Yüzde sabit iz bırakacak şekilde kasten yaralama suçu, mağdurun yüz bölgesine yapılan kasıtlı bir saldırı sonucunda, kalıcı iz veya şekil bozukluğu oluşması hâlinde gündeme gelir. Türk Ceza Kanunu kapsamında bu tür fiiller, basit kasten yaralamadan ayrılarak ağırlaştırıcı nedenlerle cezalandırılır. Yüz gibi estetik ve sosyal görünüm açısından önemli bir alanda sabit iz kalması, hem mağdurun fiziksel bütünlüğüne hem de psikolojik sağlığına doğrudan etki eder. Bu nedenle kanun koyucu bu durumu özel olarak değerlendirmiştir.
Yüzde sabit iz kalması hâlinde ceza neye göre belirlenir?
Türk Ceza Kanunu’nun 86. ve 87. maddeleri birlikte değerlendirildiğinde, yüzde sabit iz kalması hâli, kasten yaralamanın neticesi sebebiyle ağırlaşmış hali olarak düzenlenmiştir. Bu durumda fail hakkında verilecek ceza 3 yıldan 9 yıla kadar hapis cezasıdır. Ancak cezanın miktarı, yaranın yüzün hangi bölgesinde olduğuna, estetik kaybın derecesine ve sabit izin sosyal hayata etkisine göre değişebilir.
Mahkeme, bu tür olaylarda mutlaka adli tıp raporu alır ve bu raporla sabit izin kalıcılığı, belirginliği ve mağdurun yaşına etkisi gibi kriterleri dikkate alarak cezayı belirler. Özellikle yüzün ortasında, çene, dudak veya alın bölgesinde kalan belirgin izler daha ağır değerlendirilir.
Sabit iz ne demektir ve nasıl tespit edilir?
Sabit iz, tıbbi ve adli açıdan vücutta kalıcı hale gelen, belirli bir süreden sonra kendiliğinden geçmeyen izlerdir. Estetik cerrahi ile düzeltilemeyen ya da düzeltildiği hâlde yine de görsel bir deformasyon oluşturan izler sabit iz sayılır. Adli tıp kurumunun raporu, sabit izin tespitinde belirleyici rol oynar.
Yüz bölgesinde oluşan sabit izlerin değerlendirilmesi için mağdur genellikle uzman doktorlarca muayene edilir. İyileşme sürecinden sonra kalıcılığın devam edip etmediği ve sosyal yaşamı ne ölçüde etkilediği araştırılır. Mahkemeler, bu süreç tamamlanmadan karar vermez.
Bu suç hangi mahkemede yargılanır?
Yüzde sabit iz bırakacak şekilde işlenen kasten yaralama suçu, suçun niteliği ve ceza miktarının yüksekliği nedeniyle ağır ceza mahkemesinde görülür. Çünkü 87. madde kapsamındaki nitelikli kasten yaralama fiilleri, alt sınırı 3 yıl olan hapis cezası öngördüğü için ağır ceza mahkemelerinin görev alanına girer.
Ağır ceza mahkemesi, olayın tüm boyutlarını, mağdurun ifadesini, sağlık raporlarını ve failin savunmasını dikkate alarak karar verir. Yargılama süreci, diğer basit yaralama dosyalarına kıyasla daha kapsamlı yürütülür.
Şikayet süresi ve zamanaşımı nasıl işler?
Bu suç şikayete tabi değildir. Mağdurun şikayeti aranmaksızın Cumhuriyet Savcılığı tarafından resen soruşturulur. Yani mağdur şikayetçi olmasa dahi dava açılır. Ancak mağdurun beyanları yine de delil açısından önemlidir.
Zamanaşımı süresi, suçun ağırlığına bağlı olarak 15 yıl olabilir. Bu nedenle sabit izin yeni fark edilmesi ya da mağdurun şikâyetçi olmaması gibi durumlar, davanın açılmasına engel teşkil etmez.
Sanığın cezai indirim alması mümkün müdür?
Bazı durumlarda sanık hakkında cezada indirim uygulanabilir. Örneğin, suçun haksız tahrik altında işlenmesi, sanığın etkin pişmanlık göstermesi veya uzlaşma sağlanması gibi hâllerde ceza indirimi gündeme gelir. Ancak yüzde sabit iz bırakma gibi ağır neticeler doğuran fiillerde uzlaşma genellikle mümkün değildir.
Haksız tahrik indirimi, mağdurun sanığı provoke etmiş olması hâlinde gündeme gelir. Bu durumda hâkim, sanığın davranışlarını değerlendirerek cezada belli bir oranda indirim uygulayabilir. Ancak sabit izin ağırlığı, indirimi sınırlı tutabilir.
Mağdurun maddi ve manevi tazminat hakkı var mıdır?
Evet. Yüzünde sabit iz kalan mağdur, maddi ve manevi tazminat davası açma hakkına sahiptir. Bu tazminat davası, ceza davası ile birlikte veya ayrı olarak açılabilir. Maddi tazminat, tedavi giderleri ve gelir kaybı gibi zararları kapsarken; manevi tazminat, mağdurun yaşadığı psikolojik ve sosyal etkilenmeyi karşılamaya yöneliktir.
Mahkeme, mağdurun yaşına, izlenen tedavilere, izin görünürlüğüne ve psikolojik etkilerine göre manevi tazminat miktarını belirler. Özellikle çocuk yaştaki mağdurlar açısından daha yüksek tazminatlar hükmedilebilmektedir.
Yüzde Sabit İz Bırakacak Şekilde Kasten Yaralama Suçu Sıkça Sorulan Sorular
Yüzde sabit iz bırakacak şekilde kasten yaralama suçu nedir?
Yüzde sabit iz bırakacak şekilde kasten yaralama suçu, bir kişinin yüzüne yönelik kasıtlı saldırı sonucunda kalıcı bir iz veya şekil bozukluğu oluşması hâlinde ortaya çıkan ağır bir ceza suçudur. Bu tür fiiller, Türk Ceza Kanunu’na göre neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama sayılır.
Bu suç Türk Ceza Kanunu’nda hangi maddede düzenlenmiştir?
Yüzde sabit iz bırakan kasten yaralama fiilleri, TCK’nın 87. maddesi kapsamında değerlendirilir. 86. madde ile düzenlenen temel yaralama suçunun, sabit iz gibi ağır sonuçlara yol açması hâlinde, 87. madde hükümleri devreye girer ve ceza ağırlaştırılır.
Sabit iz kalması ne anlama gelir?
Sabit iz, tıbbi olarak kalıcı hale gelen ve estetik olarak yüzün görünümünü kalıcı şekilde etkileyen izlerdir. Bu izlerin tespiti adli tıp raporlarıyla yapılır. Yaranın iyileşmesi tamamlandıktan sonra iz geçmiyorsa ve belirginliğini koruyorsa sabit iz sayılır.
Yüzde sabit iz bırakan yaralama suçunun cezası ne kadardır?
Bu suçun cezası, mağdurun yüzünde sabit iz kalması hâlinde 3 yıldan 9 yıla kadar hapis cezasıdır. Cezanın belirlenmesinde yaranın derecesi, iz kalıcılığı ve mağdurun yaşı gibi hususlar dikkate alınır.
Yüzde sabit iz kalması durumunda hangi mahkeme yetkilidir?
Bu tür suçlar ağır ceza mahkemesinde görülür. Çünkü sabit iz kalması hâlinde öngörülen ceza alt sınırı 3 yılın üzerinde olduğu için görevli mahkeme ağır ceza mahkemesidir.
Suçun şikayete tabi olup olmadığı nasıl belirlenir?
Yüzde sabit iz bırakan yaralama suçları şikayete tabi değildir. Bu nedenle mağdurun şikayetçi olup olmamasına bakılmaksızın, Cumhuriyet Savcılığı doğrudan soruşturma başlatır.
Sabit iz kalması nasıl ispatlanır?
Sabit iz kalması, adli tıp kurumlarının düzenleyeceği raporla belirlenir. Mağdurun tedavi süreci tamamlandıktan sonra alınan nihai rapor, iz kalıcılığını ortaya koyar. Raporda izin estetik açıdan görünürlüğü ve sosyal hayata etkisi de değerlendirilir.
Mağdur bu durumda tazminat talep edebilir mi?
Evet. Mağdur, yüzde sabit iz oluşması hâlinde hem maddi hem de manevi tazminat talebinde bulunabilir. Bu talepler ceza davasıyla birlikte ileri sürülebilir ya da ayrıca hukuk mahkemelerinde açılabilir.
Bu suçta failin cezası indirilebilir mi?
Bazı özel hâllerde failin cezasında indirim uygulanabilir. Örneğin haksız tahrik, etkin pişmanlık veya cezai ehliyette indirim hâli varsa ceza azaltılabilir. Ancak sabit izin ağırlığı, indirimi sınırlı tutabilir.
