Geçici görevlendirme iptal davası, bir kamu görevlisinin asıl kadrosunun dışında geçici olarak başka bir görevde çalıştırılmasına ilişkin işlemin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iptali için açılan idari davadır. Bu tür görevlendirmeler, idarenin takdir yetkisine dayansa da kamu yararı ve hizmet gerekleri dışında yapıldığında yargı denetimi ile iptal edilebilir.
Geçici Görevlendirmenin Hukuki Niteliği ve Sınırları
Geçici görevlendirme, memurun asli görev yerinden farklı bir birimde, süreli olarak çalıştırılması anlamına gelir. Bu durum; kurum içi veya kurumlar arası olabilir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve ilgili özel düzenlemeler bu uygulamayı belirli kurallara bağlamıştır. Geçici görevlendirme işlemi şu hâllerde hukuka aykırı sayılabilir:
-
Yazılı ve gerekçeli bir karar bulunmuyorsa
-
Görevlendirilen yerin hizmet ihtiyacı somut olarak ortaya konmamışsa
-
Görevlendirme süresi keyfî biçimde uzatılmışsa
-
Memurun kişisel durumu (sağlık, aile, çocuk durumu) dikkate alınmamışsa
-
Görevlendirme, asli görevin yapılmasını imkânsız kılacak nitelikteyse
Bu tür işlemler, geçici görevlendirme iptal davası ile yargı denetimine taşınabilir.
Hangi Hallerde Dava Açma Hakkı Doğar?
Geçici görevlendirme işleminin aşağıdaki özellikleri taşıması hâlinde memur dava açabilir:
-
Görevlendirme süresi 6 ayı geçiyor ve yenilenmişse
-
Görev yeri değişikliği, cezalandırma amacı taşıyorsa
-
İşlemde kamu yararı değil, kişisel saiklerle hareket edildiyse
-
Yazılı karar olmaksızın sözlü talimatla görevlendirme yapıldıysa
-
Memurun asli görevini yerine getirmesi fiilen engellenmişse
Bu gibi durumlarda, memurun hukuka uygunluğu tartışmalı olan işlemden doğrudan etkilenmesi yeterlidir.
Dava Açma Süresi ve Yetkili Mahkeme
Geçici görevlendirme kararının memura yazılı olarak tebliğ edilmesinden itibaren 60 gün içinde dava açılması gerekir. Dava, işlemi yapan kamu kurumunun bulunduğu yer idare mahkemesinde açılır.
Süresinde açılmayan davalar, süre yönünden reddedilir. Dava açılırken şu belgeler kullanılabilir:
-
Görevlendirme onayı ve tebliğ belgesi
-
Asli görev yeriyle geçici görev yerinin karşılaştırması
-
Sağlık durumu belgeleri, eş durumu belgeleri
-
İlgili yönetmelik ve mevzuat hükümleri
Mahkemenin Denetim Ölçütleri Nelerdir?
İdare mahkemesi geçici görevlendirme işlemini değerlendirirken şu kriterleri esas alır:
-
İşlem kamu yararına mı dayanıyor?
-
Görevlendirme, objektif hizmet ihtiyacına mı dayanıyor?
-
Yetkili makam tarafından alınmış mı?
-
Memurun kişisel durumu dikkate alınmış mı?
-
İşlem gerekçeli ve süreli mi?
Bu unsurların eksikliği hâlinde mahkeme, işlemin hukuka aykırılığına hükmederek iptal kararı verebilir.
Dava Sonucunda Memurun Hakları Nelerdir?
Geçici görevlendirme iptal edildiğinde:
-
Memur eski görevine döner
-
Yeni görev yerine geçiş yapılmamışsa işlem fiilen durdurulur
-
Geçici görev süresinde doğan zararlara ilişkin tam yargı davası açılabilir
-
İşlemin iptaliyle birlikte disiplin ve özlük dosyasındaki etkileri de ortadan kalkar
Geçici Görevlendirme İptal Davası Sıkça Sorulan Sorular
Geçici görevlendirme iptal davası nedir?
Geçici görevlendirme iptal davası, kamu görevlisinin asaleti dışında başka bir görev yerine geçici olarak görevlendirilmesine ilişkin işlemin hukuka aykırı olması durumunda bu işlemin iptali için açılan idari davadır. Görevlendirmenin objektif ölçütlere dayanmaması veya süre, usul gibi şartlara uyulmaması hâlinde dava konusu yapılabilir.
Geçici görevlendirme hangi hallerde iptal edilebilir?
Görevlendirme işlemi şu hallerde iptal edilebilir:
-
Yetkisiz amir tarafından yapılmışsa
-
Kanuni süreler aşılmışsa (genellikle 6 ayı aşan görevlendirmelerde)
-
Keyfi ve gerekçesiz yapılmışsa
-
Kişiye özel veya cezalandırma kastı taşıyorsa
-
Hizmet gereklerine uygun değilse
Bu hallerden biri varsa, mahkeme iptal kararı verebilir.
Geçici görevlendirme iptal davası hangi mahkemede açılır?
Bu dava, görevli ve yetkili idare mahkemesinde açılır. Davalı taraf, geçici görevlendirme kararını alan kurumdur. Görevlendirme işlemi hangi kurum tarafından yapılmışsa, o kurumun bulunduğu yerdeki idare mahkemesi yetkilidir.
Geçici görevlendirme iptal davası açma süresi nedir?
İdare tarafından yapılan görevlendirme işlemi yazılı olarak bildirildikten sonra, memur bu işleme karşı 60 gün içinde dava açmalıdır. Bu süre hak düşürücü süredir; süre geçtikten sonra dava açmak mümkün olmaz.
Geçici görevlendirme süresi ne kadardır?
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre geçici görevlendirme 6 ayı geçmeyecek şekilde yapılabilir. Zorunlu hallerde bu süre uzatılabilir ancak her hâlükârda belirli bir sınır ve hizmet gerekçesi bulunmalıdır. Süresiz ve belirsiz görevlendirmeler hukuka aykırı sayılır.
Geçici görevlendirme ceza niteliği taşırsa dava açılabilir mi?
Evet. Ceza amacı taşıyan geçici görevlendirmeler, Anayasa’ya ve Danıştay içtihatlarına aykırıdır. Eğer görevlendirme, kişiyi cezalandırma kastı ile yapılmışsa veya mesleki itibarını zedeleyecek şekildeyse, bu durum açıkça hukuka aykırıdır ve iptal davası açılabilir.
Dava açılması geçici görevlendirmeyi durdurur mu?
Hayır. Dava açılması tek başına görevlendirme işlemini durdurmaz. Ancak mahkemeden yürütmenin durdurulması kararı talep edilebilir. Mahkeme, telafisi güç zararlar doğabileceğine kanaat getirirse yürütmeyi durdurma kararı verebilir.
Geçici görevlendirme iptal davası ne kadar sürede sonuçlanır?
Davanın sonuçlanma süresi mahkemenin iş yüküne ve dava konusunun karmaşıklığına göre değişmekle birlikte, genellikle 8 ila 18 ay arasında sonuçlanmaktadır. Yürütmenin durdurulması talebi daha kısa sürede karara bağlanabilir.
Görevlendirme iptal edilirse memur ne olur?
Mahkeme geçici görevlendirme işlemini iptal ederse, memur eski görev yerine iade edilir. Ayrıca görev yaptığı süre boyunca uğradığı maddi zararlar varsa, tam yargı davası açarak tazminat da talep edebilir.
