Deport kararının iptali davası, Türkiye’de bulunan bir yabancı hakkında Göç İdaresi Başkanlığı tarafından verilen sınır dışı kararının yargı yoluyla iptalini sağlamak amacıyla açılan idari davadır. Bu dava, kişilerin aniden ülkeden çıkarılmalarını engellemek ve hukuka aykırı uygulamalara karşı haklarını korumak için büyük önem taşır. Deport kararı, kişinin Türkiye’deki yasal statüsünü sona erdiren ciddi bir idari işlemdir.
Deport kararı nedir ve hangi durumlarda verilir?
Deport kararı, yabancının Türkiye’den çıkarılmasına yönelik idari işlemdir. 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu‘na göre aşağıdaki hallerde deport işlemi uygulanabilir:
-
Sahte belge ile giriş yapılması veya ikamet izni alınması
-
Vize veya ikamet izninin süresinin aşılması
-
Suç işlenmesi ya da kamu güvenliğini tehdit eden bir durum oluşturulması
-
Uluslararası koruma başvurusunun reddedilmesi ve Türkiye’de kalış nedeninin ortadan kalkması
-
Türkiye’de izinsiz veya kaçak çalışılması
Bu gibi durumlarda Göç İdaresi kişiye yazılı bir bildirimle sınır dışı kararı alabilir. Ancak bu karara karşı itiraz ve iptal davası açılabilir.
Deport kararının iptali için dava nasıl açılır?
Deport kararının iptali için açılacak dava, kararın bildirildiği tarihten itibaren 7 gün içinde yapılmalıdır. Bu süre içinde aşağıdaki adımlar izlenerek dava açılabilir:
-
Tebliğ Edilen Kararın İncelenmesi: Kararın gerekçesi okunmalı ve hukuka aykırı yönleri belirlenmelidir.
-
Dava Dilekçesi Hazırlanması: Yabancının Türkiye’deki durumu ve sınır dışı kararının neden yanlış olduğu detaylı şekilde anlatılmalıdır.
-
İlgili Mahkemeye Başvuru: Kararın alındığı yerdeki idare mahkemesine başvuru yapılmalıdır.
-
Yürütmenin Durdurulması Talebi: Davayla birlikte, sınır dışı işlemin dava süresince uygulanmaması için mahkemeden yürütmenin durdurulması da istenmelidir.
Avukat yardımıyla yapılan başvurular, hem hukuki gerekçelerin daha güçlü sunulmasını sağlar hem de sürecin daha hızlı ve güvenli işlemesine katkı verir.
Deport kararına karşı dava hangi mahkemede açılır?
Deport kararına karşı açılacak iptal davası, kararın verildiği ildeki idare mahkemesinde açılır. Örneğin karar İstanbul İl Göç İdaresi tarafından verilmişse, İstanbul İdare Mahkemesi yetkilidir. Dava, idari yargılama usulüne tabi olup, delillerin yazılı olarak sunulması esastır.
Yürütmenin durdurulması kararı ne anlama gelir?
Yürütmenin durdurulması, dava süreci boyunca deport kararının uygulanmasını geçici olarak askıya alan bir mahkeme kararıdır. Mahkeme, iki şartın birlikte oluştuğunu görürse bu kararı verir:
-
Deport kararının açıkça hukuka aykırı olması
-
Uygulanması hâlinde telafisi güç veya imkânsız zarar doğacak olması
Bu karar alındığında, kişi dava sonuçlanıncaya kadar sınır dışı edilemez. Bu nedenle yürütmenin durdurulması talebi, iptal davasında hayati öneme sahiptir.
Deport kararının iptali davası ne kadar sürer?
Davanın süresi dosyanın karmaşıklığına ve mahkemenin iş yoğunluğuna göre değişse de, genellikle 3 ila 6 ay arasında sonuçlanır. Yürütmenin durdurulması kararı ise genellikle 1-2 hafta içinde değerlendirilir. Bu süreçte, mahkeme deport kararının hukuka uygunluğunu sadece belge ve beyanlar üzerinden inceler.
Deport kararı iptal edilirse kişi Türkiye’de kalabilir mi?
Evet. Mahkeme deport kararını iptal ederse, kişinin sınır dışı edilmesine yönelik işlem ortadan kalkar. Bu durumda yabancı kişi Türkiye’de kalmaya devam eder. Ancak kişinin yasal statüsünü koruması için ikamet izni veya başka uygun bir izin türü alması gerekebilir.
Deport kararı iptal edilmeden uygulanırsa ne yapılabilir?
Eğer dava açılmadan önce veya yürütmenin durdurulması kararı verilmeden kişi sınır dışı edilirse, avukatları vasıtasıyla Türkiye’deki yargı mercilerine başvurarak kararın iptali için sürece devam edilebilir. Ancak sınır dışı edilmiş kişilerin Türkiye’ye yeniden girişi bazı yasal kısıtlamalara tabi olabilir.
Hangi durumlarda deport kararı iptal edilebilir?
Mahkemeler aşağıdaki durumlarda deport kararlarını hukuka aykırı bulabilir:
-
Kişinin Türkiye’de ailesinin bulunması ve aile birliğinin bozulacak olması
-
Uluslararası koruma ihtiyacının devam etmesi
-
Geri gönderileceği ülkede yaşam hakkı veya özgürlüğünün tehlikede olması
-
İdarenin kararında yeterli gerekçe sunmaması
Bu tür gerekçeler detaylı ve belgeli olarak sunulduğunda, iptal kararı verilme olasılığı yüksektir.
Deport Kararının İptali Davası Sıkça Sorulan Sorular
Deport kararının iptali davası nedir?
Deport kararının iptali davası, Türkiye’deki bir yabancının sınır dışı edilmesine ilişkin idari işlemin iptali amacıyla açılan bir idari davadır. Bu dava, kişinin Türkiye’den çıkarılmasının hukuka aykırı olduğu iddiasıyla idare mahkemesinde görülür ve sınır dışı kararının geçerliliği denetlenir.
Deport kararı hangi hallerde verilir?
Deport kararı, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’na göre şu durumlarda verilebilir:
-
Kamu düzeni veya güvenliği açısından tehdit oluşturulması
-
Vize süresinin aşılması ya da izinsiz kalınması
-
Sahte belgelerle giriş yapılması
-
Yasa dışı çalışma
-
Uluslararası koruma başvurusunun reddedilmesi
-
Cezaevinden tahliye edilen yabancılar için kamu güvenliği gerekçesiyle
Bu nedenlerden biri varsa, deport işlemi başlatılabilir.
Deport kararına karşı dava hangi mahkemede açılır?
Deport kararına karşı dava, kararı veren göç idaresinin bulunduğu ildeki idare mahkemesinde açılır. Bu mahkemede sadece işlemin hukuka uygunluğu incelenir; yerindelik denetimi yapılmaz.
Deport kararının iptali için başvuru süresi nedir?
Deport kararının kişiye tebliğ edilmesinden itibaren 7 gün içinde idare mahkemesine başvurulmalıdır. Bu süre hak düşürücü olduğundan kaçırılması hâlinde dava açma hakkı sona erer.
Deport kararına karşı yürütmenin durdurulması talep edilebilir mi?
Evet. Deport kararının iptali davasıyla birlikte mahkemeden yürütmenin durdurulması istenebilir. Bu talep kabul edilirse, dava sonuçlanana kadar kişi Türkiye’de kalmaya devam eder ve sınır dışı edilmez.
Deport kararının iptali davası ne kadar sürede sonuçlanır?
Davanın süresi, mahkemenin iş yüküne ve dosyanın niteliğine göre değişmekle birlikte genellikle 3 ila 6 ay arasında sonuçlanır. Yürütmenin durdurulması talepleri ise genellikle 1-2 hafta içinde karara bağlanır.
Deport kararının iptal edilmesi ne anlama gelir?
Mahkeme, deport kararını hukuka aykırı bulursa, bu işlemi iptal eder. Bu durumda yabancı Türkiye’de kalmaya devam edebilir ve aynı gerekçeyle yeniden sınır dışı kararı verilemez. Ancak kişinin yasal statüsünü sürdürebilmesi için ek idari işlemler gerekebilir.
Deport kararı uygulanmadan kişi sınır dışı edilirse ne yapılabilir?
Kişi dava açmadan veya yürütmenin durdurulması kararı alınmadan sınır dışı edilirse, bu işlem geri alınamaz. Ancak davanın açılması ve iptal kararı alınması durumunda gelecekte Türkiye’ye yeniden giriş yasağının kaldırılması mümkündür.
Hangi durumlar deport kararının iptali için geçerli gerekçelerdir?
Aşağıdaki durumlar mahkeme nezdinde iptal gerekçesi sayılabilir:
-
Türkiye’de ailesinin bulunması
-
Geri gönderileceği ülkede can güvenliği riski olması
-
Uluslararası koruma ihtiyacının devam etmesi
-
İdarenin hukuki dayanak göstermemesi
Bu tür gerekçeler belgelerle desteklendiğinde, deport kararının iptali davası olumlu sonuçlanabilir.
