Araç Değer Kaybı Tazminat Davası

Araç değer kaybı tazminat davası, bir trafik kazası sonrasında kazaya karışan aracın ikinci el piyasa değerinde oluşan azalmaya karşı, kusurlu taraftan maddi tazminat talep edilmesi amacıyla açılan hukuk davasıdır. Trafik kazası sonrasında aracın onarılması, aracın piyasadaki değerini tamamen geri kazandırmaz; çünkü hasar kaydı bulunan araçlar, genellikle daha düşük bedelle alıcı bulur. Bu durum, araç sahibine değer kaybı zararı doğurur ve bu zarar, kusurlu tarafın veya onun sigorta şirketinin sorumluluğundadır.

Araç Değer Kaybı Nedir?

Araç değer kaybı, bir trafik kazasında hasar gören ve onarılan aracın, kaza öncesine kıyasla ikinci el piyasa değerinde oluşan düşüştür. Hasar ne kadar iyi onarılırsa onarılsın, aracın hasar kaydının bulunması onun alım-satım değerini etkiler. Bu değer farkı, araç sahibinin malvarlığında doğrudan eksilme yaratır ve hukuk düzeni tarafından tazminat yoluyla giderilmesi mümkündür.

Değer kaybı zararının oluşması için şu unsurlar gerekir:

• Araçta maddi bir hasar meydana gelmiş olmalı

• Bu hasar tamir edilmiş olmalı

• Hasar sonrası aracın ikinci el piyasa değeri düşmüş olmalı

• Kaza, karşı tarafın kusuru ile meydana gelmiş olmalı

Araçta yapılan onarımın eksiksiz olması, değer kaybını ortadan kaldırmaz. Özellikle yüksek kilometreli ya da birden fazla kazaya karışmış araçlarda bu fark daha da artabilir.

Araç Değer Kaybı Davası Nasıl Açılır?

Araç değer kaybı tazminatı talebi için öncelikle sigorta şirketine başvuruda bulunmak gereklidir. 2020 yılı itibarıyla bu tür tazminat talepleri, öncelikle Sigorta Tahkim Komisyonu’na veya doğrudan Asliye Hukuk Mahkemesi’ne yapılabilmektedir.

İzlenmesi gereken süreç özetle şöyledir:

1. Kaza tespit tutanağı ve ekspertiz raporu alınır.

2. Karşı tarafın kusurlu olduğuna dair deliller toplanır.

3. Sigorta şirketine yazılı başvuru yapılır.

4. Sigorta ödemeyi reddederse veya eksik ödeme yaparsa, dava açılır.

5. Dava, Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılır.

Başvuru aşamasında hukuki yardım alınması sürecin doğru yönetilmesi açısından önemlidir. Sigorta şirketine karşı açılan tazminat davaları, uzmanlık gerektiren alanlardandır ve belgelerin eksiksiz hazırlanması gerekir.

Araç Değer Kaybı Tazminatında Hangi Şartlar Aranır?

Değer kaybı tazminatına hak kazanabilmek için bazı hukuki ve teknik koşulların sağlanması gerekir. Yargıtay kararları ve Sigorta Tahkim uygulamaları ışığında belirlenen başlıca şartlar şunlardır:

• Aracın, kazadan önceki piyasa değerine göre daha düşük bir değere sahip olması

• Kazanın, başvuru sahibinin tam kusuru dışında gerçekleşmiş olması

• Aracın ticari amaçla değil, bireysel kullanımda olması (istisnalar mümkündür)

• Hasarın, aracın genel yapısını ve bütünlüğünü etkileyen nitelikte olması

Kusur oranı çok önemlidir. Eğer kazada %100 kusurlu olan kişi başvuruda bulunursa, bu durumda değer kaybı talep hakkı doğmaz.

Kazanın trafik sigortası kapsamında olması, zararın sigorta şirketinden talep edilebilmesini sağlar. Ancak bazı durumlarda doğrudan araç sahibine de dava açılabilir.

Araç Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır?

Araç değer kaybı hesaplaması, Türkiye Sigorta Birliği tarafından yayınlanan kriterlere göre yapılmaktadır. Uzman eksperler tarafından yapılan bu hesaplamada, aşağıdaki unsurlar dikkate alınır:

• Aracın marka, model ve yılı

• Kilometre durumu

• Hasarın niteliği ve tamir gören parçalar

• Piyasa rayiç değeri

Bu değerlendirmeler ışığında bir değer kaybı bedeli belirlenir. Mahkemeye sunulan ekspertiz raporu bu nedenle çok önemlidir. Sigorta şirketi ile anlaşma sağlanamaması hâlinde, mahkeme bilirkişisi de ayrıca inceleme yapar.

Eksper raporlarının geçerliliği, hukuki süreçte kritik rol oynar. Bu nedenle raporun tarafsız, teknik gerekçelerle hazırlanmış ve sigorta mevzuatına uygun olması gerekmektedir.

Değer Kaybı Tazminatı Hangi Mahkemede Açılır?

Araç değer kaybı tazminat davası, genel olarak Asliye Hukuk Mahkemesi‘nde açılır. Ancak şu alternatif yollar da mümkündür:

• Sigorta Tahkim Komisyonu: Başvuru şartları sağlanıyorsa daha hızlı ve düşük maliyetli çözüm sunar

• Tüketici Mahkemesi: Ticari olmayan, bireysel kullanım araçları için ve tüketici işlemi kapsamında değerlendirilen hallerde mümkündür

• Arabuculuk: Zorunlu değil, fakat taraflar arasında uzlaşı sağlanmasına katkı sağlayabilir

Dava açma süresi, zararın ve sorumlu kişinin öğrenildiği tarihten itibaren 2 yıl, her hâlükârda 10 yıl içinde açılmalıdır. Bu süreler Türk Borçlar Kanunu’na göre zamanaşımı süreleridir.

Sigorta Şirketi Değer Kaybını Ödemek Zorunda mı?

Zorunlu trafik sigortası, sadece karşı tarafa verilen zararları kapsar. Bu kapsamda karşı tarafın kusurlu olduğu durumlarda, onun trafik sigortası değer kaybını tazmin etmekle yükümlüdür. Ancak;

• Araç sahibi tam kusurluysa, ödeme yapılmaz

• Değer kaybı başvurusu belgelerle desteklenmemişse reddedilebilir

• Eksik veya hatalı ekspertiz raporu tazminatın azalmasına yol açabilir

Sigorta şirketiyle yaşanan uyuşmazlık durumlarında tahkim veya dava yoluna başvurulması gerekir. Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru, dava açmaktan daha hızlı sonuç verebilir.

Araç Değer Kaybı Tazminat Davası Sıkça Sorulan Sorular

Araç değer kaybı nedir?

Araç değer kaybı, bir trafik kazasında hasar gören ve onarılan bir aracın, kaza öncesine göre ikinci el piyasasında daha düşük bir bedelle satılması nedeniyle oluşan maddi zarardır. Araç ne kadar iyi tamir edilirse edilsin, hasar kaydı nedeniyle değeri düşer. Bu değer farkı, değer kaybı olarak kabul edilir.

Araç değer kaybı tazminat davası nedir?

Araç değer kaybı tazminat davası, kazada kusurlu olan tarafın veya onun trafik sigortasının, araç sahibinin uğradığı değer kaybını ödemesi amacıyla açılan bir hukuk davasıdır. Bu dava ile, aracın kaza sonrası ikinci el değerinde oluşan azalma maddi tazminat olarak talep edilir.

Araç değer kaybı tazminatı hangi şartlarda talep edilebilir?

Değer kaybı tazminatı için bazı şartların oluşması gerekir:

• Kazada başka bir tarafın kusurlu olması

• Aracın kazada hasar görüp onarılmış olması

• Aracın değerinde kaza sonrası düşüş yaşanması

• Zarar görenin tamamen kusursuz ya da daha az kusurlu olması

Araç değer kaybı davası hangi mahkemede açılır?

Araç değer kaybı tazminat davası genellikle Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılır. Ancak sigorta şirketine başvuru yapılmış ve sonuç alınamamışsa, Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru da mümkündür. Ticari olmayan araçlar için bazı durumlarda Tüketici Mahkemesi de görevli olabilir.

Değer kaybı için dava açmadan önce sigorta şirketine başvuru yapılmalı mı?

Evet. 2020 yılından itibaren sigorta şirketine yazılı başvuru zorunludur. Sigorta şirketi başvuruyu reddederse ya da eksik ödeme yaparsa, dava ya da tahkim yoluna başvurulabilir. Başvuru reddedilmeden doğrudan dava açmak, sürecin uzamasına neden olabilir.

Değer kaybı nasıl hesaplanır?

Araç değer kaybı, aracın marka, model, yaşı, kilometresi, hasarın niteliği ve onarılan parçalar dikkate alınarak uzman eksperlerce hesaplanır. Türkiye Sigorta Birliği’nin belirlediği kriterler esas alınarak değer düşüşü belirlenir. Mahkeme sürecinde bilirkişi raporları da dikkate alınır.

Değer kaybı tazminatında zamanaşımı süresi ne kadardır?

Değer kaybı tazminatı için dava açma süresi, kazanın ve kusurlu tarafın öğrenildiği tarihten itibaren 2 yıl ve her hâlükârda 10 yıldır. Bu süreler Borçlar Kanunu kapsamında zamanaşımı süreleridir.

Değer kaybı tazminatı almak için avukata ihtiyaç var mı?

Avukatla temsil zorunlu değildir, ancak hukuki sürecin doğru yürütülmesi, delillerin eksiksiz sunulması ve zarar hesabının doğru yapılması açısından bir avukattan destek almak hak kaybı yaşanmaması için faydalı olur. Özellikle sigorta şirketiyle yaşanan ihtilaflarda uzman desteği önemlidir.

Sigorta şirketi araç değer kaybını ödemek zorunda mı?

Eğer kazada sigortalı taraf kusurluysa ve zarar gören tarafın talebi belgelerle destekleniyorsa, sigorta şirketi zorunlu trafik sigortası kapsamında değer kaybını ödemekle yükümlüdür. Ancak bazı durumlarda eksik ya da hiç ödeme yapılmadığı görülmektedir; bu durumda dava açmak gerekebilir.