Yurtdışı borçlanması ile emeklilik, yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının Türkiye’den emekli olabilmesini sağlayan önemli bir sosyal güvenlik hakkıdır. 3201 sayılı Kanun kapsamında düzenlenen bu hak, yurt dışında çalışmış, işsiz kalmış ya da ev kadını olarak ikamet etmiş kişilerin, bu süreleri Türkiye’de sigortalı hizmet gibi değerlendirmesine olanak tanır.
Yurtdışı borçlanmasından yararlanmak için kişinin Türk vatandaşı olması ve borçlanılmak istenen sürede de Türk vatandaşı ya da mavi kart sahibi olması gerekir. Çifte vatandaşlar da bu haktan yararlanabilir. Ayrıca yurt dışında geçen sürelerin belgelendirilebilmesi ve SGK’ya başvuru yapılması gerekir.
Bu uygulama sayesinde Türkiye’de hiç çalışmamış olsa bile yurtdışında uzun yıllar kalan bir kişi borçlanma yaparak Türkiye’den emeklilik hakkı kazanabilir.
Hangi Süreler Borçlanılabilir?
Yurtdışı borçlanması kapsamında, yurt dışında:
-
Sigortalı olarak çalışılan süreler
-
İşsizlik süreleri (çalışma ile birlikte başlamış olmak şartıyla)
-
Ev kadını olarak geçirilen süreler
borçlanma kapsamındadır. Borçlanılacak sürenin belgelerle ispat edilmesi ve başvuru dosyasına eklenmesi gerekir. Sigortalı çalışma süreleri için hizmet belgesi, işsizlik süreleri için işten ayrılma bildirimi, ev kadınları için ise konsolosluk beyanı aranır.
Borçlanılan gün sayısı, SGK tarafından emeklilik hesabında prim günü olarak kabul edilir. Ne kadar süre borçlanılabileceği başvuran kişinin tercihine bağlıdır. Günlük borçlanma miktarı her yıl asgari ücret üzerinden hesaplanır.
Yurtdışı Borçlanması Başvurusu Nasıl Yapılır?
Borçlanma başvurusu, Türkiye’deki Sosyal Güvenlik Kurumu il müdürlüklerine ya da yurt dışı temsilciliklerine yapılabilir. Başvuru için doldurulması gereken temel belge “Yurtdışı Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesi”dir. Bu dilekçeye ek olarak çalışma ve ikamet sürelerini gösteren belgeler de eklenmelidir.
Başvuru adımları şöyledir:
-
Belgelerin hazırlanması
-
Yurtdışı Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesinin doldurulması
-
SGK veya konsolosluk aracılığıyla başvurunun yapılması
-
SGK tarafından borçlanma tutarının belirlenmesi
-
Bildirilen borçlanma miktarının verilen sürede ödenmesi
Borçlanma tutarı, başvuru sahibine tebliğ edilir ve tebligattan itibaren 3 ay içinde ödeme yapılmalıdır. Süresinde ödeme yapılmazsa işlem geçersiz sayılır ve yeniden başvuru gerekir.
Ne Kadar Borçlanma Yapılır? Ücret Hesabı Nasıl Yapılır?
Borçlanma bedeli, başvuru tarihinde geçerli olan günlük asgari ücretin %45’idir. Bu oran üzerinden borçlanılacak toplam gün sayısı çarpılarak ödeme tutarı hesaplanır. Örneğin, 1000 gün borçlanmak isteyen biri, o günkü asgari ücrete göre yaklaşık olarak 250.000 TL civarında ödeme yapabilir.
Borçlanma süresi tamamen başvuru sahibinin tercihine bağlıdır. İstenirse tüm yurtdışı süresi, istenirse kısmi süre borçlanılabilir. Emeklilik için gerekli prim gününü tamamlayacak şekilde borçlanma yapılması en doğru yaklaşımdır.
Hangi Kuruma Tabi Emekli Olunur?
Yurtdışı borçlanması ile kazanılan hizmet süresi genellikle 4B (Bağ-Kur) statüsünde değerlendirilir. Ancak başvuru sahibinin daha önceki hizmeti 4A (SSK) ise, en az 1260 gün SSK’ya ait prim ödemesi varsa, bu durumda emeklilik 4A statüsünden gerçekleşir.
Bu nedenle emeklilikten önceki prim ödemelerinin hangi sigorta koluna ait olduğu büyük önem taşır. Son 7 yıllık sigortalılık süresinde hangi statüden daha fazla prim ödenmişse, emekli aylığı da o statüye göre bağlanır.
Yurtdışı Borçlanması ile Emekli Olanlar Tekrar Çalışabilir mi?
Yurtdışı borçlanması ile Türkiye’den emekli olan kişiler, yurtdışında yeniden çalışmak isterlerse aldıkları emekli maaşları kesilebilir. Bu durum özellikle sosyal güvenlik sözleşmesi olan ülkelerde dikkatle değerlendirilmelidir.
Türkiye’de çalışmak isteyen emeklilerin ise SGDP (Sosyal Güvenlik Destek Primi) ödemesi gerekir. Ayrıca mavi kart sahibi olup yurtdışında çalışanların Türkiye’deki emekli maaşlarını etkileyecek hukuki durumlar farklılık gösterebilir. Bu nedenle SGK’ya durum bildiriminde bulunmak önemlidir.
Yurtdışı Borçlanması ile Emeklilik Şartları, Başvuru Süreci ve Hesaplama Tablosu
| Konu Başlığı | Açıklama | Detaylar / Notlar |
|---|---|---|
| Yurtdışı Borçlanması Nedir? | Yurt dışında geçen çalışma, işsizlik veya ev kadını sürelerinin Türkiye’de prim günü sayılmasıdır. | 3201 sayılı Kanun kapsamında düzenlenir. |
| Kimler Yararlanabilir? | Türk vatandaşları veya mavi kart sahipleri. | Borçlanılacak sürede vatandaşlık şartı aranır. |
| Borçlanılabilen Süreler | Çalışma, işsizlik (çalışma sonrası) ve ev kadınlığı süreleri. | Belgelendirme zorunludur. |
| Başvuru Nasıl Yapılır? | SGK il müdürlüğüne ya da konsolosluklara başvuru. | Dilekçe ve belgelerle birlikte başvuru yapılır. |
| Gerekli Belgeler | Hizmet belgesi, konsolosluk beyanı, pasaport fotokopisi vb. | Süre türüne göre belge değişebilir. |
| Borçlanma Ücreti Nasıl Hesaplanır? | Günlük asgari ücretin %45’i x borçlanılacak gün sayısı. | Ödeme tebligat tarihinden itibaren 3 ay içinde yapılmalı. |
| Kaç Gün Borçlanılabilir? | Tam süre veya kısmi süre tercihe bağlı. | Emeklilik için gereken kadar süre borçlanılabilir. |
| Hangi Statüden Emekli Olunur? | Genelde 4B (Bağ-Kur), bazı durumlarda 4A (SSK). | Son 7 yıl ve son 1260 gün hangi statüdeyse o geçerli olur. |
| Türkiye’de Hiç Çalışmamış Kişi Emekli Olabilir mi? | Evet, borçlanma ile sigorta girişi yapılabilir. | Maaş genelde 4B statüsünden bağlanır. |
| Yurtdışında Çalışmaya Devam Edilirse Ne Olur? | Emekli maaşı kesilebilir. | Çalışma durumu SGK’ya bildirilmelidir. |
Yurtdışı Borçlanması ile Emeklilik Sıkça Sorulan Sorular
Yurtdışı borçlanması nedir, kimler faydalanabilir?
Yurtdışı borçlanması, yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının çalışma, işsizlik veya ev kadını olarak geçirdikleri süreleri Türkiye’de sigortalı hizmet gibi saydırabilmesine imkân tanıyan bir uygulamadır. 3201 sayılı Kanun’a göre bu borçlanma hakkından, yurt dışında geçen sürelerde Türk vatandaşı olanlar ya da mavi kart sahipleri yararlanabilir.
Hangi süreler yurtdışı borçlanmasına dâhildir?
Yurtdışında geçen sigortalı çalışma süreleri, bu çalışmaların arasındaki işsizlik dönemleri (çalışma ile bağlantılı olmak kaydıyla) ve ev kadını olarak geçirilen süreler borçlanma kapsamına girer. Her süre için SGK tarafından istenecek belgelerle birlikte başvuru yapılması gerekir. Ev kadınları için konsolosluk beyanı da geçerli belgelerdendir.
Yurtdışı borçlanması başvurusu nasıl yapılır?
Başvuru, SGK il müdürlüklerine veya yurtdışı temsilciliklere yapılabilir. “Yurtdışı Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesi” doldurularak ek belgelerle birlikte SGK’ya sunulur. Başvuru sonrası SGK, borçlanma tutarını belirler ve tebligat gönderir. Bu tebligattan itibaren 3 ay içinde ödeme yapılması gerekir.
Borçlanma bedeli neye göre hesaplanır?
Borçlanma tutarı, başvuru tarihinde geçerli olan günlük asgari ücretin %45’i esas alınarak hesaplanır. Borçlanmak istenen gün sayısı ile bu tutar çarpılır ve toplam ödeme belirlenir. Örneğin 1000 gün borçlanmak isteyen bir kişi, o yılki asgari ücrete göre yaklaşık 250.000 TL civarında ödeme yapabilir.
Yurtdışı borçlanması ile hangi statüden emekli olunur?
Borçlanılan süreler genellikle 4B (Bağ-Kur) kapsamında değerlendirilir. Ancak başvuru sahibinin son 7 yıl içinde en az 1260 günü 4A (SSK) kapsamında geçmişse, emeklilik işlemleri SSK statüsünden yürütülür. Bu durum, bağlanacak maaş miktarını da etkiler. Statü seçimi, emeklilik şartları açısından büyük önem taşır.
Borçlanma yaparak Türkiye’den emekli olduktan sonra çalışılabilir mi?
Borçlanma ile Türkiye’den emekli olan kişiler, yurt dışında yeniden çalışmaya başlarlarsa maaşları kesilebilir. Türkiye’de çalışmak isteyenler ise Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödeyerek çalışmaya devam edebilir. SGK’ya bildirim yapılmadan çalışma durumunda aylık kesintisi ve borç doğabilir.
Yurtdışı borçlanmasıyla Türkiye’de hiç çalışmamış bir kişi emekli olabilir mi?
Evet, Türkiye’de hiç çalışmamış kişiler dahi yurt dışında geçen sürelerini borçlanarak emeklilik hakkı elde edebilir. Ancak bu kişiler doğrudan 4B statüsünden emekli edilir. Türkiye’de sigorta başlangıcı olmayanlar için borçlanma işlemiyle birlikte ilk sigorta kaydı açılmış olur.
Borçlanılan gün sayısı emeklilik için yeterli değilse ne yapılmalı?
Borçlanma ile elde edilen gün sayısı, emeklilik için yeterli değilse, kişi isteğe bağlı sigorta ödeyerek eksik günlerini tamamlayabilir. Ayrıca daha önce Türkiye’de çalışması olmuşsa hizmet birleştirme yoluyla tüm süreler toplanabilir.
Yurtdışı Borçlanması ile Emeklilik Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yurtdışı Borçlanması Hakkı Hangi Durumlarda Kullanılır?
Yurtdışı borçlanması ile emeklilik, yurt dışında bulunan Türk vatandaşlarının, çalıştıkları veya ikamet ettikleri süreleri Türkiye’de sigortalı hizmet olarak değerlendirmesini sağlayan bir sosyal güvenlik uygulamasıdır. Bu hak, 3201 sayılı Kanun kapsamında tanımlanır ve Türkiye’de çalışmamış ya da eksik prim gününe sahip kişilere emeklilik imkânı sunar.
Borçlanma hakkından faydalanabilmek için kişinin Türk vatandaşı olması, borçlanılacak sürede de bu statüsünü taşıması veya mavi kart sahibi olması gerekir. Hem sigortalı çalışanlar hem de ev kadını olarak yurt dışında bulunan kişiler bu hakkı kullanabilir.
Yurt dışında geçirilen sürelerin belgeye dayalı olarak SGK’ya sunulması zorunludur. Belgeler eksik ya da hatalı olursa başvuru geçersiz sayılır.
Borçlanılabilecek Süreler Nelerdir?
SGK, yurt dışı borçlanması kapsamında şu süreleri dikkate alır:
-
Yurt dışında geçen sigortalı çalışma süreleri
-
Sigortalı çalışmalara bağlı işsizlik süreleri
-
Ev kadını olarak yurt dışında geçirilen süreler
Bu sürelerin borçlandırılabilmesi için ilgili ülkenin sosyal güvenlik kurumlarından alınmış belgeler veya konsolosluk onaylı beyanlar gerekir. Her süre türü için farklı evrak ve koşullar uygulanır, bu nedenle başvuru öncesi tüm belgelerin eksiksiz hazırlanması önemlidir.
Başvuru Süreci Nasıl İşler?
Yurtdışı borçlanması için SGK il müdürlüklerine ya da dış temsilciliklere başvuru yapılabilir. Başvuru sırasında doldurulması gereken temel belge “Yurtdışı Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesi”dir. Ayrıca borçlanılmak istenen süreleri gösteren belgeler de eklenmelidir.
Başvuru süreci şu adımlardan oluşur:
-
Belgelerin temini ve dilekçenin doldurulması
-
SGK’ya şahsen ya da posta yoluyla teslim
-
SGK tarafından borçlanma miktarının hesaplanması
-
Hesaplanan tutarın 3 ay içinde ödenmesi
Süre içinde ödeme yapılmazsa başvuru iptal olur. Bu durumda yeniden başvuru gerekir ve hesaplanan miktar yeniden değişebilir.
Borçlanma Ücreti Ne Kadardır?
Yurtdışı borçlanmasında ödenecek tutar, başvuru tarihinde geçerli olan günlük asgari ücretin %45’i üzerinden hesaplanır. Kişi kaç gün borçlanmak istiyorsa, bu sayı ile birim fiyat çarpılarak toplam ödeme tutarı belirlenir.
Bu oran her yıl değişen asgari ücrete bağlıdır. Örneğin, 2025 yılında günlük borçlanma bedeli yaklaşık 300 TL ise, 1000 gün için 300.000 TL ödeme yapılması gerekebilir. Borçlanma süresi ve ödeme tutarı kişiye göre değiştiği için SGK’dan net bilgi alınması faydalıdır.
Hangi Sigorta Statüsünden Emeklilik Hakkı Kazanılır?
Borçlanılan süreler, genellikle 4B (Bağ-Kur) statüsünden değerlendirilir. Ancak başvuru sahibinin 4A (SSK) kapsamında Türkiye’de en az 1260 gün çalışması varsa, bu durumda emeklilik 4A üzerinden gerçekleştirilir.
Emeklilik statüsü, bağlanacak maaş miktarını ve gerekli prim gün sayısını doğrudan etkiler. Son 7 yıl içinde hangi statüde daha fazla prim ödenmişse, emeklilik işlemleri o statüye göre yürütülür.
Türkiye’de Hiç Çalışmamış Olanlar Borçlanma ile Emekli Olabilir mi?
Evet, Türkiye’de hiç çalışmamış olan Türk vatandaşları da yurtdışında geçen süreleri borçlanarak emekli olabilir. Bu kişiler doğrudan 4B statüsünden emekli edilir. Borçlanma ile birlikte SGK kaydı başlatılmış olur ve gerekli süre kadar ödeme yapılması şartıyla emeklilik mümkün hale gelir.
Ancak bu kişilerin Türkiye’de çalışmaları olmadığından, yurtdışında geçen sürelerin tam olarak belgelenmesi ve ödemelerin düzenli yapılması gerekir. Bu durum, yurtdışında yaşayan gurbetçiler için büyük avantaj sağlar.
Borçlanma Sonrası Yurtdışında Çalışmak Maaşı Etkiler mi?
Yurtdışı borçlanmasıyla emekli olan kişiler, emeklilikten sonra tekrar yurtdışında çalışmaya başlarsa, Türkiye’den aldıkları emekli maaşı kesilebilir. Sosyal güvenlik sözleşmesi olan ülkelerde farklı kurallar uygulanabilir.
Türkiye’de çalışmak isteyen emekliler için Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödenmesi şarttır. Çalışma durumu SGK’ya bildirilmezse aylık iptal edilebilir ve geriye dönük borç çıkarılabilir. Bu nedenle yurtdışı veya yurtiçi çalışmalarda mutlaka SGK’ya bildirim yapılmalıdır.
