Skolyoz Nedeniyle Askerî Öğrencilikten İlişik Kesilmesi Davası, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin eğitim kurumlarında (Harp Okulları, Astsubay Meslek Yüksekokulları ve Milli Savunma Üniversitesi gibi) öğrenim gören öğrencilerin, omurga eğriliği nedeniyle öğrencilikten çıkarılması durumunda açtıkları idari dava türüdür. Skolyoz, her bireyde farklı derecelerde ortaya çıkan ve fonksiyonel etkisi değişebilen bir sağlık sorunudur. Bu nedenle, öğrencinin gerçekten askerî eğitim yapmaya elverişli olup olmadığının objektif olarak değerlendirilmesi gerekir. Ancak uygulamada hatalı ölçümler, yetersiz tıbbi raporlar veya orantısız kararlar nedeniyle birçok öğrenci haksız şekilde ilişiği kesilmiştir. Skolyoz Nedeniyle Askerî Öğrencilikten İlişik Kesilmesi Davası, bu tür haksız işlemlere karşı hak arama yoludur.
Skolyoz Nedir ve Askerî Öğrenciliği Nasıl Etkiler?
| Derece / Cobb Açısı | Geleneksel Tedavi Yaklaşımı | Fonksiyonel Tedavi Yaklaşımı |
|---|---|---|
| 0°–5° (Skolyoz Değil) | Genellikle işlem yapılmaz | Risk varsa büyüme sırasında takip edilir |
| 5°–10° (Skolyoz tanısı şüpheli) | İşlem yapılmaz | Yüksek risk varsa büyüme döneminde yakından izlenir |
| 10°–15° (Hafif skolyoz) | Bekle-gör, belirli aralıklarla yeniden değerlendirme | Erken müdahale ile eğriliğin ilerlemesi durdurulur |
| 15°–20° (Hafif skolyoz) | Bekle ve periyodik kontrol | Eğriliğin cerrahi boyuta ulaşmaması için tedavi uygulanır |
| 20°–25° (Hafif skolyoz – borderline) | Boston korse veya bekle-gör | Eğriliği küçültmeye yönelik aktif tedavi |
| 25°–30° (Orta skolyoz) | Boston korse veya bekle-gör | Cerrahi boyuta ulaşmayı engellemek için tedavi |
| 30°–35° (Orta skolyoz) | Boston korse | Eğriliği küçültme amaçlı terapiler |
| 35°–40° (Orta–şiddetli skolyoz) | Boston korse, bekle-gör; yüksek riskli vakalarda cerrahi | Cerrahi eşiğinin altına düşürmeye yönelik tedavi |
| 40°–45° (Şiddetli skolyoz) | Boston korse veya cerrahi hazırlık | Eğriliği cerrahi seviyenin altına indirmeye çalışma |
| 45°–50° (Şiddetli skolyoz) | Cerrahi önerilir | Eğriliği azaltma ancak cerrahi seviyenin altına düşmeme ihtimali |
| 55°–60° (İleri şiddetli skolyoz) | Cerrahi | Eğrilik azaltılır ancak cerrahi ihtimali yüksek kalır |
| 60°+ (Çok ileri şiddetli skolyoz) | Kesin cerrahi yaklaşım | Eğriliği azaltma, cerrahi gerekliliği değişmeyebilir |
Skolyoz, omurganın sağa veya sola doğru eğilmesiyle ortaya çıkan bir kas-iskelet sistemi bozukluğudur. Cobb açısı adı verilen ölçüm yöntemiyle eğrilik derecesi belirlenir. Askerî eğitim, yüksek fiziksel dayanıklılık, saha eğitimi ve uzun süreli yük taşıma gibi unsurlar içerdiği için skolyoz tanısı detaylı incelenir. Ancak skolyozun her formu öğrenciliğe engel değildir. Hafif skolyoz (10–15 derece arası) çoğu durumda görev yapmaya engel sayılmazken, ileri derecede eğrilikler değerlendirme sonucuna etki edebilir. Bu noktada tıbbi verilerle birlikte öğrencinin fiziksel performansının da dikkate alınması gerekir.
TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği ve Değerlendirme Kriterleri
Askerî öğrencilerin sağlık yeterliliği, TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği hükümlerine göre belirlenir. Yönetmelikte omurga deformiteleri açık şekilde düzenlenmiş olup Cobb açısı 10 dereceye kadar olan skolyozlar genellikle “elverişli” kabul edilir. 15 derece üzerindeki skolyozlar ise “elverişsiz” sınıfına girebilir. Ancak uygulamada, hastalığın ilerleme hızı, ağrı düzeyi ve fonksiyonel etkisi dikkate alınmadan yalnızca sayısal değer üzerinden karar verilmesi sık rastlanan bir hatadır. Skolyoz Nedeniyle Askerî Öğrencilikten İlişik Kesilmesi Davası bu gibi ölçüsüz ve yetersiz gerekçelere karşı açılır. Mahkemeler, yönetmeliğin hatalı uygulanması veya ölçüm farklılıkları nedeniyle öğrencilerin haksız elenme durumlarını denetler.
İlişik Kesilmesi İşleminin Hukuki Niteliği
Askerî okuldan ilişik kesilmesi işlemi bir idari işlem niteliğindedir ve idari yargının denetimine tabidir. İdare bu işlemleri tesis ederken “sebep, yetki, şekil, konu ve amaç” unsurlarına uygun hareket etmek zorundadır. Sağlık raporunun hatalı olması, kurul kararlarının yeterli dayanağa sahip olmaması veya ölçülülük ilkesinin ihlali işlemi hukuka aykırı hale getirir. Bu durumda öğrenci, idare mahkemesinde iptal davası açabilir. Mahkemeler, özellikle tıbbi gerekçelerin somut verilerle desteklenip desteklenmediğini inceler. Eğer karar yetersiz delillere dayanıyorsa, işlemin iptali yönünde hüküm verilebilir.
| Aşama | Açıklama |
|---|---|
| İlk İtiraz Başvurusu | İlişik kesilmesi kararına karşı ilk olarak ilgili sağlık kuruluna veya idareye itiraz dilekçesi verilir. Gerekçeli ve tıbbi dayanaklı olmalıdır. |
| İdari Sonuç Alınamazsa | İtiraz reddedilir veya yanıtsız bırakılırsa, kararın tebliğinden itibaren 60 gün içinde iptal davası açılmalıdır. |
| Yürütmeyi Durdurma Talebi | Davayla beraber yürütmenin durdurulması talep edilerek işlemin geçici olarak askıya alınması sağlanabilir. Mahkeme; açık hukuka aykırılık ve telafisi güç zarar şartları oluştuğunda durdurma kararı verir. |
| Eğitime Devam Hakkı | Yürütmeyi durdurma kararı verilirse öğrenci, dava sonuçlanana kadar eğitimine devam etme hakkını korur. |
| Belgelerin Dosyaya Eklenmesi | Tüm tıbbi raporlar, görüntüleme sonuçları, tedavi kayıtları ve rehabilitasyon verileri eksiksiz şekilde dava dosyasına eklenmelidir. |
Dava Açma Süreci ve Süreler
İlişik kesilmesi kararına karşı ilk olarak ilgili sağlık kuruluna veya idareye itiraz dilekçesi verilebilir. Bu başvurunun reddedilmesi veya sonuç alınamaması durumunda, kararın tebliğinden itibaren 60 gün içinde iptal davası açılmalıdır. Davada yürütmenin durdurulması talebi sunularak işlemin geçici olarak askıya alınması mümkündür. Mahkeme, açık hukuka aykırılık ve telafisi güç zarar şartlarının varlığı halinde işlemin yürütmesini durdurabilir. Böylece öğrenci, dava sonuçlanana kadar eğitimine devam etme hakkını koruyabilir. Skolyoz Nedeniyle Askerî Öğrencilikten İlişik Kesilmesi Davası açarken tüm tıbbi belgeler, raporlar ve varsa rehabilitasyon kayıtları eksiksiz olarak dosyaya eklenmelidir.
Bilirkişi İncelemesi ve Adli Tıp Raporu
Bu tür davalarda bilirkişi incelemesi hayati öneme sahiptir. Mahkeme, genellikle ortopedi ve travmatoloji uzmanlarından veya Adli Tıp Kurumu’ndan uzman görüşü ister. Bilirkişi raporu, Cobb açısının doğruluğunu, hastalığın görev yeterliliğine etkisini ve tedaviyle düzelme potansiyelini değerlendirir. Eğer bilirkişi raporu, öğrencinin askerî eğitim yapmaya elverişli olduğunu belirtirse, mahkeme ilişik kesilmesi işleminin iptaline karar verebilir. Ayrıca, bazı durumlarda rehabilitasyon veya ameliyat sonrası iyileşme oranı dikkate alınarak “yeniden değerlendirme” kararı da verilebilir.
Benzer İçerik:
Yüksek Yargı Kararları ve Emsal Uygulamalar
Danıştay ve Anayasa Mahkemesi kararları, bu alandaki içtihatları şekillendirmiştir. Özellikle Anayasa Mahkemesi’nin 2018 tarihli kararı, sağlık nedeniyle ilişiği kesilen askerî öğrencilerin eğitim hakkının ve kamu hizmetine girme özgürlüğünün korunması gerektiğini vurgulamıştır. Mahkeme, ölçülülük ilkesine aykırı şekilde yapılan işlemlerin hak ihlali oluşturduğunu belirtmiştir. Bu nedenle, yalnızca skolyoz tanısı değil, öğrencinin fiziksel kapasitesi ve tedaviyle düzelme potansiyeli de göz önünde bulundurulmalıdır. Skolyoz Nedeniyle Askerî Öğrencilikten İlişik Kesilmesi Davası açılırken bu emsal kararların dilekçede referans gösterilmesi davanın gücünü artırır.
Tazminat Boyutu
İlişik kesilmesi işleminin iptal edilmesi halinde, öğrenci uğradığı maddi ve manevi zararlar için tazminat talep edebilir. Maddi tazminat, kaybedilen eğitim süresi, barınma ve geçim giderleri gibi unsurları kapsar. Manevi tazminat ise haksız yere eğitimden uzaklaştırılmanın psikolojik etkilerini içerir. Mahkemeler, zararın niteliği ve idarenin kusur oranına göre tazminata hükmedebilir. Özellikle Anayasa Mahkemesi kararları, eğitim hakkı ihlali durumlarında manevi tazminata dayanak oluşturmaktadır.
Sonuç ve Değerlendirme
Skolyoz Nedeniyle Askerî Öğrencilikten İlişik Kesilmesi Davası 2026, hem tıbbi verilerin hem de hukuki ilkelerin bir arada değerlendirildiği karmaşık bir süreçtir. Bu davalarda başarı, doğru ölçüm verilerine dayanan tıbbi raporların toplanması, bilirkişi incelemesine aktif katılım ve sürelere dikkat edilmesiyle mümkündür. İdarenin hatalı veya ölçüsüz kararları yargı denetiminden kaçamaz; birçok öğrenci, bu davalar sonucunda yeniden eğitim hakkına kavuşmuştur. Öğrencilerin, profesyonel bir idare hukuku avukatından destek alarak süreçlerini yürütmeleri en doğru yaklaşım olacaktır. Böylece hem eğitim haklarını hem de gelecekteki mesleki planlarını koruma altına alabilirler.
Sık Sorulan Sorular – Skolyoz Nedeniyle Askerî Öğrencilikten İlişik Kesilmesi Davası 2026
Skolyoz nedeniyle askerî okuldan ilişiği kesilen öğrenciler için sıkça merak edilen konular aşağıda açıklanmıştır. Bu sorular, hem sağlık muayenesi sürecini hem de hukuki itiraz yollarını daha iyi anlamanıza yardımcı olur.
Skolyoz asker olmaya engel mi?
Skolyoz, derecesine göre asker olmaya engel sayılabilir. Hafif eğrilikler genellikle engel oluşturmazken, ileri derecede skolyoz fiziksel yeterliliği etkilediğinde elenme sebebi olabilir.
Askerî okuldan atılan öğrenciler tazminat öder mi?
Sağlık nedeniyle ilişiği kesilen öğrenciler, kusurları bulunmadığı sürece tazminat ödemez. Ancak disiplinsizlik veya sözleşme ihlali varsa idare tazminat talebinde bulunabilir.
Skolyoz engelli sayılır mı?
Skolyoz, eğrilik derecesine göre engellilik kapsamında değerlendirilebilir. Genellikle 40 derece ve üzerindeki eğrilikler engelli oranı hesaplamasında dikkate alınır.
Askerî öğrenci sağlık raporunda nelere bakılır?
Askerî sağlık raporlarında omurga yapısı, kas gücü, hareket kabiliyeti ve skolyoz açısı detaylı biçimde ölçülür. Bu değerlendirmeler, öğrencinin askerî eğitim koşullarına elverişli olup olmadığını belirler.
Kaç derece skolyoz elenme sebebi olabilir?
Genellikle 15 dereceyi aşan skolyoz durumları, Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği gereği elverişsiz kabul edilir. Ancak hastalığın ilerleme hızı ve ağrı düzeyi de karar sürecinde dikkate alınır.
