniyet Müdürlüğü’nün bulunduğu yerdeki mahkeme yetkilidir. Adli mahkemeler değil, yalnızca idari yargı bu konuda karar verebilir.
Hangi nedenlerle meslekten çıkarma işlemi iptal edilebilir?
İşlem şu gerekçelerle iptal edilebilir:
-
Soruşturmanın usulsüz yürütülmesi
-
Somut delil olmadan ceza verilmesi
-
Suç teşkil etmeyen fiillerin disiplin cezasına konu edilmesi
-
Savunma hakkının tanınmaması
-
Cezanın fiille orantısız olması
İdare mahkemesi bu hususları değerlendirerek işlemin hukuka uygun olup olmadığını denetler.
Emniyet personeline meslekten çıkarma cezası hangi hallerde verilir?
Bu ceza genellikle devletin güvenliğine karşı işlenen suçlar, yüz kızartıcı fiiller, göreve ağır aykırılıklar veya meslek onurunu zedeleyen davranışlar nedeniyle uygulanır. Ceza, Emniyet Disiplin Kurulu kararıyla verilir ve geri dönüşü olmayan sonuçlar doğurur.
İptal davası kazanılırsa emniyet personeli göreve dönebilir mi?
Evet. Mahkeme kararıyla işlem iptal edilirse, emniyet personeli görevine iade edilir. Ayrıca bu süreçte doğan maaş kayıpları, hizmet süresi ve diğer özlük hakları da geriye dönük olarak kazandırılır. İdare, mahkeme kararını uygulamakla yükümlüdür.
Görevine iade edilen polis yeniden aynı gerekçeyle çıkarılabilir mi?
Hayır. Aynı fiil nedeniyle ikinci kez disiplin işlemi yapılamaz. Mahkeme kararı kesinleştiğinde idare, aynı konuda yeni bir işlem tesis edemez. Bu durum, hukuki güvenlik ve kazanılmış hak ilkesinin bir sonucudur.
Emniyet mensubunun savunma hakkı tanınmadan çıkarılması geçerli midir?
Hayır. Savunma hakkı, disiplin hukukunun temel ilkelerindendir. Savunma alınmadan verilen meslekten çıkarma kararı ağır usul hatası içerdiğinden yüksek olasılıkla iptal edilir. Soruşturma sırasında savunma imkânı tanınması zorunludur.
Meslekten çıkarma işlemi adli sicile işler mi?
Hayır. Disiplin cezası adli sicile işlemez. Ancak kurum içi sicil dosyasında yer alır. Dava sonucunda karar iptal edilirse, bu kayıt da sicilden silinmelidir. Böylece personelin mesleki itibarı da hukuken korunmuş olur.
