Basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek yaralama, kasten yaralama suçunun daha hafif bir türü olup, mağdurun uğradığı fiziksel zararın kısa sürede ve herhangi bir tedavi süreci gerektirmeden ortadan kaldırılabildiği durumları kapsar. Ceza hukuku açısından bu tür yaralamalar, genellikle şikâyete bağlı olarak soruşturulur ve ceza miktarı da diğer nitelikli hallere göre daha düşüktür.
Basit Tıbbi Müdahale Kapsamına Giren Yaralama Türleri
Bu yaralama türü, TCK m.86/2’de düzenlenmiştir. Mağdurun hayati fonksiyonlarını etkilemeyen, kısa süreli ağrı ya da hafif fiziksel izlerle sonuçlanan fiiller bu kapsamda değerlendirilir. Örneğin:
-
Hafif darbe sonucu oluşan morluklar
-
Tırnakla çizme, tokat atma
-
Ciltte geçici çizik ve kızarıklıklar
Bu tür yaralanmaların varlığı, çoğu zaman adli raporlar ile belirlenir. Uygulamada bu raporlarda “basit tıbbi müdahale ile giderilebilir” ibaresi yer alır ve bu, suçun niteliğinin belirlenmesinde temel kriter olur.
Suçun Şikâyete Bağlı Olması ve Soruşturma Süreci
Basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek yaralama suçu, kural olarak şikâyete bağlı bir suçtur. Yani mağdurun şikâyetçi olmaması halinde savcılık resen soruşturma başlatmaz. Şikâyet süresi, mağdurun failin kim olduğunu öğrenmesinden itibaren 6 aydır.
Şikâyet sonrası süreç şu şekilde işler:
-
Mağdur ve failin ifadeleri alınır
-
Olay yeri tutanakları ve adli raporlar toplanır
-
Gerekli görülürse uzlaştırma bürosuna gönderilir
Şikâyete tabi suçlar arasında yer aldığı için tarafların uzlaşması durumunda dosya işlemden kaldırılır.
Ceza Miktarı ve Mahkeme Süreci
Türk Ceza Kanunu’na göre bu suçun cezası 4 aydan 1 yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır. Ancak failin ilk kez suç işlemesi, mağdurla uzlaşması, zararı gidermesi gibi nedenlerle ceza çoğu zaman ertelenebilir veya para cezasına çevrilebilir.
Bu suç türü için görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir. Delillerin toplanması ve tarafların dinlenmesinden sonra mahkeme, fiilin niteliğine ve failin kastına göre karar verir.
Asliye Ceza Mahkemelerinde görülen davalar genellikle daha hızlı sonuçlanır ve uygulamada ilk duruşmada uzlaşma veya hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilir.
Nitelikli Hallere Dönüşme Riski
Her ne kadar basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek yaralama daha hafif bir suç olarak görülse de, bazı koşullar oluştuğunda suç nitelikli hale dönüşebilir. Bu haller şunlardır:
-
Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenmesi
-
Üstsoy, eş veya kardeşe karşı işlenmesi
-
Silahla veya canavarca hisle işlenmesi
Bu gibi durumlarda suç, TCK m.86/3 kapsamında değerlendirilir ve hem ceza miktarı artar hem de şikâyet aranmaksızın resen soruşturma açılır.
Aynı fiil bazı hallerde daha ağır ceza gerektiren nitelikli yaralama suçunu oluşturabilir. Bu nedenle her olay kendi içinde değerlendirilmelidir.
Adli Raporun Belirleyici Rolü
Adli tıp kurumlarından alınan rapor, fiilin basit mi yoksa nitelikli mi olduğunu belirlemede en önemli unsurdur. Raporda;
-
Yaralanmanın boyutu
-
Hayati fonksiyonlara etkisi
-
Tedavi süresi
gibi unsurlar detaylı biçimde yer alır. Bu rapor doğrultusunda savcılık, iddianamesini oluşturur ve suçun niteliğine göre ceza talebinde bulunur.
Adli tıp raporu, suçun türünü ve ceza miktarını doğrudan etkileyen en önemli delildir. Bu nedenle mağdur ve failin doğru ve eksiksiz bilgi vermesi büyük önem taşır.
Basit Tıbbi Müdahale ile Giderilebilecek Yaralama Sıkça Sorulan Sorular
Basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek yaralama nedir?
Basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek yaralama, kasten yaralama suçunun daha hafif şeklidir. Mağdurun yaralanması hayati bir tehlike yaratmaz ve kısa sürede, ayakta tedavi ile iyileştirilebilir. Genellikle morarma, çizik, yüzeysel kesik veya geçici şişlik gibi durumlar bu kapsamdadır.
Hangi yaralanmalar basit tıbbi müdahale kapsamında değerlendirilir?
Ciltte geçici iz bırakan ya da ağrıya neden olan, ancak ameliyat veya uzun süreli tedavi gerektirmeyen yaralanmalar bu kapsamda sayılır. Örneğin, tokat atmak, tırnakla çizmek, küçük bir darbe sonucu oluşan morluklar bu kapsama girer.
Bu tür bir yaralama suçunda ceza ne kadardır?
Türk Ceza Kanunu’na göre basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek yaralama suçu için öngörülen ceza, 4 aydan 1 yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır. Mahkeme, failin kişiliği ve olayın özelliklerine göre bu cezayı erteleyebilir veya seçenek yaptırımlara çevirebilir.
Basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek yaralama şikayete tabi midir?
Evet. Suçun mağduru şikayet etmediği sürece soruşturma başlatılamaz. Şikayet süresi, failin kim olduğunun öğrenilmesinden itibaren 6 aydır. Bu süre içinde yapılmayan şikayetler geçersiz olur ve dosya işlemden kaldırılır.
Hangi mahkeme bu tür davalara bakar?
Bu tür suçlar Asliye Ceza Mahkemesi’nin görev alanına girer. Dava sürecinde mahkeme, adli raporları, taraf ifadelerini ve varsa olay görüntülerini değerlendirerek karar verir.
Adli rapor bu suçta nasıl bir rol oynar?
Adli rapor, yaralanmanın derecesini ve tıbbi müdahale gereksinimini belirler. Raporda “basit tıbbi müdahale ile giderilebilir” ifadesi varsa, suç bu başlık altında değerlendirilir. Aksi halde, suçun nitelikli hali gündeme gelebilir.
Bu tür yaralamalarda uzlaşma mümkün mü?
Evet. Şikayete bağlı suç olduğu için taraflar arasında uzlaşma sağlanabilir. Uzlaşma halinde dava açılmaz ya da açılmışsa düşürülür. Savcılık tarafından dosya uzlaştırma bürosuna yönlendirilir.
Suçun nitelikli hale dönüşmesi ne zaman söz konusu olur?
Failin kamu görevlisine, eşine, çocuğa veya üstsoyuna karşı suç işlemesi, suçun silahla veya canavarca hisle işlenmesi gibi hallerde basit yaralama suçu nitelikli hale gelir. Bu durumda ceza ağırlaşır ve şikayet aranmaksızın kamu davası açılır.