Sınır dışı etme kararına itiraz davası, Türkiye’de hakkında sınır dışı edilme kararı verilen yabancıların bu işleme karşı idari yargıda açtığı iptal davasıdır. Bu dava, kişilerin Türkiye’de kalma hakkını hukuki yollarla savunmalarına imkân tanır. Göç İdaresi Başkanlığı tarafından alınan sınır dışı kararları, idari işlem niteliği taşıdığından, yargı denetimine tabidir ve belirli süreler içinde dava konusu edilebilir.
Sınır Dışı Etme Kararı Nedir ve Ne Zaman Verilir?
Sınır dışı etme kararı, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’na göre, Türkiye’de bulunan bir yabancının kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından risk oluşturduğunun değerlendirilmesi halinde verilen idari bir işlemdir. Ayrıca vize ihlali, izinsiz çalışma, yasa dışı yollarla ülkeye giriş gibi nedenlerle de bu karar verilebilir.
Bu karar, yabancının Türkiye’den çıkarılmasını ve bir daha giriş yapamamasını amaçlar. Ancak her sınır dışı kararı, otomatik olarak uygulanmaz; kişinin durumuna, itiraz hakkına ve özel koşullarına göre değerlendirilmeye açıktır.
Sınır dışı işlemleri genellikle deport kararı ile karıştırılsa da, her deport süreci aynı zamanda sınır dışı kararı içerir. Bu nedenle hukuki süreç titizlikle takip edilmelidir.
Sınır Dışı Kararına İtiraz Süreci Nasıl İşler?
Sınır dışı kararına itiraz süreci, kararın yazılı olarak yabancıya tebliğ edilmesiyle başlar. Bu tebliğden itibaren 7 gün içinde ilgili idare mahkemesine iptal davası açılması gerekir. Bu süre hak düşürücü nitelikte olup süresi geçtikten sonra itiraz imkânı ortadan kalkar.
İtiraz davası şu adımlarla ilerler:
-
Karar metni ve gerekçeleri dikkatlice incelenir.
-
Yabancının sınır dışı edilemeyecek kişi olup olmadığı değerlendirilir.
-
Gerekçeli bir iptal dilekçesi hazırlanarak, idare mahkemesine sunulur.
-
Aynı dilekçeyle birlikte yürütmenin durdurulması talebi de yapılabilir.
-
Mahkeme, başvuruyu dosya üzerinden değerlendirerek karar verir.
Yürütmenin durdurulması kararı alınmadığı sürece, kişi sınır dışı edilme riskiyle karşı karşıyadır. Bu yüzden hızlı ve doğru adımlar büyük önem taşır.
Hangi Hallerde Sınır Dışı Kararı Verilemez?
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’na göre bazı kişiler hakkında sınır dışı kararı verilemez. Bu kişiler arasında:
-
Türkiye’de ciddi sağlık sorunları nedeniyle tedavisi devam edenler
-
Hayati tehlike, işkence veya kötü muamele riski bulunan ülkelere gönderilecek olanlar
-
Aile birliği Türkiye’de devam eden ve eşleri/çocukları vatandaş olanlar
-
İnsan ticareti veya mağduriyet yaşayan kişiler
Bu kişiler hakkında sınır dışı kararı alınmış olsa dahi, dava yoluyla iptali mümkündür. Bu durumda kişinin durumu ayrıntılı belgelerle desteklenmeli ve mahkemeye sunulmalıdır.
Kişinin sınır dışı edilmesini engelleyen özel durumlar, hukuki sürecin merkezinde yer alır. Bu nedenle başvurular kişisel koşullara uygun şekilde hazırlanmalıdır.
İtiraz Dilekçesi Hazırlarken Nelere Dikkat Edilmelidir?
İtiraz dilekçesi, mahkemenin sınır dışı kararını iptal edip etmeyeceği konusunda en etkili belgedir. Bu nedenle eksiksiz, belgelerle desteklenmiş ve hukuki temellere dayalı şekilde hazırlanmalıdır.
Dilekçede şu unsurlar yer almalıdır:
-
Kararın hangi sebeple verildiği
-
Yabancının Türkiye’deki durumu (eğitim, iş, sağlık, aile gibi)
-
Sınır dışı edilmesi halinde ortaya çıkacak mağduriyetler
-
Hukuki dayanaklar ve ilgili kanun maddeleri
-
Somut belgeler (ikamet belgesi, öğrenci belgesi, evlilik cüzdanı, sağlık raporu vb.)
İtiraz dilekçesinin içeriği, davanın kaderini belirleyebilir. Bu sebeple, uzman bir avukat desteği almak çoğu durumda gereklidir.
Sınır Dışı Etme Kararına İtiraz Davası Ne Kadar Sürer?
İtiraz davasının süresi, mahkemenin iş yoğunluğuna ve dosyanın kapsamına göre değişir. Genellikle 2 ile 6 ay arasında sonuçlanabilir. Ancak yürütmenin durdurulması talebine ilişkin karar daha kısa sürede verilebilir.
Mahkeme, genellikle duruşmasız olarak karar verir; tarafların beyanlarını ve sunulan belgeleri dosya üzerinden değerlendirir. Sürecin doğru şekilde ilerlemesi için ilk başvuru adımları titizlikle atılmalıdır.
Dava süresince sınır dışı işleminin durdurulması için başvuru yapılmışsa, kişi Türkiye’de kalmaya devam edebilir.
Sınır Dışı Kararı Kesinleşirse Ne Olur?
Eğer mahkeme sınır dışı kararının iptali yönünde değil de davanın reddi yönünde karar verirse ve bu karar istinaf edilmeden kesinleşirse, kişi sınır dışı edilir. Bu durumda Türkiye’den çıkarılır ve genellikle belli bir süre (1-5 yıl arası) ülkeye yeniden girişine izin verilmez.
Buna karşılık, mahkeme işlemi hukuka aykırı bulursa sınır dışı kararı iptal edilir ve kişi Türkiye’de kalmaya devam eder. Mahkemenin iptal kararı kesin nitelikte olup idare tarafından tekrar aynı gerekçeyle sınır dışı kararı verilemez.
İptal kararı yabancı açısından kalıcı bir koruma sağlar, ancak karar gerekçelerine dikkat edilmesi gerekir.
Sınır Dışı Etme Kararına Karşı Hangi Belgelerle Savunma Yapılabilir?
Mahkemeye sunulacak belgeler, kişinin Türkiye ile olan bağlarını ve sınır dışı edilmesinin yaratacağı mağduriyeti açıkça ortaya koymalıdır. En sık kullanılan belgeler şunlardır:
-
Geçerli oturma izni ya da başvuru evrakı
-
Türkiye’de çalışan biri ise SGK kaydı ve iş sözleşmesi
-
Evli ise evlilik cüzdanı, çocuk varsa doğum belgeleri
-
Öğrenci ise öğrenci belgesi
-
Sağlık sorunu varsa resmi sağlık raporu
Bu belgeler, davanın sonucunu doğrudan etkileyebilir. Bu nedenle başvuru öncesi tüm evraklar hazırlanmalı ve dilekçeye eklenmelidir.
Sınır Dışı Etme Kararına İtiraz Davası Sıkça Sorulan Sorular
Sınır dışı etme kararına itiraz davası nedir?
Sınır dışı etme kararına itiraz davası, hakkında sınır dışı kararı verilen bir yabancının bu işlemin iptali için idare mahkemesinde açtığı davadır. Bu dava ile kişinin Türkiye’de kalma hakkını koruması mümkün olabilir.
Sınır dışı kararı hangi durumlarda verilir?
Sınır dışı kararı, yabancının kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturduğu değerlendirilirse; vizesiz ya da izinsiz olarak ülkede bulunması, sahte belgeyle işlem yapması, suça karışması veya geçimini yasal yollarla sağlayamaması gibi durumlarda verilir.
Sınır dışı etme kararına karşı dava süresi kaç gündür?
Sınır dışı etme kararına karşı dava açma süresi, kararın tebliğinden itibaren 7 gündür. Bu süre içinde başvuru yapılmazsa dava hakkı sona erer.
Sınır dışı kararına itiraz davası hangi mahkemede açılır?
İtiraz davası, sınır dışı kararını veren Göç İdaresi’nin bulunduğu ildeki idare mahkemesi nezdinde açılır. Örneğin İstanbul İl Göç İdaresi tarafından verilen bir karar için İstanbul İdare Mahkemesi yetkilidir.
Sınır dışı kararına itiraz davası ne kadar sürede sonuçlanır?
Sınır dışı itiraz davası ortalama olarak 2 ila 6 ay arasında sonuçlanabilir. Ancak dava ile birlikte yapılan yürütmenin durdurulması talebi genellikle daha kısa sürede değerlendirilir.
Sınır dışı kararına karşı yürütmenin durdurulması talep edilebilir mi?
Evet. Davayla birlikte yürütmenin durdurulması talep edilebilir. Mahkeme bu talebi kabul ederse, dava sonuçlanıncaya kadar yabancı kişi Türkiye’de kalmaya devam eder ve sınır dışı işlemi durdurulur.
Kimler hakkında sınır dışı kararı verilemez?
Hayati tehlike veya işkence riski taşıyan ülkelere gönderilme ihtimali bulunanlar, ciddi sağlık sorunları olanlar, insan ticareti mağdurları ve aile birliği Türkiye’de devam edenler hakkında sınır dışı kararı verilemez. Bu kişiler koruma kapsamında değerlendirilir.
Sınır dışı etme kararına itiraz dilekçesi nasıl hazırlanır?
Dilekçede kararın hangi gerekçeyle verildiği, kişinin Türkiye’deki durumu, varsa mağduriyet sebepleri, aile bağları, sağlık durumu gibi konulara yer verilmeli; dilekçeye öğrenci belgesi, sağlık raporu, kira sözleşmesi, SGK kaydı gibi belgeler eklenmelidir. Dilekçe hukuki temellere dayanmalı ve açık şekilde yazılmalıdır.
Sınır dışı kararının iptali reddedilirse ne olur?
Dava reddedilirse ve yürütmenin durdurulması alınmamışsa, karar kesinleştikten sonra kişi sınır dışı edilir. Belirli bir süre Türkiye’ye giriş yasağı uygulanabilir. Ancak üst yargı yolları ya da başka hukuki süreçler yeniden değerlendirme yapılmasını sağlayabilir.
Sınır dışı kararına itiraz davasında avukat tutmak zorunlu mu?
Avukat tutmak zorunlu değildir ancak sınır dışı etme kararına itiraz davası, ciddi hak kayıplarına neden olabilecek karmaşık bir süreçtir. Yabancılar hukuku konusunda deneyimli bir avukatla çalışmak, sürecin daha sağlıklı yürütülmesini sağlar.
