Nesebin Reddi Davası

Nesebin reddi davası, çocuk ile baba arasında Türk Medeni Kanunu uyarınca kurulan soybağının gerçeğe aykırı olduğunu ileri süren babanın veya diğer ilgililerin, bu soybağının ortadan kaldırılması amacıyla açtığı bir hukuk davasıdır. Bu dava, çocuğun evlilik içinde doğmuş olması nedeniyle babalığa karineyle bağlanan soybağının iptali için başvurulan yasal yoldur. Çünkü Türk hukuk sistemine göre evlilik birliği içinde doğan çocuk, eşlerden erkeğin çocuğu sayılır. Ancak bu karine aksi ispat edilebilir niteliktedir.

Nesebin Reddi Davası Neden Açılır?

Nesebin reddi davası, genellikle çocuğun biyolojik babasının, evlilik birliği içindeki eş olmadığının düşünülmesi halinde açılır. Bu dava ile amaçlanan, soybağının yalnızca biyolojik temele değil, aynı zamanda hukuki gerçeğe de dayanmasını sağlamaktır. Evlilik devam ederken başka bir erkekten çocuk sahibi olunması durumunda, bu çocuk hukuken kocanın çocuğu olarak kabul edilir. Ancak bu durum, biyolojik gerçeğe uymuyorsa nesebin reddi davası ile düzeltme yoluna gidilebilir.

Bu dava aynı zamanda nüfus kaydının düzeltilmesi süreciyle doğrudan ilişkili olabilir çünkü çocuğun baba hanesindeki kaydının kaldırılması gündeme gelir.

Kimler Nesebin Reddi Davası Açabilir?

Davanın tarafları, Türk Medeni Kanunu’nda açık şekilde belirtilmiştir. Bu kişiler:

• Koca (yani çocuğun kayıtlardaki babası)

• Çocuk (ergin olduktan sonra)

• Anne (bazı istisnai durumlarda)

• Cumhuriyet Savcısı (kamu düzeni gereği, örneğin koca ölmüşse)

Koca, doğumdan itibaren 1 yıl içinde bu davayı açmalıdır. Süre, doğumun veya çocuğun doğduğunun öğrenilmesinden itibaren işlemeye başlar. Belirli sürelerin kaçırılması durumunda dava hakkı düşer.

Davanın Açılma Şartları Nelerdir?

Nesebin reddi davası açılabilmesi için bazı hukuki şartlar gereklidir:

1. Çocuk, evlilik birliği içinde veya evliliğin sona ermesinden itibaren 300 gün içinde doğmuş olmalıdır.

2. Dava süresi kaçırılmamalıdır. Koca için süre, doğumu öğrendiği tarihten itibaren 1 yıldır.

3. Dava, Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılır.

4. Soybağının gerçeğe aykırı olduğu bilimsel ve hukuki delillerle ispatlanmalıdır.

Delil olarak DNA testi, tanık beyanları, cinsel ilişkisizlik savunması (cinsel ilişki yaşanmadığına dair beyan ve deliller), fiziksel uzaklık gibi unsurlar kullanılabilir. Mahkeme, bu iddiaları değerlendirerek karar verir.

Nesebin Reddi Davasında DNA Testi Zorunlu mudur?

DNA testi, nesebin reddi davalarında en güçlü bilimsel delildir. Uygulamada çoğunlukla mahkeme tarafından adli tıp kurumu aracılığıyla DNA testi yapılmasına karar verilir. Ancak DNA testinin tek başına yapılması yetmez; bu testin yanında hukuki sürenin gözetilmesi ve diğer koşulların sağlanmış olması da gerekir. Mahkeme, tüm delilleri birlikte değerlendirerek karar verir.

DNA testine rağmen davanın reddedildiği durumlar, genellikle davanın süresinde açılmaması ya da delillerin eksikliği nedeniyle olur.

Nesebin Reddi Davası Hangi Mahkemede Açılır?

Dava, çocuğun nüfusa kayıtlı olduğu yerin Asliye Hukuk Mahkemesi‘nde açılır. Aile Mahkemesi yoksa Asliye Hukuk Mahkemesi görevli olur. Davada anne, çocuk ve bazen savcılık taraf olarak yer alabilir. Dava kamu düzenini ilgilendirdiğinden mahkeme re’sen inceleme yapar.

Nesebin Reddi Kararı Nüfus Kayıtlarına Nasıl Yansıtılır?

Mahkeme, soybağının kurulmasını ortadan kaldıran bir karar verdikten sonra bu karar nüfus müdürlüğüne gönderilir. Nüfus kayıtlarından baba adı silinir. Bu durum çocuğun miras hakkı gibi hukuki sonuçları da doğurur. Çocuk artık hukuken o babanın çocuğu sayılmaz. Yeni soybağı kurulmadıysa, çocuk anneye bağlı olarak kaydedilir.

Bu işlem, çoğu zaman soybağının kurulmasına ilişkin diğer davalarla da bağlantılı hale gelir. Örneğin biyolojik babanın babalık davası açması gerekebilir.

Nesebin Reddi Davasının Sonuçları Nelerdir?

Davanın kabulüyle birlikte:

• Çocuk ile baba arasındaki soybağı ortadan kalkar.

• Baba, çocuğun mirasçısı olmaktan çıkar.

• Çocuğun da babaya karşı soybağından doğan hakları sona erer (nafaka, miras, vesayet vb.).

• Nüfus kayıtları değiştirilir.

Eğer çocukla başka bir erkek arasında soybağı kurulacaksa, babalık davası açılması gerekir. Aksi hâlde çocuk sadece anneye bağlı kalır.