İkamet İzni İptaline Karşı Dava

İkamet izni iptaline karşı dava, yabancı bir kişinin Türkiye’de yasal olarak kalmasına olanak sağlayan iznin idare tarafından geri alınması üzerine açılan bir idari yargı yoludur. Bu tür davalar, genellikle Göç İdaresi Başkanlığı tarafından alınan iptal kararlarının hukuka uygunluğunun denetimi amacıyla açılır ve kişinin Türkiye’deki yasal statüsünü koruma altına almayı hedefler.

İkamet izni iptali neden olur?

İkamet izni iptali, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nda belirtilen çeşitli gerekçelere dayanabilir. Bu gerekçeler arasında en sık karşılaşılanlar şunlardır:

• İkamet izni alınmasında sahte belge kullanılması

• Belirtilen adreste ikamet edilmemesi

• Yasal kalış amacının sona ermesi (örneğin öğrenci iken okulun bırakılması)

• Kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturulması

• Süresi içinde Türkiye dışına çıkmadan ya da yeni izin almadan kalışın devam ettirilmesi

İdare, bu gerekçelere dayanarak ikamet izninin iptaline karar verebilir. Ancak her iptal kararı yargısal denetime tabidir.

İkamet izni iptaline karşı dava nasıl açılır?

İkamet izni iptali kararına karşı, yabancı veya onun vekili tarafından iptal davası açılabilir. Bu dava süreci şu şekilde işler:

1. Tebligatın Alınması: İkamet izninin iptaline ilişkin karar, kişiye yazılı olarak tebliğ edilir.

2. Dava Süresi: Tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içinde idare mahkemesine dava açılması gerekir.

3. Yetkili Mahkeme: Kararı veren idari makamın bulunduğu yerdeki idare mahkemesi yetkilidir.

4. Dilekçe İçeriği: Davada, iptal kararının hangi yönlerden hukuka aykırı olduğu, somut delillerle açıklanmalı ve gerekirse yabancının durumunu gösteren belgeler sunulmalıdır.

Dava sürecinde, mahkeme iptal kararını durdurabileceği gibi, yerindelik denetimi yapmaksızın sadece hukuka uygunluğu denetler.

İptal davasında dikkat edilmesi gerekenler

İkamet izni iptaline karşı dava açılırken şu noktalara özellikle dikkat edilmelidir:

• Gerekçeli iptal kararı talep edilmelidir. Kararın neden verildiği net olarak anlaşılmalıdır.

• Yasal süre kaçırılmamalıdır. 60 günlük süre hak düşürücü niteliktedir.

• Yargılamaya esas belgeler eksiksiz sunulmalıdır. Öğrenci belgesi, kira kontratı, evlilik belgesi gibi destekleyici evraklar önem taşır.

• Kamu düzeni ve güvenliği gerekçeleriyle iptallerde özellikle güçlü ve hukuken dayanıklı savunmalar yapılmalıdır.

Bu tür davalarda hukuki destek alınması, işlemin iptali olasılığını ciddi şekilde artırır.

İkamet izni iptalinden sonra sınır dışı kararı alınır mı?

İkamet izninin iptali, bazı durumlarda sınır dışı kararı ile sonuçlanabilir. Ancak bu her zaman otomatik bir süreç değildir. Göç İdaresi, iptal gerekçesine göre ayrıca bir değerlendirme yapar. Şu durumlarda sınır dışı işlemi gündeme gelebilir:

• Sahte belge kullanımı

• Suç işlenmesi ya da suç örgütü bağlantısı

• Türkiye’de yasal kalış hakkının tamamen sona ermesi

Sınır dışı kararına karşı ayrı bir dava süreci işletilir ve bu süreçte de idari yargı denetimi mümkündür.

Hangi durumlarda ikamet izni iptali hukuka aykırıdır?

Aşağıdaki durumlarda yapılan iptaller, mahkemelerce hukuka aykırı bulunabilir:

• Yeterli gerekçe sunulmadan verilen kararlar

• Somut olayla ilgisi olmayan genel ifadelerle yapılan iptaller

• Kişiye savunma hakkı tanınmadan işlem yapılması

• Güncel olmayan verilerle yapılan değerlendirmeler

Bu tür iptallere karşı dava açıldığında, mahkemeler iptal işlemini durdurabilir ya da tamamen kaldırabilir. Özellikle ikamet izni hakkının temel haklarla bağlantısı kurulabildiği durumlarda dava başarı şansı yükselir.

Dava sürecinde Türkiye’de kalmaya devam edilebilir mi?

İkamet izni iptal edilse bile, bu karara karşı dava açan kişiler için belli koşullarda Türkiye’de kalma hakkı devam eder. Özellikle dava süresince veya mahkemeden yürütmeyi durdurma kararı alınması hâlinde, kişi sınır dışı edilemez. Bu nedenle:

• Yürütmenin durdurulması talebi mutlaka dilekçede yer almalıdır.

• Kalışın yasal zemini net olarak gösterilmeli, mahkemeden bu yönde açıkça karar istenmelidir.

Ancak davacı bu süre zarfında çalışma hakkı veya sağlık hizmetlerinden faydalanma gibi bazı haklarda kısıtlamalarla karşılaşabilir.

İkamet İzni İptaline Karşı Dava Sıkça Sorulan Sorular

İkamet izni iptaline karşı dava nedir?

İkamet izni iptaline karşı dava, yabancının Türkiye’deki yasal kalış hakkını sona erdiren idari işlemlere karşı açılan davadır. Bu dava, Göç İdaresi Başkanlığı’nın verdiği iptal kararının hukuka uygun olup olmadığını denetletmek amacıyla idare mahkemesinde açılır.

İkamet izni neden iptal edilir?

İkamet izni, genellikle şu gerekçelerle iptal edilir: sahte belge kullanımı, belirtilen adreste oturmama, kalış amacının ortadan kalkması, kamu düzeni veya güvenliği açısından tehdit oluşturma ya da süresinin dolmasına rağmen yenilenmemesi. Bu nedenler, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu kapsamında belirlenmiştir.

İkamet izni iptali durumunda dava hangi mahkemede açılır?

İkamet izni iptali kararına karşı dava, işlemi yapan idarenin bulunduğu yerin idare mahkemesinde açılır. Örneğin karar İstanbul İl Göç İdaresi tarafından verilmişse, İstanbul’daki idare mahkemeleri yetkilidir.

İkamet izni iptaline karşı dava süresi ne kadardır?

İptal kararının tebliğinden itibaren 60 gün içinde idare mahkemesinde dava açılmalıdır. Bu süre hak düşürücü nitelikte olup, geçirilmesi hâlinde dava hakkı kaybedilir.

İkamet izni iptaline karşı dava açıldığında sınır dışı işlemi durur mu?

Evet, dava dilekçesinde yürütmenin durdurulması talep edilirse ve mahkeme bu talebi kabul ederse, kişi dava süresi boyunca sınır dışı edilmez. Ancak yürütmenin durdurulması kararı verilmeden sınır dışı işlemi uygulanabilir.

İkamet izni iptali davasında yürütmenin durdurulması nasıl istenir?

Dava dilekçesinde açıkça “yürütmenin durdurulması” talebinde bulunulmalı, işlemin telafisi imkânsız zarar doğuracağı ve açıkça hukuka aykırı olduğu gerekçeleriyle bu talep desteklenmelidir. Mahkeme bu kriterlere göre değerlendirme yapar.

İkamet izni iptaline karşı dava ne kadar sürer?

Davanın süresi, mahkemenin iş yoğunluğuna ve olayın karmaşıklığına göre değişebilir. Ancak ortalama olarak 6 ila 12 ay arasında sonuçlanmaktadır. Yürütmenin durdurulması talepleri genellikle daha kısa sürede karara bağlanır.

İkamet izni iptali davasını kimler açabilir?

Dava, ikamet izni iptal edilen yabancı kişi tarafından ya da onun avukatı aracılığıyla açılabilir. Küçük ya da kısıtlı bireyler için ise veli veya yasal temsilci dava açma hakkına sahiptir.

İkamet izni iptaline karşı dava kazanılırsa ne olur?

Mahkeme, iptal işlemini hukuka aykırı bulursa kararı iptal eder. Bu durumda yabancı kişinin ikamet izni geçerliliğini korur ve Türkiye’de yasal olarak kalmaya devam edebilir. Ayrıca idare yeniden iptal işlemi tesis edemez.

İkamet izni iptali ile sınır dışı kararı aynı anda verilebilir mi?

Evet, uygulamada ikamet izni iptaliyle birlikte sınır dışı kararı da alınabilir. Ancak her iki işleme karşı da ayrı ayrı dava açılabilir. Bu nedenle her işlem dikkatle değerlendirilmelidir.