Aday Memurluk Süresinin Uzatılmasına Karşı Dava

Aday memurluk süresinin uzatılmasına karşı dava, kamu görevine yeni başlayan aday memurların asli memurluğa geçiş sürecinin uzatılması işlemi nedeniyle açılan bir iptal davasıdır. Bu dava, adaylık süresinin uzatılmasının hukuka aykırı olduğunu düşünen memurlar tarafından idare mahkemesinde açılır. Uzatma işleminin dayanağı olmayan, keyfi ya da ölçüsüz biçimde tesis edilmesi hâlinde yargı yoluyla iptali mümkündür.

Aday Memurluk Süresi Ne Kadardır?

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre aday memurluk süresi en az 1 yıl, en fazla 2 yıldır. Bu süre içerisinde memurun mesleki yeterliliği, disiplin durumu, iş ahlakı ve kurum içi uyumu gözlemlenir. Aday memurluk süresinin sonunda olumlu değerlendirme yapılırsa memur asli memur olarak atanır.

Ancak bazı durumlarda idare, adaylık süresini uzatma yoluna gidebilir. Bu uzatma kararı, belirli şartlara ve somut gerekçelere dayanmalıdır. Keyfi veya soyut nedenlerle yapılan uzatmalar yargı denetimine açıktır.

Adaylık Süresi Hangi Gerekçelerle Uzatılabilir?

Aday memurluk süresinin uzatılabilmesi için idarenin somut, ölçülebilir ve belgeli gerekçelere dayanması gerekir. Uzatmaya neden olabilecek başlıca durumlar şunlardır:

• Devamsızlık, izinlerin sık kullanılması

• Kurum içi eğitim veya oryantasyon sürecinin tamamlanmaması

• Disiplin cezası verilmiş olması

• Performans düşüklüğü veya yetersizlik

Ancak tüm bu gerekçelerin aday memura bildirilmiş ve savunmasının alınmış olması gerekir. Aksi takdirde yapılan işlem, hukuka aykırılık taşıyabilir.

Adaylık Süresinin Uzatılmasına Karşı Dava Açma Hakkı Var mıdır?

Evet. Aday memurluk süresinin uzatılması işlemi tek taraflı ve idari bir işlem niteliğindedir. Bu nedenle memur, sürenin uzatıldığını öğrendiği tarihten itibaren 60 gün içinde idare mahkemesinde iptal davası açabilir. İptal davası ile işlemin gerekçesiz, keyfi veya hukuka aykırı olduğu iddia edilerek yargı denetimi istenir.

İptal davası açılmadan önce, memura verilen değerlendirme formu veya idari yazının incelenmesi, gerekirse bilgi edinme yoluyla resmî belge talep edilmesi tavsiye edilir.

Hangi Mahkeme Yetkilidir?

Adaylık süresinin uzatılmasına karşı açılacak iptal davasında görevli mahkeme idare mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise işlemi tesis eden kamu kurumunun bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir. Dava dilekçesi bu mahkemeye verilir ya da UYAP sistemi üzerinden e-devlet şifresi ile çevrimiçi olarak da sunulabilir.

Mahkeme Uzatma İşlemini Hangi Ölçütlere Göre İnceler?

İdare mahkemesi, dava konusu işlemin şu yönlerden hukuka uygun olup olmadığını değerlendirir:

• Gerekçeli olup olmadığı

• Aday memura daha önce bildirim ve uyarı yapılıp yapılmadığı

• Performans değerlendirmesinin nesnel ölçütlere dayanıp dayanmadığı

• Disiplin cezalarının yasal usule uygun verilip verilmediği

• İdarenin takdir hakkını keyfi kullanıp kullanmadığı

Özellikle, somut belge olmadan yalnızca kanaat ile yapılan uzatma işlemleri sıklıkla iptal edilmektedir.

Aday Memurluk Süresinin Uzatılması Ne Gibi Sonuçlar Doğurur?

Sürenin uzatılması durumunda aday memur, en fazla 2 yıla kadar adaylık statüsünde kalır. Bu süre zarfında:

• Asli memurluğa geçiş hakkı ertelenir

• Kurum değiştirme ve tayin hakları kısıtlanır

• Disiplin işlemleri aday memurlara özel kurallara tabidir

Eğer uzatılan sürede yeniden olumsuz değerlendirme yapılırsa, memurlukla ilişik kesilmesi riski doğar. Bu nedenle adaylar, sürenin uzatılmasına karşı hak arama yollarını zamanında kullanmalıdır.

Aday Memurluk Süresinin Uzatılmasına Karşı Dava Ne Kadar Sürer?

İdari davalar genel olarak 6 ila 12 ay arasında sonuçlanır. Ancak mahkemenin iş yoğunluğu, delillerin toplanması ve savunma süreleri gibi faktörlere bağlı olarak bu süre uzayabilir. Mahkeme kararı olumlu olursa, işlemin iptali ile birlikte aday memur asli memurluğa geçebilir ve işlemin yol açtığı hak kayıpları telafi edilir.

İdare Mahkemesi Davayı Reddederse Ne Yapılabilir?

İdare mahkemesi davayı reddederse, kararın tebliğinden itibaren 30 gün içinde bölge idare mahkemesine istinaf başvurusu yapılabilir. Bu başvuru sonucunda kararın kaldırılması ve işlemin iptali talep edilebilir.