Kasten yaralama suçu nedeniyle tazminat davası, mağdurun fiziksel ve psikolojik olarak uğradığı zararların maddi veya manevi olarak giderilmesi amacıyla açtığı hukuk davasıdır. Ceza davasından bağımsız ya da ceza davası ile birlikte açılabilen bu dava türü, mağdurun zararlarının tazmini yoluyla adaletin sağlanmasını hedefler. Kasten yaralama sadece cezai değil, aynı zamanda hukuki sorumluluk doğuran bir eylemdir.
Kasten yaralama sonrası tazminat davası açılabilir mi?
Evet. Türk Borçlar Kanunu’na göre haksız fiil sonucu zarar gören kişi, failden zararlarının giderilmesini talep edebilir. Bu kapsamda, kasten yaralama suçuna maruz kalan mağdur, uğradığı bedensel zararlar için maddi tazminat, yaşadığı elem ve ıstırap için ise manevi tazminat talebinde bulunabilir.
Bu dava, ceza yargılamasının tamamlanmasını beklemeden ayrı olarak açılabileceği gibi, ceza davası ile birlikte de açılabilir. Ceza mahkemesi tazminat taleplerini değerlendirmez; ancak ceza davasında verilen mahkûmiyet kararı, hukuk mahkemesinde güçlü bir delil teşkil eder.
Hangi zararlar için tazminat talep edilebilir?
Kasten yaralama fiili sonucunda mağdurun uğradığı zararlar farklı kalemlerde değerlendirilir. Bunlar arasında:
-
Tedavi giderleri
-
Geçici veya kalıcı iş göremezlikten doğan gelir kaybı
-
Bakıcı giderleri
-
Psikolojik destek ve rehabilitasyon masrafları
-
Estetik operasyon giderleri
-
Manevi tazminat (elem, acı, ruhsal çöküntü)
Mağdur, bu zararları belgeleyerek talepte bulunabilir. Özellikle yüzde sabit iz kalması gibi durumlarda, estetik zararlar da dava konusu olabilir.
Kasten yaralama nedeniyle açılan tazminat davası hangi mahkemede görülür?
Kasten yaralama suçuna dayalı tazminat davaları, zarar miktarına göre asliye hukuk mahkemesi veya tüketici mahkemesi dışında kalan genel görevli mahkemelerde görülür. Dava konusu yalnızca manevi tazminat ise, genellikle asliye hukuk mahkemeleri yetkilidir. Davanın açılacağı yer ise genellikle mağdurun ikametgâhı ya da haksız fiilin işlendiği yer mahkemesidir.
Ceza davası açılmışsa ve tazminat talebi aynı dava içinde ileri sürülmüşse, ceza davası sonuçlanana kadar hukuk davası bekletici mesele yapılabilir.
Tazminat davası ne zaman açılmalıdır?
Tazminat davası, haksız fiilin ve failin öğrenilmesinden itibaren 2 yıl içinde açılmalıdır. Ancak her hâlükârda olay tarihinden itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresi içinde dava açılması gerekir. Ceza davası açılmışsa, ceza zamanaşımı süreleri bu davalar için de uygulanabilir.
Zamanaşımı süresi içerisinde dava açılmadığı takdirde, mağdurun tazminat hakkı ortadan kalkar. Bu nedenle mağdurların sürelere dikkat etmesi büyük önem taşır.
Ceza davasındaki karar, tazminat davasını etkiler mi?
Evet. Ceza mahkemesinden çıkan mahkûmiyet kararı, hukuk mahkemesinde delil olarak kabul edilir ve failin eylemi gerçekleştirdiği kesinleştiği için tazminat davasında mağdur lehine güçlü bir etki yaratır. Etkin pişmanlık gösterilmesi ya da uzlaşma sağlanmış olması, tazminat yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
Buna karşılık, ceza davasında beraat kararı verilmişse, bu durum tazminat davasını doğrudan engellemez. Hukuk mahkemesi, kendi delilleriyle failin sorumlu olduğunu kabul edebilir.
Manevi tazminat miktarı nasıl belirlenir?
Manevi tazminatın belirlenmesinde olayın niteliği, mağdurun yaşadığı travmanın düzeyi, vücutta iz kalıp kalmadığı, mağdurun yaşı, sosyal durumu ve benzeri unsurlar dikkate alınır. Mahkeme, taleple bağlı kalmak kaydıyla uygun gördüğü miktarda manevi tazminata hükmedebilir.
Ayrıca mağdurun ruh sağlığına ilişkin psikiyatri raporları, yaşadığı acının belgelenmesi bakımından büyük önem taşır. Yüzde kalıcı iz, iş göremezlik veya estetik kayıp gibi durumlar manevi tazminat miktarını artıran faktörlerdir.
Tazminat davası kazanıldığında ödeme nasıl tahsil edilir?
Mahkeme tarafından tazminat kararı verildiğinde, failin rızasıyla ödeme yapılmazsa ilamlı icra takibi başlatılabilir. Mağdur, ilamla birlikte icra müdürlüğüne başvurarak failin mal varlığına haciz uygulanmasını isteyebilir.
Kararın kesinleşmesiyle birlikte başlatılacak icra işlemleriyle mağdurun alacağı tahsil edilmeye çalışılır. Faile ait banka hesapları, maaş veya taşınmazlar bu kapsamda haczedilebilir.
Kasten Yaralama Suçu Nedeniyle Tazminat Davası Sıkça Sorulan Sorular
Kasten yaralama suçu nedeniyle tazminat davası nedir?
Kasten yaralama suçu nedeniyle tazminat davası, mağdurun uğradığı maddi ve manevi zararların giderilmesi amacıyla açılan özel hukuk davasıdır. Bu dava, ceza davası ile birlikte ya da ondan tamamen bağımsız şekilde açılabilir.
Tazminat davası ceza davası ile aynı anda mı açılır?
Tazminat davası, ceza davası ile birlikte açılabileceği gibi, ceza davası sonuçlandıktan sonra da ayrı olarak açılabilir. Ceza mahkemesi sadece ceza yaptırımıyla ilgilenirken, maddi ve manevi tazminat talepleri hukuk mahkemesinde değerlendirilir.
Hangi zararlar tazminat davasında talep edilebilir?
Mağdur, tedavi giderleri, iş gücü kaybı, estetik operasyon masrafları, psikolojik destek giderleri gibi maddi zararlarının yanı sıra yaşadığı elem, acı ve ruhsal sıkıntı için de manevi tazminat talep edebilir.
Tazminat davası hangi mahkemede açılır?
Kasten yaralama nedeniyle açılacak tazminat davaları, genellikle asliye hukuk mahkemesinde görülür. Yetkili mahkeme ise davalının yerleşim yeri veya haksız fiilin işlendiği yer mahkemesidir.
Ceza mahkemesindeki karar tazminat davasını etkiler mi?
Evet. Ceza mahkemesinin mahkûmiyet kararı, hukuk mahkemesinde güçlü bir delil olarak kabul edilir. Ancak ceza davası olmasa dahi, tazminat talebi hukuk yollarıyla ileri sürülebilir.
Tazminat davası açma süresi ne kadardır?
Mağdur, faili ve fiili öğrendiği tarihten itibaren 2 yıl, her hâlükârda fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren 10 yıl içinde tazminat davası açmalıdır. Aksi hâlde dava zamanaşımına uğrar.
Failin cezası ertelenmişse tazminat hakkı etkilenir mi?
Hayır. Ceza ertelense veya hükmün açıklanması geri bırakılmış olsa dahi, mağdurun tazminat talep etme hakkı etkilenmez. Failin hukuki sorumluluğu devam eder.
Manevi tazminat nasıl hesaplanır?
Manevi tazminat miktarı, mağdurun yaşı, uğradığı yaralanmanın derecesi, yüzde sabit iz kalıp kalmadığı ve olayın etkileri dikkate alınarak hâkim tarafından takdir edilir. Belirli bir hesaplama formülü yoktur, ancak taleple bağlılık ilkesi uygulanır.
Tazminat kararı verildikten sonra ödeme nasıl alınır?
Mahkeme tazminata hükmettiyse ve fail gönüllü ödeme yapmazsa, mağdur ilamlı icra takibi başlatabilir. Bu yolla failin mal varlığına haciz konularak alacak tahsil edilebilir.
