Anlaşmalı boşanma davası, eşlerin evlilik birliğini karşılıklı anlaşma yoluyla sona erdirmek istemeleri halinde açtıkları, hızlı ve az çekişmeli ilerleyen bir dava türüdür. Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesinde düzenlenen bu dava, eşlerin evlilikle ilgili tüm konularda uzlaşmaları halinde tek celsede sonuçlanabilen bir hukuki süreçtir.
Anlaşmalı Boşanma Davasının Temel Özellikleri
Anlaşmalı boşanma, tarafların karşılıklı rızasıyla gerçekleştiği için, çekişmeli boşanmalara göre daha hızlı ve daha az yıpratıcıdır. Ancak kanun bu süreci kolaylaştırmakla birlikte bazı kesin şartlara da bağlamıştır.
Bu dava türü yalnızca evlilik birliği en az bir yıl sürmüş olan eşler tarafından açılabilir. Kanun koyucu, evliliğin çok kısa sürede sona erdirilmesini engellemek amacıyla bu zaman şartını getirmiştir. Ayrıca, tarafların bizzat duruşmada hazır bulunmaları ve iradelerini özgürce açıkladıklarının hakim tarafından gözlemlenmesi gerekir.
Anlaşmalı Boşanma Davasının Şartları Nelerdir?
Bu dava türünde aşağıdaki tüm şartların eksiksiz olarak yerine getirilmesi zorunludur:
-
Evliliğin en az bir yıl sürmüş olması
-
Tarafların birlikte mahkemeye başvurması veya birinin açtığı davayı diğerinin kabul etmesi
-
Tarafların boşanmanın mali sonuçları ve çocukların durumu konusunda anlaşmış olması
-
Hazırlanan anlaşmalı boşanma protokolünün yazılı olarak mahkemeye sunulması
-
Tarafların duruşmaya bizzat katılması ve protokoldeki iradelerini özgürce beyan etmeleri
Bu şartlardan biri eksikse dava anlaşmalı boşanma olarak görülmez ve çekişmeli boşanma prosedürüne dönüşebilir.
Anlaşmalı Boşanma Protokolü Nasıl Hazırlanır?
Anlaşmalı boşanma davasının en önemli belgelerinden biri protokoldür. Bu belge, eşlerin boşanmanın mali sonuçları ve varsa ortak çocukların durumu konusunda vardıkları uzlaşmayı içerir. Protokolde aşağıdaki başlıkların yer alması gerekir:
-
Velayet hakkı kime verilecek?
-
İştirak nafakası miktarı ne olacak?
-
Yoksulluk nafakası talep ediliyor mu?
-
Maddi ve manevi tazminat isteniyor mu?
-
Evlilik içinde edinilen malların paylaşımı nasıl yapılacak?
-
Tarafların birbirinden başka bir talebi olup olmadığı
Protokol, taraflarca imzalanmalı ve mahkemeye sunulmalıdır. Hakim, protokoldeki düzenlemelerin kamu düzenine, çocukların yüksek yararına ve tarafların iradesine uygun olup olmadığını denetler.
Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Dava açmak için yetkili aile mahkemesine başvurulması gerekir. Taraflar birlikte dava açabileceği gibi, eşlerden biri açıp diğeri protokolü kabul ederek davaya katılabilir. Başvuru sırasında şu adımlar izlenir:
-
Dava dilekçesi hazırlanır
-
Anlaşmalı boşanma protokolü eklenir
-
Harç ve gider avansı yatırılır
-
Dava dosyası mahkemeye sunulur
-
Duruşma günü alınır ve tarafların bizzat katılımı sağlanır
Boşanma davası hangi mahkemede açılır? sorusunun cevabı bu dava türünde de aile mahkemesidir. Mahkeme bulunmayan yerlerde asliye hukuk mahkemesi görevli olur.
Anlaşmalı Boşanma Ne Kadar Sürede Sonuçlanır?
Tüm şartlar sağlandığında anlaşmalı boşanma davası çoğu zaman tek celsede karara bağlanır. Uygun bir dilekçe ve protokol ile yapılan başvurularda mahkemeden genellikle 2-3 hafta içerisinde duruşma günü alınabilir. Duruşmaya katılan taraflar boşanma iradelerini açıkça beyan ederlerse hâkim, aynı gün boşanma kararını verebilir.
Ancak kararın kesinleşmesi için gerekçeli kararın yazılması, taraflara tebliği ve iki haftalık istinaf süresinin dolması gerekir. Bu nedenle, boşanma kararı fiilen genellikle 3-4 hafta içinde kesinleşmiş olur.
Anlaşmalı Boşanma Davasında Avukat Zorunlu Mudur?
Hukuken tarafların avukat tutma zorunluluğu yoktur. Ancak protokolün doğru hazırlanması, hak kaybına uğranmaması ve sürecin sağlıklı ilerlemesi açısından bir boşanma avukatından destek alınması yararlıdır. Hatalı ya da eksik bir protokol, davanın reddine veya çekişmeliye dönüşmesine sebep olabilir.
Anlaşmalı Boşanma Kararı Kesinleşmeden Yeniden Evlilik Yapılabilir mi?
Hayır. Anlaşmalı boşanma kararının kesinleşmesi gerekir. Mahkeme boşanma kararını verdikten sonra, gerekçeli karar yazılır ve taraflara tebliğ edilir. Taraflar bu karara itiraz etmezse karar kesinleşir ve nüfus kayıtlarına işlenir. Boşanma kararı kesinleşmeden evlilik bağı resmi olarak sona ermiş sayılmaz; dolayısıyla yeni evlilik yapılamaz.
Anlaşmalı Boşanma Davası Sıkça Sorulan Sorular
Anlaşmalı boşanma davası nedir?
Anlaşmalı boşanma davası, eşlerin evlilik birliğini karşılıklı uzlaşmayla sona erdirmek istemeleri halinde açılan ve tek celsede sonuçlanabilen bir dava türüdür. Tarafların boşanmanın tüm sonuçlarında anlaşması ve bu anlaşmayı yazılı bir protokolle mahkemeye sunması gerekir.
Anlaşmalı boşanma davası hangi mahkemede açılır?
Anlaşmalı boşanma davası, görevli aile mahkemesinde açılır. Aile mahkemesi bulunmayan yerlerde bu davalara asliye hukuk mahkemesi aile mahkemesi sıfatıyla bakar. Yetkili mahkeme ise eşlerin son altı aydır birlikte oturdukları yer ya da davalı eşin yerleşim yeri mahkemesidir.
Anlaşmalı boşanma davası nasıl açılır?
Bu dava, tarafların birlikte ya da birinin açtığı davayı diğerinin kabul etmesi yoluyla açılabilir. Mahkemeye sunulacak belgeler şunlardır: dava dilekçesi, anlaşmalı boşanma protokolü, evlilik cüzdanı fotokopisi, kimlik fotokopileri ve gerekli harç makbuzları. Tarafların duruşmaya bizzat katılması zorunludur.
Anlaşmalı boşanma davası şartları nelerdir?
Kanunen geçerli bir anlaşmalı boşanma davası için şu şartlar gereklidir:
-
Evlilik en az bir yıl sürmüş olmalı
-
Taraflar boşanmayı birlikte talep etmeli ya da biri davayı açarken diğeri kabul etmeli
-
Mali sonuçlar ve çocukların durumu hakkında tam anlaşma sağlanmış olmalı
-
Taraflar bu anlaşmayı imzalayıp duruşmada bizzat onaylamalıdır
Anlaşmalı boşanma protokolünde neler yer alır?
Protokolde tarafların boşanmayı kabul ettiği ve anlaşmanın ayrıntıları açıkça belirtilmiş olmalıdır. Bu konular şunları kapsar: çocukların velayeti, yoksulluk nafakası, iştirak nafakası, tazminat, mal paylaşımı ve tarafların birbirlerinden başka bir taleplerinin olup olmadığı. Protokol yazılı ve imzalı olmalıdır.
Anlaşmalı boşanma davası ne kadar sürer?
Tüm şartların sağlandığı ve belgelerin eksiksiz olduğu durumlarda anlaşmalı boşanma davası genellikle tek celsede sonuçlanır. Mahkeme, tarafların beyanlarını dinledikten sonra karar verir. Kararın kesinleşmesi için gerekçeli karar yazılır, taraflara tebliğ edilir ve 2 haftalık istinaf süresi beklenir.
Anlaşmalı boşanma davasında avukat tutmak zorunlu mu?
Hukuken avukat tutma zorunluluğu yoktur. Ancak sürecin sorunsuz ilerlemesi, hak kaybı yaşanmaması ve belgelerin usule uygun hazırlanması için bir avukattan destek almak yararlıdır. Özellikle boşanma davası hangi mahkemede açılır? ve nasıl yürütülür sorularının yanıtı konusunda bir uzmana danışmak önemlidir.
Boşanma kararı kesinleşmeden yeniden evlenilebilir mi?
Hayır. Mahkeme kararı kesinleşmeden evlilik bağı sona ermiş sayılmaz. Boşanma kararı kesinleşmeden yeni bir evlilik yapılamaz. Bu nedenle gerekçeli kararın taraflara tebliğ edilmesi ve 2 haftalık istinaf süresinin geçmesi gerekir. Ancak bu süreç sonunda boşanma nüfus kayıtlarına işlenir.
